Pressboki

Ludzie przedstawieni w filmie

Nelle Harper Lee otrzymała nagrodę Pulitzera w 1960 roku za swoją pierwszą i jedyną powieść Zabić drozda (To Kill a Mockingbird). W powieści zawarła portret swojego przyjaciela z dzieciństwa spędzonego w Alabamie, Trumana Capote (postać Dilla). W 1962 roku zrealizowano na podstawie tej powieści film z Gregory’m Peckiem. Film został nominowany do ośmiu nagród Akademii, a zdobył trzy statuetki w tym dla Gregory’ego Pecka w kategorii Najlepszy Aktor. W 1959 roku, Lee pojechała do Holcomb w Kansas, aby pomagać Capote w zbieraniu materiałów do Z zimną krwią (In Cold Blood). Po wydaniu powieści Lee i Capote pokłócili się i nie widywali przez ostatnie 15 lat życia Capote. Lee pracuje teraz nad swoimi wspomnieniami.

Alvin Dewey Jr. był agentem Biura Śledczego w Kansas i przyjacielem rodziny Clutterów. Dewey dostarczył Capote olbrzymią ilość cennych informacji, łącznie z fragmentami pamiętnika Nancy Clutter. Rodzina Deweya pozostawała przez wiele lat w kontakcie z Trumanem i była obecna na jego pogrzebie. Stres związany ze sprawą Clutterów odezwał się echem i doprowadził Deweya do ataku serca w lutym 1963. Dewey zmarł w 1987 roku.

Urodzony w 1928 roku w Huntington, Elko County w Nevadzie, Perry Edward Smith miał ojca Irlandczyka i matkę z plemienia Cherokee. Oboje rodzice pracowali na rodeo. Ich małżeństwo szybko się rozpadło, a Flo zaczęła pić i umawiać się z innymi mężczyznami. Z czwórką dzieci wyjechała do San Francisco. Kiedy zmarła, dzieci zostały wysłane do sierocińców. Smith miał 16 lat, kiedy wcielił się do wojska. Służył w Japonii i Korei. Wrażliwy na punkcie wykształcenia, obsesyjnie się dokształcał - uczył się rysować, grać na gitarze, poszerzał słownictwo. Na skutek poważnego wypadku motocyklowego w 1952 roku zaczął utykać i wkrótce potem po raz pierwszy trafił do więzienia za włamanie. Po zwolnienie dołączył do Dicka Hickocka, kolegi z więzienia. Oprócz siostry Barbary, każdy członek jego rodziny wcześnie zmarł - matka Flo (alkoholizm), brat James (samobójstwo), siostra Joy (wypadła - lub wyskoczyła - z okna).

Urodzony w 1931 roku, Richard Eugene Hickock dorastał w okolicach Kansas City z rodzicami i młodszym bratem Walterem. Był popularnym uczniem i sportowcem, aż do urazu głowy, do którego doszło w wypadku samochodowym w 1950 roku. Od tego czasu, jak napisał Capote, jego głowa wyglądała tak, jak gdyby została „przepołowiona jak jabłko, a następnie nierówno złożona.” Chociaż chciał iść do college’u, rodziny nie było na to stać i został mechanikiem. Dwukrotnie się rozwodził i miał kilkoro dzieci. Zaczął dokonywać drobnych przestępstw, aby związać koniec z końcem i trafił do więzienia, gdzie spotkał Perry’ego Smitha.

Pochodzący ze środowiska klasy robotniczej w Filadelfii, Jack Dunphy rozpoczynał karierę jako tancerz i był jednym z kowbojów w oryginalnej broadwayowskiej produkcji Oklahoma! Kiedy poznał w 1948 roku Capote, napisał już swoją pierwszą, dobrze przyjętą przez krytyków powieść John Fury, i przechodził właśnie przez bolesny rozwód z musicalową gwiazdą Joan McCracken. Dziesięć lat starszy od Capote, Dunphy był jego przeciwieństwem. Chociaż przeżywali kryzysu, ich związek przetrwał do końca. Inne jego powieści to m.in. Friends and Vague Loves, Nightmovers, An Honest Woman, First Wine. W 1987 roku, Dunphy wydał wspomnienia - Dear Genius: A Memoir of My Life with Truman Capote.

Urodzony w 1907 roku, William Shawn stał się jednym z najbardziej znanych wydawców XX wieku. Przez 35 lat (1952-1987) pracował jako wydawca magazynu The New Yorker. Znany ze swojego smaku, przywiązania do szczegółów, stylu i prawdy, był także bardzo skromny. Shawn publikował na łamach swojego pisma prace m.in. Trumana Capote, J.D. Salingera, Philipa Rotha czy Milana Kundery. Shawn i jego żona Cecille byli małżeństwem przez 63 lat i mieli dwóch synów, aktora Wallace Shawna i kompozytora Allena Shawna. William adoptował także syna swojej kochanki, pisarki Lillian Ross. Zmarł w 1992 roku.

