Lata dziewięćdziesiąte XIX wieku w zaborze rosyjskim. W kieleckim gimnazjum rozpoczynają naukę Marcin Borowicz i Andrzej Radek. Marcin, syn szlachcica, boleśnie przeżywa rozstanie z domem rodzinnym, nieco zagubiony łatwo poddaje się szkolnemu rygorowi, co więcej - daje się wciągnąć w rusyfikacyjną "działalność naukową", popieraną przez dyrekcję. Dla Radka, dziecka z czworaków, gimnazjum jest jedyną szansą awansu - chociaż nie za wszelką cenę. Mimo wielu różnic, między chłopcami rodzi się przyjaźń. Dzięki tej przyjaźni i przybyłemu z Warszawy Bernardowi Zygierowi, Borowicz otrząsa się ze swego zniewolenia: kiełkują w nim uczucia patriotyczne. To miara dojrzałości, podobnie jak pierwsze uczucie do pięknej Biruty.

Aktorzy

ŁUKASZ GARLICKI - Marcin Borowicz

Łukasz Garlicki urodził się 5 sierpnia 1977 roku. Jest tegorocznym absolwentem Akademii Teatralnej w Warszawie. Debiutował w roku 1998 w spektaklu Teatru Telewizji w reżyserii Stanisława Jędryki pt. "Łukaszek", w Teatrze Ateneum w "Opowieści Lasku Wiedeńskiego" rolą Ericha w spektaklu Agnieszki Glińskiej oraz główna rolą Marcina Borowicza w serialu Pawła Komorowskiego "Syzyfowe prace". W roku 1999 wystąpił w spektaklu dyplomowym "Dwaj Panowie z Werony", w sztuce Teatru Powszechnego z Warszawy w reżyserii Władysława Kowalskiego i Agnieszki Glińskiej "Kaleka z Inishmaan" (rola Kaleki), oraz w dwóch spektaklach Teatru Telewizji - "Wypadek" (reż. Stanisław Jędryka) oraz "Lato w Nohant" (reż. Agnieszka Glińska). W roku 2000 Łukasz Garlicki zagrał rolę Miedwiedienki w przedstawieniu dyplomowym "Mewa" w reżyserii Agnieszki Glińskiej oraz postać młodego Fąfary w spektaklu Teatru Telewizji "Wyrok na Franciszka Kłosa" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Obecnie w produkcji znajdują się 3 filmy fabularne z udziałem tego aktora: "Belissima" Artura Urbańskiego gdzie gra Ksiecia, "Reich" Władysława Pasikowskiego (Rudy) oraz "Lili" Jacka Bławuta (Czarek).

BARTEK KASPRZYKOWSKI - Andrzej Radek

Bartek Kasprzykowski urodził się 19 maja 1977 roku. Jest tegorocznym absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu i aktorem Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Zadebiutował w 1998 roku w serialu TV "Syzyfowe prace" w reż. Pawła Komorowskiego. W roku 2000 zagrał w dwóch przedstawieniach dyplomowych - "Rodzinie Totów" Istvána Őrkény w reżyserii Krzysztofa Dracza oraz w "Nocy Helvera" Ingmara Villquista w reżyserii Barbary Sass, który to spektakl zarejestrowany został również dla Teatru Telewizji. Wziął także udział w realizacji filmu Waldemara Krzystka pt. "Supermarket", a w przygotowaniu znajduje się sztuka autorstwa Davida Hare w reżyserii Włodzimierza Nurkowskiego pt. "Prześwit" z udziałem młodego aktora.

ALICJA BACHLEDA-CURUŚ - Biruta

Alicja Bachleda-Curuś urodziła się 12 maja 1983 roku w Meksyku. Jej pierwszym większym sukcesem było zdobycie Grand Prix na festiwalu piosenki dziecięcej i młodzieżowej w Częstochowie w roku 1994. Powtórzyła go dwa lata później na festiwalu w Tucholi, zdobywając ponownie Grand Prix. Wygrała Festiwal Piosenki Angielskiej "Eurosong" w Krakowie (1997) oraz Ogólnopolski Festiwal Kolęd i Pastorałek w Będzinie (1998). W audycji "Tęczowy Music Box" programu 1 TVP uznana została za najbardziej uzdolnioną solistkę dziecięcą 1995 roku (Grand Prix). Młoda artystka ma już na swoim koncie dwie płyty "Sympatyczne sny" i "Nie załamuj się - minuta fantazji", nagrała także kilka teledysków. Obecnie pracuje nad wydaniem trzeciej płyty. Oprócz kariery wokalistki Alicja ma także za sobą debiut sceniczny w spektaklu "Pilot i książę" w krakowskim teatrze Groteska. Na planie filmowym miała okazję po raz pierwszy zagrać w przedstawieniu Teatru Telewizji "Tajemnice szkolnego dzwonka". Później wystąpiła w filmie Mikołaja Grabowskiego "Zwierzoczłekoupiór", następnie zagrała w również w telewizyjnym serialu "Syzyfowe prace", który wyreżyserował Paweł Komorowski. W maju 1998 roku zgłosiła się na casting i otrzymała rolę Zosi w "Panu Tadeuszu" Andrzeja Wajdy. Niedługo po ukończeniu zdjęć do "Pana Tadeusza" ponownie wcieliła się w rolę Zosi, tym razem jednak w filmie "Wrota Europy" Jerzego Wójcika , w którym zagrała pierwszoplanową rolę.

