Pressboki

Aktorzy

KEN WATANABE (generał Tadamichi Kuribayashi) zyskał światowy rozgłos i nominację dla najlepszego aktora drugoplanowego w 2004 r. za pamiętną rolę Katsumoto, wojownika w imponującym filmie Edwarda Zwicka Ostatni samuraj (2003), gdzie zagrał wraz z Tomem Cruise’em. Watanabe otrzymał także nominację do nagrody Screen Actors Guild w kategorii „Najlepszy aktor drugoplanowy” i Złoty Glob od Hollywoodzkiego Zrzeszenia Dziennikarzy Zagranicznych za swój hollywoodzki debiut filmowy.

Watanabe ostatnio zagrał wraz z Ziyi Zhang, Michelle Yeoh i Gon Li w nakręconej przez Roba Marshalla adaptacji bestsellerowej i cenionej przez krytyków powieści Artura Goldena zatytułowanej „Wyznania gejszy”. Dołączył także do Christiana Bale’a, Gary’ego Oldmana, Morgana Freemana, Liama Neesona i Michaela Caine’a w filmie Batman – Początek (2005). Watanabe zagrał tam nieśmiertelnego genialnego przestępcę Ra’s Al Ghula dla reżysera Christophera Nolana.

Watanabe rozpoczął swoją karierę w tokijskim zespole teatralnym En. Jego główna rola w produkcji tego zespołu zatytułowanej „Shitaya-Mannen-cho Monogatari”, w reżyserii Yukio Ninagawy, zwróciła uwagę krytyków i japońskiej publiczności. Aktor zagrał również w międzynarodowej popularnej komedii Tampopo (1985), wyreżyserowanej przez Juzo Itamiego. Zadebiutował w telewizji w filmie Michinaru Hanran (Unknown Rebellion) (TBS) w 1982 r. Jego doskonała kreacja w samurajskim serialu dramatycznym Dokuganryu Masamume (NHK) zaowocowała kolejnymi rolami w historycznych produkcjach telewizyjnych, takich jak Oda Nobunaga (NHK) i Chushingura (TBS), oraz w filmie Bakumatsu Junjou Den (1991).

Inne filmy na jego koncie to Ikebukuro West Gate Park (TBS), Space Travelers i Oboreru Sakana (Drowning Fish) (2001). W lutym 2003 r. Watanabe pojawił się w Shin Jinginaki Tatakai/Bosatsu (Fight Without Loyalty/Murder) – zaktualizowanej wersji popularnego serialu o jakuzie.

Obecnie widzowie mogą obejrzeć Watanabe w japońskim filmie Memories of Tomorrow, którego premiera odbyła się 2 listopada podczas Festiwalu Filmowego AFI.

KAZUNARI NINOMIYA (Saigo) urodził się w 1983 r. w Tokio. Zadebiutował zawodowo w 1999 r. singlem „A·RA·SHI” jako członek zespołu Arashi – bardzo popularnego boys bandu promowanego przez spółkę Johnny and Associates Co., Ltd. Singiel stał się przebojem i sprzedał się w milionach egzemplarzy. Co roku od 2000 r. jeździ w ogólnokrajowe trasy koncertowe, jednocześnie coraz częściej występując jako aktor w produkcjach kinowych, telewizyjnych, radiowych, teatralnych i reklamowych.

Zagrał w takich filmach, jak Pika?nchi Life Is Hard Dakedo Happy (2002), Ao no Hono (2003) i Pika??nchi Life is Hard Dakara Happy (2004). Widzowie mogli go także zobaczyć w dramatach telewizyjnych, m.in. Namida wo Fuite (CX), Handoku!!! (TBS), Stand UP!! (TBS), Netsuretsu teki Chuka Hanten (CX), Minami kun no Koibito (EX) i Yasashii Jikan (CX). W marcu 2006 r. przyjął główną rolę w dramacie telewizyjnym Sukoshi wa, ongaeshi dekitakana (TBS), ukazującym autentyczną historię Kazunoriego Kitahary, który przez 22 miesiące zmagał się chorobą nowotworową – mięsakiem Ewinga. Jego kreację oceniono bardzo wysoko.

Na deskach teatru zagrał w sztukach „Stand by Me”, „Faraway From Shibuya” napisanej i wyreżyserowanej przez Yukio Ninagawę i w „Rebel Without a Cause” („Buntownik bez powodu”).

Obecnie Ninomiya pojawia się w programach telewizyjnych Mago mago Arashi (CX) i Arashi no Shukudai Kun (NTV), a także w audycji radiowej “BAY STORM” (bayfm). Następnie użyczy głosu głównej postaci, Kuro, w filmie animowanym Tekkon Kinkreet, który na ekrany kin wejdzie w grudniu. Wiosną przyszłego roku zagra w filmie Yellow Tears, którego scenarzystą i reżyserem jest Isshin Inudou.

TSUYOSHI IHARA (baron Nishi) urodził się w Fukuoce w 1963 r. W 1982 został członkiem Japan Action Club (JAC), a w 1983 r. zadebiutował na scenie w sztuce „Midnight Party”. Zdobył sobie uznanie widzów dzięki roli w popularnym porannym serialu telewizyjnym stacji NHK zatytułowanym Futarikko.

Zagrał między innymi w takich filmach, jak: Bakayaro! Watashi Okotte masu (1988), Yonshimai Monogatari (1995), Abunai Deka Returns (1996), Heroine! Naniwa Bombers (1998), Suki (2000), All About Our House (2001), Hanochi (Half of Confession) (2004) oraz Hinagon (2005).

Miał swoje stałe role w wielu programach telewizyjnych, w tym: Birthday (TX), Kinyoubi no koibitotachi he (TBS), Kuuron de Aimasho (EX), Kochira Honikegamisho (TBS), Koi ha Tatakai! (EX), Shinsengumi! (NHK), Last Christmas (CX), Magarikado no Kanojo (KTV), Shiawaseni naritai! (TBS), Hotaru no Haka (NTV), który był jednym z serii dramatów nakręconych z okazji 60. rocznicy zakończenia wojny na Pacyfiku, a także w Kuroi Taiyo (EX).

Od 1993 r. regularnie pojawia się na deskach teatru w tak popularnych dramatach i u tak znanych reżyserów, jak „Hong Kong Rhapsody” Amona Miyamoto, „Dah! Dah! Dah!”, „Okepi” i „Hikoma ga yuku” Mitaniego Koki, „Tora Hideo Noda’s Kokusenyakkasen” Nody Hidekiego i „Roningai” Yamady Kazuya.

Wkrótce, wiosną, wystąpi wraz z Ryo Kase, który także zagrał w Listach z Iwo Jimy, w filmie Sakebi (Retribution), którego scenarzystą i reżyserem jest Kiyoshi Kurozawa.

RYO KASE (Shimizu) urodził się w 1974 r. w Kanagawie. Jako aktor zadebiutował w kinie filmem Gojo Reisenki w 2000 r. Od tego czasu był bardzo aktywny zawodowo – zagrał w ponad 40 filmach kinowych, telewizyjnych i reklamowych. Na swoim koncie filmowym ma m.in. Rock’n’ Roll Mishin (2002), Kakuto (2002), Bright Future (2003), Cutie Honey (2004), 69 (2004), Smak herbaty (2004), Dziecięcy świat (2004), Niwatori wa Hadahi da (2004), Pacchigi! (2005), Female (krótkometrażowy film Tamamushi) (2005) oraz About Love (2005). Zagrał główne role w filmach Antena (2004) i Scrap Heaven (2005), zdobył również nagrodę dla najlepszego odtwórcy roli głównej podczas gali Japan Film Professional Awards w 2005 r.