Opowieść biografa. Gerard Clark

„Truman, poproszono mnie o napisanie twojej biografii. Czy zechcesz ze mną współpracować?”

Po drugiej stronie słuchawki zapadła cisza, po czym padła krótka odpowiedź - „Pewnie”. I w ten sposób wszystko się zaczęło.

Miałem nadzieję, że moja książka będzie stosunkowo łatwa do napisania. Napisałem przecież dla magazynu Time profile tak znanych i utalentowanych osób, jak m.in. Mae West, Susan Sontag, Elizabeth Taylor czy Joseph Campbell, a dla Esquire profile m.in. Allena Ginsberga i Vladimira Nabokova. Truman Capote był wtedy jednym z najpopularniejszych pisarzy w Ameryce - autorem Z zimną krwią (In Cold Blood), fenomenu wydawniczego lat 60-tych i książki, która miała ogromny wpływ na rozwój literatury faktu.

Myślałem, że napisanie tej biografii zajmie mi około dwóch lat, najwyżej trzy, a praca nad książką będzie głównie polegać na przeprowadzaniu wywiadów w modnych restauracjach i wypijaniu litrów dobrego wina.

Miałem rację, co do wywiadów w modnych restauracjach i litrów świetnego Beaujolais. Myliłem się jednak, co do wszystkiego innego. Truman powiedział później, że gdyby wiedział, jak długo zajmie pisanie Z zimną krwią (Cold Blood) i ile zabierze z jego życia, nigdy nawet nie zatrzymałby się w Kansas. W trakcie trwania naszej współpracy, ja także czasami mówiłem w ten sposób. Nie spodziewałem się, że każda minuta życia Trumana będzie pełna dramatu, który czasami stawał się moim udziałem. Okazało się, że praca nad biografią zajęła trzynaście lat. Był to jeden z najtrudniejszych okresów w moim życiu, a zarazem jeden z najradośniejszych.

W poszukiwaniu informacji przejechałem wzdłuż i wszerz całe Stany Zjednoczone. Kilka razy odwiedziłem też Europę. Byłem oczywiście w Kansas, miejscu akcji Z zimną krwią (In Cold Blood). Pojechałem tam, aby zebrać materiały do biografii Trumana. Dowiedziałem się sporo o Nelle Harper Lee, która pomagała Trumanowi w zbieraniu informacji i która wkrótce wydała własną powieść Zabić drozda (To Kill a Mockingbird); Alvinie Dewey, detektywie z Kansas i jego żonie Marie; Williamie Shawn, wydawcy pisma The New Yorker i Jacku Dunphy, długoletnim partnerze Trumana.

Dwie osoby, z którymi nigdy nie przeprowadziłem wywiadów to zabójcy, Perry Smith i Dick Hickock. Obaj zostali straceni w 1965 roku. Ale poznałem ich dzięki około czterdziestu listom, które napisali do Trumana. Większość z listów miała po kilka stron. Były one nieocenionym źródłem wiedzy o życiu w celi śmierci. Truman przekazał je mnie i Dan Futterman, autor scenariusza filmu Capote, jest jedyną osobą, której je udostępniłem. Dialogi w filmie odzwierciedlają prawie słowo w słowo to, co Perry i Dick naprawdę powiedzieli.

Scenariusz filmu jest w całości dziełem Dana, ale zawsze chętnie odpowiadałem na wszystkie jego pytania. „Czy Truman, by tak powiedział? Czy tak by zrobił?” Bennett Miller, reżyser i Philip Seymour Hoffman, który gra Trumana przychodzili do mnie i zadawali jeszcze więcej pytań. „Czy Truman przez cały czas nosił okulary?”, zapytał m.in. Philip. (Odpowiedź: jak wielu krótkowidzów, Truman często zdejmował okulary, kiedy siadał.) Po to, aby mógł odtworzyć dziwny, dziecinny głos Trumana - Truman nie seplenił, jak twierdzili niektórzy pisarze - dałem Philipowi kasety z nagraniami niektórych wywiadów. Philip dzięki swoistej alchemii, jaką posiadają nieliczni bardzo utalentowani aktorzy, zrobił coś więcej, niż tylko wcielił się w postać Trumana. Wskrzesił go na czas trwania filmu.

W ostatnim tygodniu czerwca 1984 roku - zmarł w sierpniu - codziennie jadłem z Trumanem lunch na Long Island, a potem prowadziliśmy długie rozmowy w moim lub jego mieszkaniu.