Dlaczego film fabularny?

Fragmenty eksplikacji reżyserskiej

"Przystępując do pracy nad adaptacją powieści Stefana Żeromskiego myślałem o przełożeniu na obraz całości utworu. Zdałem sobie jednak sprawę, że materiał jest tak obszerny, iż próby zmieszczenia go w jednym filmie spowodują spłycenie dzieła Żeromskiego i zmuszą do "komiksowego" sposobu opowiadania. Wiele ważnych i koniecznych dla czytelności utworu wątków autor podaje w formie relacji, a w filmie trzeba je przełożyć na sceny, co rozciąga czas filmowy ponad miarę. Wyjściem okazał się zrealizowany już serial, w którym wszystko się zmieściło.

Dlaczego wobec tego realizować film fabularny? Powodów jest kilka. Jeśli uznamy, że temat powieści jest na tyle ważny, że warto aby dotarł do młodej widowni, to nie ulega wątpliwości, że film fabularny zrobi to dobitniej niż serial. Odbiór kinowy różni się od telewizyjnego większym skupieniem wynikającym z ciągłości czasowej, formatu ekranu i charakteru zamkniętego i jednorazowego spektaklu. Odbiór filmu kinowego jeszcze długo będzie nieporównywalnie mocniejszy od pociętego na kawałki i oglądanego z przerwami serialu. Scenariusz filmu fabularnego oparłem na drugiej części powieści. Bohater filmu, Marcin Borowicz, ma już szesnaście lat, a więc w przybliżeniu tyle, ile będzie miał młody widz, gdy "Syzyfowe prace" stają się lekturą obowiązkową. Ten podział jest zgodny z intencją autora - gdy pojawia się postać Jędrka Radka - rozpoczyna się jakby drugi rozdział losów bohatera. Wyraźnie jest zaznaczona nawet cezura czasowa. W porównaniu z dziecinnymi perypetiami małego Marcinka, druga część powieści jest bardziej dramatyczna - uczniowie kieleckiego gimnazjum zaczynają się buntować przeciw polityce zaborców. Wiele wnosi postać Jędrka Radka, a Marcin przeżywa swą pierwszą miłość. Właśnie w tej części najdobitniej jest ukazane patriotyczne, a więc najważniejsze dla autora przesłanie. Film "Syzyfowe prace" zasługuje chyba na duży ekran i może stać się prawdziwym "kinem", które uzyska szeroką widownię składającą się nie tylko z młodych widzów, gdyż wielbicieli tej powieści jest nadspodziewanie wielu".

Reżyser

Paweł Komorowski, reżyser i scenarzysta, ukończył Wydział Reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi dyplomowym filmem fabularnym "Koniec nocy" (1955). W latach 1955-1960 pracował jako asystent reżysera i II reżyser przy 7 filmach w Zespole "Kadr". Debiutował w 1960 roku filmem "Szklana Góra" (scenariusz i reżyseria). W latach 1961-1962 wyreżyserował 10 sztuk Teatru TV w Telewizji Katowice. W jego dorobku znajduje się wiele filmów fabularnych, ale także filmy i seriale telewizyjne.

Scenariusz

Ten pressbook może zdradzać kluczowe elementy filmu

Scenariusz filmu powstał na podstawie powieści Stefana Żeromskiego. Paweł Komorowski wykorzystał jej najbardziej dramatyczną część: ostatnie 3 lata nauki bohatera - Marcina Borowicza - w kieleckim gimnazjum. Lata 90-te XIX wieku w Królestwie Polskim to okres wzmożonej rusyfikacji. Marcin, syn szlachcica, daje się wciągnąć przez nauczycieli i dyrekcję gimnazjum w "naukową" działalność propagującą ideę panslawizmu - ukrytą formę rusyfikacji. Swoje zniewolenie dostrzega dopiero w atmosferze działań patriotycznych inspirowanych przez nowego kolegę, Bernarda Zygiera, wyrzuconego ze szkoły w Warszawie za działalność w konspiracyjnych kołach młodzieżowych.

Swoistym kontrapunktem dla dziejów Borowicza jest historia drugiego bohatera powieści i filmu - Andrzeja Radka, chłopskiego syna, który z uporem zdobywa wiedzę. Zdarzenia, w których chłopcy wzajemnie sobie pomagają, stają się początkiem ich przyjaźni. W "Syzyfowych pracach" nie brak też wątku pierwszej miłości. Marcin zakochuje się w pięknej pensjonarce - Birucie. Po maturze ich uczucie wystawione jest na ciężką próbę - okazuje się, że dziewczyna wraz z całą rodziną wyjechała w głąb Rosji.

Więcej informacji

Ogólne

Czy wiesz, że?

  • Ciekawostki
  • Wpadki
  • Pressbooki
  • Powiązane
  • Ścieżka dźwiękowa

Fabuła

Multimedia

Proszę czekać…