W 2006 r. opublikował swoją pierwszą książkę, zatytułowaną „Bellevue Ryo Kase”, nakładem wydawnictwa MEDIA FACTORY, INC., która nie przeszła w kraju bez echa.

Poza Listami z Iwo Jimy w tym roku zagrał już w sześciu filmach, w tym w Su-ki-da, Naisu no mori: The First Contact, Strawberry Shortcakes, Hana yori mo Naho, Hachimitsu to Clover, The Passenger. Jego najnowszym filmem jest Sakebi (Retribution), który miał swój oficjalny pokaz na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.

Niedługo ma wystąpić w sztuce teatralnej „Kanasii Yokan” napisanej przez Yoshimoto Bananę, w reżyserii Shinya Tsukamoto, a także w głównych rolach w filmach I Just Didn’t Do It, którego scenarzystą i reżyserem jest Masayuki Suo, oraz Invitation from Orion.

SHIDOU NAKAMURA (porucznik Ito) urodził się w roku 1972 w Tokio. Jego ojcem jest Mikio Ogawa, trzeci syn Tokizo Nakamury III, przodka znakomitej rodziny teatralnej zajmującej się kabuki, który był popularną gwiazdą kabuki w epoce Showa. Na scenie zadebiutował w wieku ośmiu lat w teatrze Kabuki-za i przyjął nazwisko Shidou Nakamura drugi. Choć urodził się i wychował w podzielonej na klasy i tradycyjnej społeczności kabuki, swoje talenty pokazywał też w filmach, telewizji, na deskach teatru i w muzyce.

Rozgłos w japońskiej branży filmowej zyskał sobie rolą Dragona w filmie Ping Pong w 2002 r., dzięki której zdobył prawie wszystkie krajowe nagrody w kategorii „Najlepszy nowy aktor”, w tym nagrodę 45th Blue Ribbon Awards. Następnie otrzymał 27. nagrodę Japońskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego w 2003 r. za film Like Asura oraz w 2004 r. nagrodę Nikkan Film Sports Awards dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie Be with you.

Ponadto pojawił się w takich filmach, jak Iden&Tity (2003), All About My Dog (2004), Sąsiad spod 13-tki (2004), Arashi no Yoruni (2005), Yamato (2005), Fearless (2006), Death Note (2006), Death Note the Last Name (2006) oraz Honey & Clover (2006). W filmie Fearless wystąpił wraz ze znanym na całym świecie Jetem Li.

Grał także w dramatach telewizyjnych, m.in. Kisarazu Cat’s Eye (TBS), Shinsengumi! (NHK), Tangesazen (NTV), HR (CX), True Record of Lieutenant Onoda (CX), Tenkasouran Tokugawasandai no Inbou (TX) oraz w programie animowanym Death Note (NTV). Jeśli chodzi o jego dokonania teatralne, przychylność krytyków zyskał sobie rolą Yagoemonna Akausikany w sztuce „Roningai”. Zagrał główną rolę w przedstawieniu „Tangesazen”, wystawianym w teatrze Shinbashi Enbujyo, a w tym roku wystąpił w sztuce „Mori no Ishimatsu”, również w roli głównej.

NAE (Hanako) urodziła się w Jokohamie, a w 1990 r. zadebiutowała na scenie jako piosenkarka. Od tego czasu swoją działalność zawodową poszerzyła o aktorstwo. Wśród filmów z jej udziałem należy wymienić: Ai mai me (1990), Asatte Dansu (1991), A Class to Remember (1993), Shishiou tachi no Saigo (1993), Salaried worker Senka (1995), A Brief Message from the Heart (1995), Diary of Early Winter Shower (1998), Doktor Akagi (1998), Artful Dodgers (1998), Oshimai no hi (2000), Rain of Light (2001), Picaresque (2002), The Reason (2004), Ultraman (2004) oraz Inland Empire (2006) w reżyserii Davida Lyncha.

Wśród produkcji telewizyjnych ma na koncie role w Fuzoroi no Ringotachi (TBS), Kitano kuni kara ‘92 Sudachi (CX), Pokeberu ga Naranakute (NTV), Hino ataru Basho (CX), Kokubetsu (BS-i), Aoki fukushu no Hana (NHK) oraz Chotto matte Kamisama (NHK).

Jej dokonania teatralne obejmują musical „Tea for Two”, szekspirowski „Hachinin de sagasu Ria ou” („Król Lear”), „Jinger bread Lady” Neila Simona, „Little Women” („Małe kobietki”) Louisy May Alcott, „Amerika” („Ameryka”) Franza Kafki, „Possible World” Johna Mightona, „Tenohira no Kobito” oraz „Burai no Nyoubou”.

W 2004 r. Japońska Agencja Spraw Kulturalnych wysłała ją na rok do Grecji jako zagraniczną stażystkę, by tam mogła studiować greckie tragedie i inne sztuki.

Dwie strony medalu

„Ci ludzie oddali życie, broniąc swego kraju w walce, która zdaniem ich przełożonych miała opóźnić inwazję na właściwą Japonię” – mówi Eastwood, który rozpoczął zdjęcia do filmu zaraz po zakończeniu zdjęć pierwszoplanowych do towarzyszącego obrazu Sztandar chwały. – „Moim zdaniem, ważne jest, by widzowie, nie tylko w Japonii, ale na całym świecie, dowiedzieli się, jacy byli ci ludzie”.

Zamiarem Eastwooda przy tworzeniu obu filmów było zbudowanie pełnego obrazu każdej ze stron konfliktu poprzez skoncentrowanie się na garstce postaci i pokazanie walki przez pryzmat ich osobistych doświadczeń. „W większości filmów wojennych, na których się wychowałem, byli bohaterowie pozytywni i negatywni” – zauważa. – „Życie tak nie wygląda, nie wygląda tak wojna. Filmy te nie są o zwyciężaniu czy przegrywaniu. Opowiadają one o wpływie tej wojny na ludzi i tych, którzy stracili życie wyjątkowo wcześnie”.

Podczas przygotowań do Sztandaru chwały reżyser przeprowadził badania dotyczące czasu i miejsca, w którym rozgrywały się wydarzenia na pacyficznym odcinku II wojny światowej. „Dzięki nim zaciekawiła mnie niezmiernie wyjątkowa obrona, którą zastosował generał Kuribayashi na wyspie” – mówi Eastwood. – „Siły amerykańskie nie wiedziały, dlaczego Japończycy byli w stanie wytrzymać tak nasilone bombardowanie marynarki wojennej i lotnictwa marynarki.

Stanąwszy wobec prawie beznadziejnego zadania odparcia wielkiej floty amerykańskiej, Kuribayashi oparł swą strategię defensywną na samej czarnej, wulkanicznej skale wyspy – łącząc różne części wyspy siecią tuneli od długości prawie 30 kilometrów, pięciu tysięcy jaskiń i bunkrów, z których znacznie mniejsze siły japońskie mogły walczyć z oddziałami Amerykanów. Powiedział, że każdy żołnierz powinien zabić 10 żołnierzy wroga zanim sam straci życie. Był przeciwnikiem wojny z Ameryką, krajem, do którego czuł wielką sympatię, a mimo to z pasją i przekonaniem stawiał czoła wrogowi. „Zastanawiałem się, jakim był człowiekiem, skoro bronił wyspy zaciekle, a jednocześnie tak pomysłowo” – mówi Eastwood. – „Budując na wyspie tunele i sprowadzając żołnierzy i sprzęt pod ziemię, zaprzeczył większości ówczesnych japońskich strategii obronnych. Większość z nich oparta była na obronie z przyczółków morskich i użyciu dużej ilości artylerii strzelającej z morza. Akurat w tej bitwie takie rozwiązanie byłoby nieskuteczne. Jego pomysł na obronę wyspy spotkał się ze sporym sprzeciwem żołnierzy. Wielu jego kolegów oficerów uważało, że zwariował, decydując się na te tunele”.