„Jest jeden i jedyny Truman Capote,” powiedział kiedyś. „Nie było nikogo takiego przede mną i nie będzie po mnie.” To prawda - kto mógłby to podważyć. Jednak, przez dwie godziny trwania filmu, Philip Seymour Hoffman był tego bliski.

Truman Capote

Powieściopisarz, scenarzysta, dramaturg, twórca powieści z gatunku literatura faktu, przyciągający uwagę gawędziarz, geniusz i podróżnik, Truman Capote był jedną z najbardziej interesujących osobowości swoich czasów.

Urodził się jako Truman Streckfus Persons w Nowym Orleanie 30 września 1924 roku. Jego ojcem był drobny oszust Arch Persons, a matką Lillie Mae Faulk Persons, piękna młoda kobieta z Monroeville w Alabamie. W 1930 roku, wkrótce po ukończeniu przez Trumana 6 lat, rodzice wysłali go do Monroeville, do starszych kuzynostwa - trzech starych panien, Jennie, Callie i Sook, oraz ich brata kawalera, Buda. Kuzynka Sook stała się kimś w rodzaju zastępczej matki Trumana, który wkrótce zaprzyjaźnił się też z młodszą o rok dziewczynką z sąsiedztwa, Nelle Harper Lee.

W 1931 roku, jego matka przeniosła się do Nowego Jorku. Rozwiodła się z ojcem Trumana, wyszła za mąż za Josepha Capote, Kubańczyka, który pracował dla firmy tekstylnej na Wall Street, i sprowadziła Trumana na Manhattan. Tam chłopiec uczęszczał do prywatnej szkoły na West Side, a w 1935 roku został formalnie adoptowany przez ojczyma. Truman Persons stał się Trumanem Capote, który ukończył edukację w 1943 roku zdobywając dyplom prywatnej Franklin School.

Uczęszczając jeszcze do Franklin School, rozpoczął pracę dla magazynu The New Yorker. W czasach, kiedy homoseksualizm był w Ameryce przyjmowany z dużą niechęcią, Truman z nonszalancją obnosił się ze swoją orientacją seksualną.

Truman już od najmłodszych lat pisał opowiadania i miał nadzieję, że The New Yorker je opublikuje. Niestety jego starania spełzły na niczym. Bardziej otwarte okazały się dwa pisma kobiece, Mademoiselle i Harper’s Bazaar, które wtedy publikowały najlepsze opowiadania w Stanach Zjednoczonych. Jego pierwsze opowiadanie wydrukowane w Mademoiselle, „Miriam”, nie tylko przyniosło mu nagrodę O. Henry, ale także zwróciło na niego uwagę środowisk literackich Nowego Jorku.

W 1945 roku, Capote zawarł z wydawnictwem Random House kontrakt na swoją pierwszą powieść - Inne głosy, inne ściany (Other Voices, Other Rooms), którą był zmuszony pisać w domu dla artystów, pisarzy i kompozytorów - Yaddo. Jego matka, bowiem stała się nałogową alkoholiczką i nie stwarzała mu warunków do pracy.

W Yaddo rozpoczął się jego długi związek z Newtonem Arvinem, profesorem literatury w Smith College w Massachusetts. O 24 lata starszy Arvin był dla Trumana zarówno kochankiem jak i namiastką ojca, a także, jak później powiedział pisarz - jego Yale i Harvardem.

Wydana w 1948 roku powieść Inne głosy, inne ściany (Other Voices, Other Rooms) utrwaliła reputację Trumana jako jednego z najbardziej obiecujących pisarzy pokolenia powojennego. Była to historia nastoletniego chłopca, który zaczyna zdawać sobie sprawę ze swojego homoseksualizmu.

Jesienią 1948 roku, po lecie spędzonym w Europie, Truman poznał Jacka Dunphy, pisarza, który został jego partnerem na całe życie. W 1950 roku zamieszkali w Taormina na Sycylii - domu, w którym mieszkał kiedyś D.H. Lawrence - a Truman rozpoczął pracę nad swoją drugą powieścią Harfa traw (The Grass Harp). Bohaterowie powieści chroniąc się przed okrucieństwem dorosłego życia, uciekają w dzieciństwo i zamieszkują w domku na drzewie. W tej powieści Truman zawarł wspomnienia dzieciństwa spędzonego w Alabamie i ukochanej kuzynki Sook Faulk. Pisarz adaptował Harfę traw (The Grass Harp) na potrzeby Broadwayu. Nie odniósł jednak sukcesu komercyjnego. (W 1997 roku zrealizowano film z udziałem Waltera Matthau i Sissy Spacek).