Aby dowiedzieć się więcej o autorze strategii, Eastwood zaczął poszukiwać tłumaczeń książek wydanych po japońsku. Natrafił na zbiór listów samego generała Kuribayashiego, zatytułowany „Picture Letters From Commander In Chief” Tadamichi Kuribayashiego, pod redakcją Tsuyuko Yoshidy, wydane przez Shogakukan-Bunko. „Listy pisał do żony, córki i syna” – wyjaśnia Eastwood. – „Wiele z nich nadał z USA, gdy pracował tam jako wysłannik pod koniec lat 20. i na początku lat 30. Był bardzo wrażliwym człowiekiem, niezwykle rodzinnym, tęskniącym bardzo za swoimi bliskimi. Z tych listów można dowiedzieć się, jaki był”.

Później książkę przeczytała scenarzystka Iris Yamashita, amerykanka japońskiego pochodzenia w drugim pokoleniu, i również była pod wrażeniem osobowości generała. „Kiedy czytałam te listy, odniosłam to samo wrażenie, które musiał mieć Clint, gdy zainspirowały go one do nakręcenia filmu” – zauważa. – „Trudno było uwierzyć, że ten czuły, kochający ojciec był generałem dowodzącym siłami japońskimi na Iwo Jimie. W listach pełno było esów-floresów, karykatur i żartobliwych opinii. Widać było, że uwielbiał swojego syna i tęsknił za nim”.

„Generał Kuribayashi był wyjątkowym człowiekiem” – dopowiada Eastwood. – „Wszyscy twierdzą, że był człowiekiem o wielkiej wyobraźni, kreatywności i pomysłowości”.

Podobnie dociekania związane z młodzieńcami, którymi dowodził Kuribayashi, wskrzesiły ich twarze i głosy. „Młodzi poborowi, którzy walczyli na wyspie, byli bardzo podobni do Amerykanów” – mówi Eastwood. – „Niekoniecznie chcieli brać udział w wojnie. Zostali tam wysłani i poinformowani, żeby darowali sobie plany powrotu. Amerykaninowi nie dałoby się powiedzieć czegoś takiego z kamienną twarzą. Większość ludzi idzie na wojnę, myśląc: „Tak, może być niebezpiecznie i mogę zginąć, ale równie dobrze mogę wrócić do domu i znów żyć normalnie”.

Tak nie było w przypadku młodych Japończyków. „Wówczas bardzo prawdopodobne było, że zostaną na wyspie” – mówi. – „Mnie osobiście bardzo trudno zrozumieć tę mentalność. Ale aby ją zrozumieć, czytałem, ile mogłem, o nich i o tym, jak to widzieli”.

Zbierając informacje o japońskich obrońcach, Yamashita podobnie odczuwała istotę myślenia niektórych żołnierzy, których los rzucił na wyspę w 1945 r. „Narracja sama wyrywała się do życia – wspomina – jak gdyby bohaterowie sami prosili, by opowiedzieć ich historię”.

Yamashitę do projektu zaangażował współpracownik Eastwooda, Paul Haggis, który napisał scenariusz do filmu Za wszelką cenę i był współautorem scenariusza do Sztandaru chwały, filmu towarzyszącego Listom z Iwo Jimy (w tym filmie jest także producentem wykonawczym oraz współautorem scenariusza wraz z Yamashitą). Haggis wspomina pasję Eastwooda dla obu projektów: „Ilekroć mówił o obu projektach, rozjaśniała mu się cała twarz. On uwielbia poszukiwać informacji, poznawać historię. Uwielbia szczegóły historii i odkrywanie tego, czego jeszcze nie wiemy, szczególnie z perspektywy Japończyków – to, co wydarzyło się na wyspie jeszcze przed walką, różne dziwne czy zabawne momenty”.

„Paul zaprosił Iris Yamashitę do napisania scenariusza” – wyjaśnia Eastwood. – „Napisała scenariusz, który zarówno oddaje cześć duszom ludzi, których historię próbujemy opowiedzieć, jak i rzuca na nich światło”.

Yamashita bardzo postarała się, by zapewnić wiarygodność swojej narracji. „Wiedziałam, że kroczę po cienkiej linie pomiędzy autentycznymi wydarzeniami a drażliwością polityczną tej opowieści” – wyjaśnia.

Eastwood i producent Robert Lorenz zabrali scenariusz Yamashity do Tokio. „Pokazaliśmy scenariusz Iris kilku autorytetom zajmującym się Iwo Jimą, by zweryfikować wiarygodność wydarzeń historycznych, które przedstawiliśmy” – wspomina Lorenz. – „Z pomocą Williama Iretona [prezesa i dyrektora reprezentacyjnego Warner Entertainment Japan] Clint i ja spotkaliśmy się z wnukiem generała Kuribayashiego, synem Barona Nishi i szefem Stowarzyszenia Weteranów Iwo Jimy. Wszyscy podeszli do projektu z entuzjazmem i przekazali nam swoje opinie i szczegóły, które dodały fabule jeszcze więcej autentyzmu”.

Ostateczna angielska wersja tekstu została potem oddana w ręce kilku japońskich tłumaczy, a najlepsze fragmenty każdego z przekładów zostały włączone do jednego scenariusza po japońsku. „Listy to projekt innowacyjny” – chwali Yamashita. – „To część koncepcji, której jeszcze nikt nie próbował wcześniej zrealizować, i mam nadzieję, że udało mi się tym oddać hołd uczestnikom historii, która zapewne nigdy nie zostałaby opowiedziana”.

Podczas swej pierwszej podróży do Japonii Eastwood starał się u gubernatora Tokio, Shintaro Ishihary, o zezwolenie na filmowanie na Iwo Jimie, która – choć oddalona od miasta o prawie 1130 kilometrów – uznawana jest za część miasta Tokio. Gubernator Ishihara, który zdobył szerokie doświadczenie jako aktor, reżyser i nagradzany powieściopisarz, zanim zajął się polityką, bardzo przychylnie podszedł do podwójnego projektu Eastwooda: Listy z Iwo Jimy i Sztandar chwały.

„Spodobał mu się pomysł nakręcenia tam filmu, bylebyśmy nie wkraczali na świętą ziemię” – zauważa Eastwood. – „Nie wydaje mi się, by chciał, żebyśmy realizowali na samej wyspie tę sporą liczbę efektów pirotechnicznych, jaką planowaliśmy, więc nakręciliśmy je na plażach Islandii podczas produkcji Sztandaru chwały”.

Ostatnia wizyta Eastwooda na wyspie była sama w sobie emocjonalną podróżą dla weterana kina. – „To było niezwykłe doświadczenie – wspomina – spacer po wyspie był bardzo wzruszającym doświadczeniem – chodzić po miejscu, w którym tak wiele matek straciło swoich synów po obu stronach frontu”.

Kilka miesięcy później wrócił na wyspę z niewielką ekipą i aktorem Kenem Watanabe, by sfilmować jaskinie, plaże i inne plenery, w tym podnóże charakterystycznego punktu tej surowej wyspy – królującej nad wyspą góry Suribachi, na której Amerykanie zatknęli flagę na słynnym zdjęciu pokazanym w Sztandarze chwały.

Echa przeszłości

Eastwoodowi, który nigdy wcześniej nie kręcił obrazu wojennego na taką skalę, a tym bardziej nie dwóch, realizacja Listów z Iwo Jimy dała możliwość oddania hołdu walczącym żołnierzom w sposób bardzo osobisty, bez odwoływania się do polityki wojennej.

„Los 12 000 japońskich żołnierzy z Iwo Jimy jest nadal nieznany” – mówi Eastwood. – „Myślę, że tym istnieniom winni jesteśmy ducha, szacunek, podobnie jak szacunek należy się siłom amerykańskim. Czuję się strasznie wobec obu stron tej wojny i wszystkich wojen. W takich sytuacjach poświęcana jest ogromna liczba niewinnych ludzi i jeśli możemy pokazać choć odrobinę z ich życia poprzez tych młodych bohaterów, to będzie to hołd dla wszystkich tych, którzy oddali życie za swoją ojczyznę”.

„Gdzieś w duszy rozumiemy, że wojna jest niedobra – dodaje Ken Watanabe – ale raczej rzadko zdarza się, byśmy z całych sił nienawidzili wojny w codziennym życiu. Kiedy zobaczysz, co się tam dzieje, gdy ujrzysz realia, nigdy nie będziesz chciał posłać na wojnę swoich synów czy ukochanych”.

Podczas II wojny światowej Eastwood był nastolatkiem, „ale pamiętam, że cieszyłem się, gdy dobiegła końca” – wspomina. – „Wszyscy na całym świecie pragnęli pokoju. Mam tylko nadzieję, że w naszym życiu będzie wiele pokoju, dla wszystkich nas”.

O produkcji

Sześćdziesiąt jeden lat temu armie Stanów Zjednoczonych i Japonii starły się ze sobą na wyspie Iwo Jima. Dziesiątki lat później z ziemi tej niegościnnej wyspy wykopano kilkaset listów, dzięki którym można odtworzyć sylwetki żołnierzy, którzy stoczyli tę walkę, oraz wybitnego generała, który stał na ich czele.

Żołnierze japońscy zostają wysłani na Iwo Jimę, wiedząc, że wedle wszelkiego prawdopodobieństwa powrót nie jest im pisany. Wśród nich są Saigo (Kazunari Ninomiya), piekarz marzący tylko o tym, by dożyć dnia, w którym zobaczy buzię swej nowo narodzonej córeczki, baron Nishi (Tsuyoshi Ihara), olimpijski mistrz jeździectwa znany na całym świecie ze swych umiejętności i honorowego podejścia, Shimizu (Ryo Kase), młody były żandarm wojskowy, którego idealizm jeszcze nie został poddany próbie wojny, a także porucznik Ito (Shidou Nakamura), żołnierz o surowym charakterze, który prędzej popełniłby samobójstwo, niż się poddał.

Obroną wyspy dowodzi generał-porucznik Tadamichi Kuribayashi (Ken Watanabe), który podczas podróży po Ameryce zrozumiał beznadziejność wojny, ale także zdobył strategiczną wiedzę o tym, jak poradzić sobie z liczną flotą wojenną nadpływającą z całego Pacyfiku.

Generał Kuribayashi, mając do dyspozycji niewiele więcej oprócz niezłomnej woli i wulkanicznych skał wyspy, swoją bezprecedensową strategią przemienił bitwę, która miała zakończyć się szybką i krwawą klęską, w niemal 40 dni bohaterskich i kombinacyjnych walk.

Na Iwo Jimie zginęło prawie 7000 Amerykanów i ponad 20 000 Japończyków. Czarny piasek na Iwo Jimie jest splamiony ich krwią, ale ich poświęcenie, wysiłki, odwaga i współczucie nadal żyją w listach, które słali do swoich domów.

Zdobywca nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej Clint Eastwood (Za wszelką cenę, Bez przebaczenia) ukazuje nieznaną historię żołnierzy japońskich i ich generała, którzy 61 lat temu bronili się na Iwo Jimie przed inwazją oddziałów amerykańskich.

Clint Eastwood, podejmując się opowiedzenia o wydarzeniu, które nadal głośno rozbrzmiewa w kulturach obu państw, nie mógł pozbyć się wrażenia, że nie wystarczy nakręcić tylko jednego filmu – Sztandaru chwały – ponieważ jest to tylko połowa opowieści. W tym wyjątkowym, podwójnym projekcie filmowym, w którym filmy nakręcono jeden po drugim, aby mogły również w ten sposób wejść na ekrany kin, Eastwood stara się ukazać bitwę o Iwo Jimę, a na jej przykładzie także wojnę na Pacyfiku, jako starcie nie tylko dwóch armii, ale i kultur.

Mimo że oba filmy mają odrębne fabuły ujęte z różnych perspektyw i zagrane w różnych językach, Listy z Iwo Jimy i Sztandar chwały są hołdem Eastwooda dla tych, którzy stracili życie po obu stronach konfliktu. Reżyser dąży do ukazania obu stron tej samej historii, a jeśli mu się powiedzie, uda mu się stworzyć nowy sposób postrzegania tego niezwykle poruszającego momentu w naszych wspólnych dziejach.

Warner Bros. Pictures i DreamWorks Pictures przedstawiają wyprodukowany przez Malpaso / Amblin film Listy z Iwo Jimy, z nominowanym do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej Kenem Watanabe (Ostatni samuraj, Wyznania gejszy, Batman – Początek) w roli generała Tadamichiego Kuribayashi, który w imieniu cesarstwa japońskiego dowodził obroną wyspy.

W doborowej obsadzie znalazło się wielu utalentowanych aktorów, m.in. Kazunari Ninomiya, Tsuyoshi Ihara, Ryo Kase, Shidou Nakamura i Nae. Film wyreżyserował Eastwood na podstawie scenariusza amerykańskiej scenarzystki japońskiego pochodzenia Iris Yamashity, autorami pomysłu są Yamashita i nagrodzony Oscarem Paul Haggis (Miasto gniewu), a producentami: Eastwood, zdobywca Oscarów – Steven Spielberg (Szeregowiec Ryan, Lista Schindlera) i nominowany do Oscara Robert Lorenz (Rzeka tajemnic).

Ekipie filmowej przewodzili długoletni współpracownicy Eastwooda: reżyser obrazu Tom Stern, projektantka kostiumów Deborah Hopper, montażyści Joel Cox, A.C.E. i Gary D. Roach, nieżyjący już scenograf Henry Bumstead i James J. Murakami, również pełniący funkcję scenografa. Dyrektorem odpowiedzialnym za obsadę była zmarła niedawno Phyllis Huffman. Muzykę do filmu napisali Kyle Eastwood i Michael Stevens. Sztandar chwały i Listy z Iwo Jimy to ostanie filmy Henry’ego Bumsteada i Phyllis Huffman. Ostatni z nich jest dedykowany ich pamięci.

Za dystrybucję Listów z Iwo Jimy na całym świecie odpowiedzialna jest spółka Warner Bros. Pictures.