W 1953 roku Truman podjął współpracę z reżyserem Johnem Hustonem podczas realizacji komedii Pobij diabła (1953). W filmie, do którego zdjęcia zrealizowano w Ravello we Włoszech wystąpili Jennifer Jones, Humphrey Bogart i Gina Lollobrigida. Po ukończeniu produkcji Beat the Devil, Jack i Truman pojechali do Portofino we Włoszech, gdzie Truman pracował nad przeniesieniem opowiadania „House of Flowers” na scenę.

Kolejną powieścią Trumana było Śniadanie u Tiffany’ego. Zrealizowany na jej podstawie film w reżyserii Blake’a Edwardsa z Audrey Hepburn w roli głównej stał się klasyką światowego kina. Truman, chociaż był fanem Hepburn, uważał, że została źle obsadzona i lepsza w roli Holly byłaby Marilyn Monroe. Żaden z fanów filmu się z nim nie zgodził.

W listopadzie 1959 roku, Capote przeczytał o morderstwie rodziny Clutterów. Tak rozpoczął się projekt Z zimną krwią (In Cold Blood; 1966), który zabrał mu sześć lat z życia. Właśnie o tych latach opowiada scenariusz Dana Futtermana i zrealizowany na jego podstawie film Bennetta Millera Capote.

W trakcie pisania Z zimną krwią (In Cold Blood), Capote zaczął dużo pić. Po zamknięciu prac nad tą książką, ogłosił tytuł kolejnej powieści - Answered Prayers. Kiedy jej pierwszy rozdział został opublikowany na łamach Esquire w 1975 roku, bogaci przyjaciele pisarza wpadli w furię rozpoznając w bohaterach powieści samych siebie. Poczuli się obrażeni i przestali się z nim widywać. Odrzucony przez towarzystwo, Truman wpadł w zamknięty krąg alkoholu i narkotyków.

Ucierpiał na tym jego związek z Jackiem Dunphy, gdyż Truman zaczął nawiązywać kontakty z przypadkowymi mężczyznami. Wszystkie z tych związków źle się kończyły. Ciągle jednak, mimo alkoholu, narkotyków i depresji Capote był w stanie dobrze pisać. Jego ostatnia książka Music for Chameleons (1980), zawiera prozę, której nie powstydziłby się najlepszy pisarz.

Truman Capote zmarł w Los Angeles 25 sierpnia 1984 roku, na miesiąc przed swoimi sześćdziesiątymi urodzinami.

Z zimną krwią

Książką Z zimną krwią (In Cold Blood), Capote starał się stworzyć coś zupełnie nowego powieść z gatunku „literatury faktu”. Taka literatura była wtedy głównie domeną historyków i dziennikarzy. Capote wkroczył na całkiem nową ścieżkę.

W 1967 roku, rok po opublikowaniu książki, reżyser Richard Brooks przyjechał do miejscowości Holcomb w Kansas, aby zrealizować filmową wersję powieści. Film Brooksa był czarno-biały, role zabójców zagrali nieznani aktorzy, Robert Blake i Scott Wilson, a w rolę Alvina Deweya wcielił się znany aktor telewizyjny i filmowy John Forsythe (Aniołki Charliego, Dynastia). Zdjęcia realizowano w domu Clutterów i prawdziwych lokalizacjach. W trakcie zdjęć na planie pojawił się Truman przyciągając olbrzymią uwagę mieszkańców i prasy. W końcu Brooks, poprosił go o opuszczenie planu, gdyż bardzo rozpraszał ekipę. Truman oczywiście zgodził się, wcześniej jednak pozował z Blake’m i Wilsonem na okładkę magazynu Life.

Film został nominowany do czterech nagród Akademii w kategoriach: Reżyser, Scenariusz Adaptowany (Brooks), Zdjęcia (Conrad L. Hall) i Muzyka (Quincy Jones).

Powieść Z zimną krwią (In Cold Blood) została ponownie sfilmowana w 1996 roku dla kanału Hallmark TV. Film wyreżyserował Jonathan C. Kaplan, a wystąpili w nim Sam Neill jako Dewey oraz Eric Roberts i Anthony Edwards jako Smith i Hickock. Tym razem zdjęcia realizowano w Kanadzie.

Z zimną krwią (In Cold Blood) przyniosło Trumanowi Capote olbrzymią sławę, pieniądze i szacunek. Było także punktem zwrotnym w jego życiu. „W życiu są chwile,” pisał Gerald Clarke, „które, jeśli spojrzymy na nie z pewnego dystansu, wyznaczają początek dramatycznego wzlotu lub upadku... Przyczyną tragicznego upadku Trumana była powieść Z zimną krwią (In Cold Blood).”