Twórcy

W 2005 roku CLINT EASTWOOD (reżyser/producent/kompozytor) otrzymał nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej w kategoriach „Najlepszy film” i „Najlepszy reżyser” – już po raz drugi w tych kategoriach – za film Za wszelką cenę. Film przyniósł także Oscary® dla Hilary Swank (najlepsza aktorka) i Morgana Freemana (najlepsza męska rola drugoplanowa), a także nominacje w trzech innych kategoriach (w kategorii „Najlepszy aktor” dla Eastwooda oraz za najlepszy montaż i najlepszą adaptację scenariusza). W 2003 roku doceniony przez krytyków dramat Eastwooda Rzeka tajemnic zadebiutował na Festiwalu Filmowym w Cannes, zdobywając tam nominację do Złotej Palmy i wyróżnienie Golden Coach (Złota Karoca). Rzeka tajemnic zdobyła potem sześć nominacji do nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej (za najlepszy film, najlepszą reżyserię, dla najlepszego aktora, za najlepszą męską rolę drugoplanową, najlepszą żeńską rolę drugoplanową i najlepszy scenariusz) i dwa Oscary® (dla najlepszego aktora i za najlepszą męską rolę drugoplanową). W 1993 roku złowróżbny, rewizjonistyczny western Eastwooda Bez przebaczenia zdobył dziewięć nominacji do Oscara (za najlepszy film, najlepszą reżyserię, dla najlepszego aktora, za najlepszą męską rolę drugoplanową, najlepszy scenariusz, najlepsze zdjęcia, najlepsze kierownictwo produkcji, najlepszy montaż i najlepszą ścieżkę dźwiękową) i cztery Oscary ® (najlepszy film, najlepsza reżyseria, najlepsza męska rola drugoplanowa i najlepszy montaż). W 1995 roku Eastwood otrzymał także od Amerykańskiej Akademii Filmowej nagrodę im. Irvinga Thalberga.

Eastwood po raz pierwszy otrzymał Złote Globy w 1971 roku oraz nagrodę Henrietty (World Film Favorite), w 1988 r. otrzymał nagrodę im. Cecila B. DeMille za całokształt pracy. W kolejnym roku otrzymał Złoty Glob za reżyserię filmu Bird, a w 1993 r. w tej samej kategorii za film Bez przebaczenia. Po nominacji w 2004 r. za reżyserię filmu Rzeka tajemnic Eastwood zgarnął trzeci Złoty Glob za reżyserię w 2005 roku za film Za wszelką cenę. W 2005 r. był także nominowany do tej nagrody w kategorii „Najlepsza muzyka filmowa” za ten sam film.

Poza nagrodami im. Thalberga i DeMille, wśród innych nagród za całokształt pracy, które otrzymał Eastwood, są także wyróżnienia przyznane przez Zrzeszenie Reżyserów Amerykańskich – Directors Guild of America, Zrzeszenie Producentów Amerykańskich – Producers Guild of America, Zrzeszenie Aktorów Kinowych – Screen Actors Guild, Amerykański Instytut Filmowy – American Film Institute, a także stowarzyszenie filmowe Film Society of Lincoln Center, Francuskie Zrzeszenie Filmowców, National Board of Review, Instytut im. Henry’ego Manciniego (nagroda Hank za wybitne osiągnięcia w muzyce amerykańskiej) oraz Festiwal Filmowy w Hamburgu (nagroda Douglasa Sirka). Otrzymał także wyróżnienie Kennedy Center Honor, nagrody amerykańskiego zrzeszenia American Cinema Editors and the Publicists’ Guild, doktorat honoris causa od Wesleyan University, a także jako pięciokrotny zdobywca nagrody People’s Choice dla ulubionego aktora filmowego – nominację w kategorii “Ulubiony gwiazdor filmowy wszechczasów” w 1999 r. W 1991 r. Eastwood otrzymał tytuł Człowieka Roku od stowarzyszenia teatralnego Hasty Pudding Theatrical Society z Harvardu, a w 1992 r. otrzymał nagrodę gubernatora stanu Kalifornia za osiągnięcia artystyczne.

Doskonale zaznajomiony z Festiwalem Filmowym w Cannes Eastwood w 1994 r. był przewodniczącym jury, a w 1990 r. otrzymał nominację do Złotej Palmy za film Biały myśliwy, w 1988 r. za film Bird (który zdobył nagrodę w kategoriach „Najlepszy aktor” i „Najlepsza muzyka”), a także w 1985 r. za film Niesamowity jeździec.

IRIS YAMASHITA (scenarzystka) Amerykanka japońskiego pochodzenia w drugim pokoleniu. Uwagę producenta wykonawczego Paula Haggisa zwróciła na siebie poprzez agencję talentów CAA po tym, jak jej scenariusz zatytułowany „Traveler in Tokyo” zajął pierwsze miejsce w konkursie scenarzystów Big Bear Lake Screenwriting Competition, w którego jury zasiadała agentka CAA Cathy Tarr.

Listy z Iwo Jimy to pierwszy zrealizowany scenariusz Yamashity.

5 marca 2006 r. PAUL HAGGIS (producent wykonawczy/współautor fabuły) został pierwszym w historii nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej autorem scenariuszy do filmów, które rok po roku zdobyły tytuł najlepszych – Miasto gniewu i nagrodzonego rok wcześniej filmu Za wszelką cenę.

Miasto gniewu, film, w którym Haggis był współautorem scenariusza, reżyserem i producentem, był sześciokrotnie nominowany do nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, a z rozdania nagród wyszedł z dwoma Oscarami® za najlepszy film i najlepszy oryginalny scenariusz. Zaledwie kilka tygodni wcześniej Miasto gniewu zdobyło najwyższe wyróżnienie SAG za całokształt, a Paul Haggis i Bobby Moresco zdobyli nagrody Writers’ Guild, BAFTA i Critics’ Choice za najlepszy oryginalny scenariusz. Haggis był także nominowany do nagrody zrzeszenia reżyserów Director’s Guild Award, a film otrzymał również wiele innych nagród i wyróżnień, w tym nominację do Złotego Globu oraz Grand Prix na Festiwalu Filmowym w Deauville. Po premierze, która odbyła się w maju 2005 r., Miasto gniewu okazało się jednym z bardzo niewielu hitów kina niezależnego w tym roku. Budżet filmu wyniósł 6,5 mln USD, a do dziś obraz w samych tylko Stanach Zjednoczonych zarobił 55 mln USD.

Filmowa kariera Haggisa rozpoczęła się w 2000 r., po wielu latach sukcesów odnoszonych w telewizji, kiedy zdecydował się na napisanie opowiadania i w ciemno stworzył scenariusz do Za wszelką cenę. Kiedy partner Haggisa i jednocześnie producent pokazał scenariusz Clintowi Eastwoodowi, Za wszelką cenę nabrało realnych kształtów. W 2004 r. Eastwood nakręcił film według pierwotnego scenariusza Haggisa, nie wprowadzając żadnych zmian. Film zarobił brutto ponad 100 mln USD w Stanach Zjednoczonych i zdobył cztery nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej.

Poza pracą nad Listami z Iwo Jimy, Haggis był także współautorem scenariusza do Sztandaru chwały.

Ostatnio Haggis napisał adaptację do Przyjaciół, filmu opartego na włoskim Ostatnim pocałunku, do którego scenariusz napisał Gabriele Muccino.

W tej chwili Haggis jest zaangażowany w wiele różnorodnych projektów znajdujących się na różnych etapach realizacji, w tym w produkcję Against All Enemies na podstawie książki Richarda A. Clarke’a dla wytwórni Sony Pictures, Death and Dishonor z dziennikarzem Markiem Boalem dla wytwórni Warner Bros. Pictures oraz Honeymoon with Harry na podstawie książki Barta Bakera dla wytwórni New Line. Zaangażował się także w nowy serial obyczajowy The Black Donnellys, którego premiera ma odbyć się w stacji NBC jesienią tego roku.

Haggis jest autorem wielu programów telewizyjnych, a jego ulubionym jest chwalony przez krytyków serial telewizji CBS EZ Street. Choć przebywał on na antenie przez krótki czas, jego nazwa regularnie pojawia się w rankingach krytyków, a New York Times nazwał go ostatnio jednym z najbardziej wpływowych seriali telewizyjnych wszechczasów, stwierdzając, że „bez EZ Streets nie byłoby Rodziny Soprano”.

W marcu 2003 r. Razor Magazine sporządził listę „nonkonformiści, opierający się dyktatom, obrazoburcy kurczowo trzymający się niezależnej myśli, radykałowie odrzucający przywiązanie – którzy skłaniają nas do myślenia. Tacy właśnie ludzie zostają legendami”. Obok Sama Sheparda, Juliana Schnabela, Baza Luhrmanna, Lance’a Armstronga, Richarda Bransona, Roberta Shapiro, Johna Irvinga i Billa Clintona, Razor przyznał scenarzyście i reżyserowi Paulowi Haggisowi tytuł jednego z 25 Indywidualistów Roku.

Haggis otrzymał wiele nagród, w tym dwa Oscary®, jedną nagrodę WGA, jedną BAFTA, dwie nagrody Emmy, nagrodę Humanitas, nagrodę dla najlepszego programu roku od Zrzeszenia Krytyków Telewizyjnych (TV Critics Association), nagrodę jakości widzów Viewers For Quality Television Founders Award, nagrodę telewizyjną Banff TV Award, Columbia Mystery Writers Award, sześć nagród Gemini, dwie nagrody Houston Worldfest Gold Awards i nagrodę Prism. Przynano mu także nagrodę EMA Award, Genesis Award, nagrodę za służbę humanitarną Ethel Levitt Memorial Award for Humanitarian Service, nagrodę Hollywood Award dla przełomowego reżysera oraz prestiżową nagrodę Valentine Davies Award przyznaną Haggisowi za „przynoszenie czci i godności pisarzom całego świata”.

Haggis jest współzałożycielem organizacji Artists for Peace and Justice, członkiem zarządu takich organizacji, jak The Hollywood Education and Literacy Project, For the Arts – For Every Child, Environmental Media Association, a także członkiem zarządu i założycielem ECO, Earth Communications Office. Jest także członkiem rady organizacji Defenders of Wildlife i członkiem rady doradców Center for the Advancement of Non-Violence.

STEVEN SPIELBERG (producent) jest głównym wspólnikiem w wytwórni Dream Works Studios, którą założył wspólnie z Jeffreyem Katzenbergiem i Davidem Geffenem w październiku 1994 roku, a która została sprzedana na początku 2006 r. wytwórni Paramount Pictures. Pod ich kierownictwem wytwórnia Dream Works odniosła sukces kinowy i komercyjny, a wśród jej dokonań są jedne z najbardziej utytułowanych filmów ostatnich lat, w tym trzy nagrodzone kolejno Oscarami® dla najlepszego filmu obrazy American Beauty, Gladiator i Piękny umysł (dwa ostatnie w koprodukcji z wytwórnią Universal).

Spielberg, będący jednym z najbardziej znanych i wpływowych filmowców w branży, był reżyserem, producentem lub producentem wykonawczym filmów, które znalazły się w czołówce wszechczasów pod względem uzyskanych przychodów, w tym takich jak Park Jurajski i E.T. Wśród niezliczonych nagród, jakie otrzymał, należy wspomnieć o trzech nagrodach Amerykańskiej Akademii Filmowej – dwóch za najlepszą reżyserię i dla najlepszego filmu za Listę Schindlera i jednym za najlepszą reżyserię za Szeregowca Ryana.

Będący koprodukcją DreamWorks/Paramount, chwalony przez krytyków dramat wojenny Szeregowiec Ryan, z Tomem Hanksem w roli głównej, był najbardziej zyskownym filmem (w USA) w 1998 roku. Film ten otrzymał także najwięcej nagród w tym roku, włączając w to pięć Oscarów (w tym jeden dla Spielberga w kategorii “Najlepszy reżyser”) oraz dwa Złote Globy w kategorii “Najlepszy film (dramat)” i “Najlepszy reżyser”. Spielberga docenili także nagrodą jego koledzy z Amerykańskiego Zrzeszenia Reżyserów Directors Guild of America (DGA) Award, a Amerykańskie Zrzeszenie Producentów Producers Guild of America’s (PGA) przyznało mu i pozostałym producentom filmu nagrodę im. Darryla F. Zanucka w kategorii „Producent roku – film fabularny”. W tym samym roku PGA przyznało także Spielbergowi prestiżową nagrodę Milestone Award za historyczny wkład w rozwój branży filmowej.

Szeregowiec Ryan otrzymał także tytuł Najlepszego Filmu od zrzeszeń krytyków z Nowego Jorku, Los Angeles, Chicago, Toronto, Brytyjskiego Zrzeszenia Krytyków i Zrzeszenia Krytyków Telewizyjnych (Broadcast Film Critics Association), przy czym organizacje z Los Angeles, Toronto i Zrzeszenie Krytyków Filmowych samemu Spielbergowi przyznały tytuł Najlepszego Reżysera.

W 1994 roku Spielberg zdobył dwie nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej (w kategorii “Najlepszy reżyser” i “Najlepszy film” za uznany na całym świecie film Lista Schindlera, który w sumie zebrał aż siedem Oscarów). Film otrzymał także tytuły Najlepszego Filmu od największych organizacji krytyków, a ponadto siedem nagród BAFTA, w tym dwie dla samego Spielberga. Reżyser otrzymał także Złoty Glob i drugą nagrodę DGA.

Pierwszą w swej karierze nagrodę DGA Spielberg otrzymał za swoją pracę przy Kolorze purpury. Został także uhonorowany nominacjami do Oscarów w kategorii “Najlepszy reżyser” za Monachium, E.T., Poszukiwaczy zaginionej arki i Bliskie spotkania trzeciego stopnia. Za te filmy oraz za Imperium słońca, Szczęki i Amistad otrzymał także nominacje do nagrody DGA. Mając w sumie na koncie dziesięć nominacji do nagród DGA, a więc więcej niż jakikolwiek reżyser w historii, Spielberg otrzymał w 2000 r. nagrodę DGA za całokształt dokonań filmowych. Jest także laureatem nagrody za całokształt pracy przyznanej przez American Film Institute oraz prestiżowej nagrody im. Irvinga G. Thalberga przyznanej przez Academy of Motion Picture Arts and Sciences.

W 2005 r. Spielberg wyreżyserował dwa filmy – Wojnę światów i Monachium – wyprodukował także Wyznania gejszy. Wojna światów, w której główną rolę zagrał Tom Cruise, jest współczesną interpretacją klasycznej powieści futurystycznej H.G. Wellsa. Monachium, thriller historyczny, którego akcja rozgrywa się po zabójstwie 11 sportowców izraelskich podczas igrzysk olimpijskich w Monachium w 1972 r., zdobył pięć nominacji do nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, w tym w kategorii “Najlepszy film” i za najlepszą reżyserię dla Spielberga. W tej koprodukcji wytwórni Universal/DreamWorks główne role zagrali Eric Bana, Daniel Craig i Geoffrey Rush. Wyznania gejszy, wyreżyserowane przez Roba Marshalla i oparte na bestsellerze Arthura Goldena, zdobyły trzy Oscary – za najlepsze zdjęcia, kierownictwo produkcji i kostiumy. Wśród innych, nowszych filmów Spielberga należy wymienić Terminal, z Tomem Hanksem i Catherine Zetą-Jones w rolach głównych, oraz Złap mnie, jeśli potrafisz, z Leonardo DiCaprio i Tomem Hanksem. Spielberg był także autorem scenariusza, reżyserem i producentem filmu A.I. Sztuczna inteligencja, zrealizowanym na podstawie wizji nieżyjącego Stanleya Kubricka. W 2000 r. Spielberg otrzymał nagrodę Stanley Kubrick Britannia Award za dokonania filmowe, przyznaną przez BAFTA w Los Angeles.

Urodzony 18 grudnia 1946 r. w Cincinnati (Ohio) Spielberg wychował się na przedmieściach Haddonfield (New Jersey) i Scottsdale (Arizona). Amatorskie filmy zaczął kręcić jeszcze będąc nastolatkiem, po czym poszedł na studia filmowe na California State University w Long Beach. W 1969 r. jego 22-minutowy film krótkometrażowy Amblin został pokazany na Festiwalu Filmowym w Atlancie, dzięki któremu został najmłodszym w historii reżyserem, który podpisał długoterminowy kontrakt z jedną z największych wytwórni w Hollywood.

Cztery lata później wyreżyserował trzymający w napięciu film telewizyjny Pojedynek na szosie, którym zyskał sobie zainteresowanie zarówno krytyków, jak i widowni. Jego reżyserskim debiutem kinowym był film Sugarland Express, nakręcony na podstawie scenariusza, którego był współautorem. Do jego wczesnych dokonań reżyserskich należą Na zawsze, Hook oraz sequele Poszukiwaczy zaginionej arki – Indiana Jones i świątynia zagłady oraz Indiana Jones i ostatnia krucjata.

W 1984 r. Spielberg założył swoją własną spółkę produkcyjną, Amblin Entertainment. Pod marką Amblin wystąpił jako producent lub producent wykonawczy kilkunastu filmów, w tym takich przebojów, jak Gremliny, Goonies, Powrót do przyszłości I, II i III, Kto wrobił królika Rogera?, Amerykańska opowieść, Pradawny ląd: Pierwsza wielka przygoda, Flintstonowie, Kacper, Twister, Maska Zorro, Faceci w czerni oraz Faceci w czerni 2. Amblin Entertainment produkuje także przebój serialowy Ostry dyżur.

Innym z dokonań telewizyjnych Spielberga jest wyprodukowany wraz z Tomem Hanksem wielokrotnie nagradzany miniserial Kompania braci dla telewizji HBO i DreamWorks. Na podstawie książki pod tym samym tytułem, napisanej przez nieżyjącego już Stephena Ambrose’a, oparta na faktach produkcja wojenna zdobyła nagrody Emmy i Złote Globy w kategorii „Najlepszy miniserial”. Nagrodę Emmy w tej samej kategorii zdobył także w 2002 r. serial Wybrańcy obcych, którego producentem wykonawczym był Spielberg dla telewizji DreamWorks i kanału Sci-Fi. W 2005 r. Spielberg i DreamWorks Television połączyli swe siły ze stacją TNT, by wyprodukować 12-godzinny serial Into the West, będący opowieścią o dwóch wielopokoleniowych rodzinach Amerykanów i Indian i o ich zmaganiach na Dzikim Zachodzie pokazanych z dwóch zdecydowanie odmiennych punktów widzenia. W 2007 r. na małe ekrany wejdzie nakręcony według zasad reality show serial On the Lot, w którym młodzi reżyserzy/filmowcy będą współzawodniczyć o kontrakt z wytwórnią DreamWorks. On the Lot produkują spółki Mark Burnett Productions, DreamWorks Television i Amblin Television. Autorami reality show, który nada telewizja Fox, są Spielberg i Mark Burnett, którzy wystąpią także w charakterze producentów wykonawczych.

Spielberg poświęcił także swój czas i środki na rzecz wielu akcji dobroczynnych. Wpływ, jaki wywarła na nim praca nad Listą Schindlera, skłonił go do założenia fundacji Righteous Persons Foundation, której przekazał cały swój zysk z filmu. Założył także fundację Survivors of the Shoah Visual History Foundation, która dotąd zebrała ponad 52 000 wspomnień osób, które przeżyły Holocaust. Spielberg był producentem wykonawczym Ostatnich dni, trzeciego filmu dokumentalnego Shoah Foundation, który w 1999 r. zdobył nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej w kategorii „Najlepszy film dokumentalny”. W 2005 r. archiwum wspomnień należące do fundacji zostało przeniesione do University of Southern California. Nowy instytut historii wizualnej i edukacji powołany przez USC i Shoah Foundation będzie zajmował się badaniami i przyznawaniem stypendiów w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych. Ponadto Spielberg jest emerytowanym prezesem Starlight Starbright Children’s Foundation, która wspiera poważnie chore dzieci, łącząc w swoich wysiłkach opiekę pediatryczną, technologię i rozrywkę.

ROBERT LORENZ (producent) od ponad dziesięciu lat współpracuje z Clintem Eastwoodem, z którym nakręcił już 10 filmów, w tym Rzekę tajemnic, za którą Lorenz był nominowany do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej jako producent. Lorenz był także producentem wykonawczym nagrodzonego Oscarem® filmu Za wszelką cenę oraz Krwawej profesji. Oprócz Listów z Iwo Jimy wyprodukował wspólnie z Eastwoodem i Stevenem Spielbergiem towarzyszący obrazowi film Sztandar chwały.

Lorenz nadzoruje wszystkie aspekty filmów produkowanych przez spółkę Eastwooda, Malpaso Productions, od etapu opracowania, poprzez produkcję, postprodukcję, marketing, aż po dystrybucję. W tej chwili zajmuje się opracowaniem filmu Rails and Ties, który ma wyreżyserować Alison Eastwood. Zdjęcia do filmu, który ukaże się dzięki staraniom wytwórni Warner Independent Pictures, rozpoczną się na początku 2007 r., a jego producentem będzie właśnie Lorenz.

Lorenz przypisuje swoje udane relacje zawodowe z Clintem Eastwoodem wspólnemu zainteresowaniu ludzkimi dramatami i podobnemu, konkretnemu podejściu do sztuki filmowej. Jest dumny z tego, że ma swój wkład w zasłużoną reputację spółki Malpaso, która postrzegana jest jako wydajna, sprawnie działająca machina produkcyjna.

Lorenz wychował się na przedmieściach Chicago, a w 1989 r. przeprowadził się do Los Angeles, by tam rozpocząć swą karierę filmową. Na swoim koncie ma ponad dwadzieścia filmów jako asystent reżysera, a w tym samym charakterze współpracę z Eastwoodem rozpoczął w 1994 r. Od 1993 r. jest członkiem Amerykańskiego Zrzeszenia Reżyserów – Directors Guild of America, a od 2005 r. członkiem Amerykańskiego Zrzeszenia Producentów – Producers Guild of America. Lorenz poznał swoją żonę, Melissę, na planie zdjęciowym filmu Co się wydarzyło w Madison County. Oboje wraz z dwójką dzieci mieszkają w Los Angeles.

TIM MOORE (współproducent) nadzorował od strony technicznej produkcję ostatnich czterech filmów Clinta Eastwooda – Sztandaru chwały, Listów z Iwo Jimy, nominowanej do Oscara Rzeki tajemnic i nagrodzonego Oscarem filmu Za wszelką cenę. Ponieważ ma swój udział w praktycznej realizacji legendarnego stylu filmowego Eastwooda – zakładającego niewiele ujęć, niewykorzystywanie całego budżetu, wcześniejsze kończenie zdjęć – Moore pod tym względem zdobył sobie reputację pierwszej klasy.

Poza Eastwoodem Moore’a łączy bliska współpraca z reżyserem Rowdym Herringtonem, którego wspierał przy filmach Powrót Kuby Rozpruwacza, Wykidajło i Wersety zbrodni.

Moore wyprodukował także Gniazdo os, ze Steve’em Buscemim w roli głównej, dla Franchise Pictures; był także współproducentem Parady oszustów dla producenta Eliego Samahy. Był kierownikiem produkcji na planie thrillera akcji o żołnierzach amerykańskiej piechoty morskiej Zawsze wierni dla wytwórni Dreamworks/NBC i producentem, wraz z legendarnym Leonardem Hillem, głośnego filmu Wyrwane z serca dla telewizji CBS.

Swoje zdolności menedżerskie szlifował na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles, gdzie w bractwie studenckim poznał Johna Shepherda. Shepherd i Moore wspólnie wyprodukowali cztery nagrodzone filmy niezależne: The Climb, The Ride, Eye of the Storm i ubiegłoroczny film nominowany do nagrody ESPY Bobby Jones: Zamach geniusza.

Moore mieszka w Hermosa Beach wraz ze swoją żoną i dwoma psami. Oboje czynnie działają w Armada Foundation, która promuje adopcję bezdomnych zwierząt w całym kraju.

TOM STERN (reżyser obrazu) jest autorem zdjęć do nominowanej do Oscara Rzeki tajemnic oraz do nagrodzonego Oscarem filmu Za wszelką cenę, który nakręcił po zakończeniu prac nad Krwawą profesją. To Clint Eastwood awansował Sterna na stanowisko reżysera obrazu po dwudziestu latach, które Stern przepracował w Malpaso Productions jako szef ekipy oświetleniowej. Wśród innych niedawnych jego filmów, w których był autorem zdjęć, są: Bobby Jones: Zamach geniusza, Romance & Cigarettes w reżyserii Johna Turturro, Egzorcyzmy Emily Rose oraz Przyjaciele.

Wraz z Eastwoodem Stern nakręcił Kosmicznych kowbojów, Doskonały świat, Bez przebaczenia i Żółtodzioba. Był także konsultantem ds. oświetlenia na planie filmu Bird i głównym elektrykiem na planie Wzgórza Złamanych Serc, Niesamowitego jeźdźca, Liny, Nagłego zderzenia i Honkytonk Man.

Oprócz filmów Eastwooda Stern pracował także jako szef ekipy oświetleniowej nad takimi filmami, jak Droga do zatracenia, American Beauty, Fantom (ekipa filmowa w Los Angeles), Młodzi gniewni, Precedensowa sprawa i Odruch.

Jako główny elektryk Stern pracował przy Kosmicznych jajach, Dwa razy w życiu, Wszystkich właściwych posunięciach, White Dog oraz Harper Valley P.T.A., a jako drugi operator kamery przy Zaciekłym pościgu.

Nieżyjący już HENRY BUMSTEAD (scenograf) był dwukrotnym laureatem nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej. Otrzymał Oscara® za Żądło i Zabić drozda, a na swoim koncie ma jedne z najgłośniejszych filmów w historii Hollywood. Ton jego dalszej pracy nadały pierwsze filmy, w których sprawował funkcję dyrektora artystycznego, m.in. Wróć, mała Shebo, Mosty Toko-Ri, Człowiek, który wiedział za dużo i Zawrót głowy, za który otrzymał nominację do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej.

Na koncie Bumsteada znalazły się takie filmy, jak (w tym dwa nagrodzone Oscarami): Topaz, Joe Kidd, Mściciel, Rzeźnia nr 5, Wielki Waldo Pepper, Strona tytułowa, Intryga rodzinna, Slapshot, Ojciec Wirgiliusz, Za rok o tej samej porze, Mały romans, Świat według Garpa, Mała doboszka, Knock on Wood, Czas przeznaczenia, Wesoły domek, Jej alibi, Tata duch, Wizyty domowe i Przylądek strachu z Martinem Scorsese.

W ramach należącej do Eastwooda spółki Malpaso Productions Bumstead pracował nad Bez przebaczenia, za który to film został ponownie nominowany do Oscara, Doskonałym światem, Pod niebem Henrietty, Władzą absolutną, Północą w ogrodzie dobra i zła, Prawdziwą zbrodnią, Kosmicznymi kowbojami, Krwawą profesją, Rzeką tajemnic i Za wszelką cenę.

Ostatnim filmem w karierze Bumsteada jest wyreżyserowany przez Eastwooda obraz Listy z Iwo Jimy.

JAMES J. MURAKAMI (scenograf) poprzednio pracował z legendarnym scenografem Henrym Bumsteadem nad filmem Clinta Eastwooda Północ w ogrodzie dobra i zła; był także projektantem planu w arcydziele Eastwooda zatytułowanym Bez przebaczenia.

Murakami był dyrektorem artystycznym serialowego przeboju Deadwood i nadzorującym dyrektorem artystycznym przy filmie Davida Finchera Gra. Wśród dokonań filmowych w charakterze dyrektora artystycznego na jego koncie znalazły się: Wróg publiczny, Nic do stracenia, Relikt, Ucieczka o północy, Gliniarz z Beverly Hills i Gry wojenne. W ramach pracy w dziale artystycznym był między innymi projektantem planów do filmów: Król Skorpion, Pamiętnik księżniczki, Wysłannik przyszłości, Urwanie głowy, Kocham kłopoty i serial Czarodziejki. Szlifował swoje umiejętności jako asystent dyrektora artystycznego w legendarnych produkcjach Przybywa jeździec i Czas Apokalipsy.

JOEL COX (montażysta) współpracuje z Clintem Eastwoodem od ponad 30 lat i w tym czasie nakręcił z nim takie filmy, jak Sztandar chwały, Za wszelką cenę, Rzeka tajemnic, Krwawa profesja, Kosmiczni kowboje, Prawdziwa zbrodnia, Północ w ogrodzie dobra i zła, Władza absolutna, Co się wydarzyło w Madison County, Doskonały świat i Bez przebaczenia, za który to film otrzymał nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej w kategorii „Najlepszy montaż”.

Cox całą swą karierę spędził w wytwórni Warner Bros., zajmując się głównie filmami Eastwooda. Ich współpraca rozpoczęła się w 1975 r., kiedy Cox pracował jako asystent montażysty przy filmie Wyjęty spod prawa Josey Wales. Od tego czasu Cox zmontował ponad 20 filmów, w których Clint Eastwood był albo odtwórcą głównej roli, albo producentem, albo reżyserem.

Cox ma na swoim koncie filmy, które montował wraz ze swym nauczycielem, znanym montażystą Ferrisem Websterem: Strażnik prawa, Wyzwanie, Każdy sposób jest dobry, Ucieczka z Alcatraz, Bronco Billy i Honkytonk Man.

Pierwszym filmem Coxa jako montażysty było Nagłe zderzenie – potem w tym samym charakterze pracował między innymi przy filmach: Lina, Niesamowity jeździec, Wzgórze Złamanych Serc, Bird, Pula śmierci, Różowy cadillac, Biały myśliwy i Żółtodziób.

GARY D. ROACH (montażysta) poprzednio pracował z Joelem Coxem i reżyserem Clintem Eastwoodem jako asystent montażysty między innymi przy filmach Za wszelką cenę, Rzeka tajemnic, Kosmiczni kowboje, Prawdziwa zbrodnia i Północ w ogrodzie dobra i zła. Ponadto jako asystent montażysty brał udział w produkcji filmu Kobieta-Kot, miniserialu The Blues, Monterey Jazz Festival: 40 Legendary Years oraz Eastwood After Hours: Live at Carnegie Hall.

W charakterze montażysty pracował przy filmach Fuhgeddaboutit i Budd Boetticher: A Man Can Do That.

DEBORAH HOPPER (projektantka kostiumów) współpracę z Clintem Eastwoodem nawiązała ponad 20 lat temu, kiedy to nadzorowała kostiumy damskie w filmie Lina. Tym samym zajmowała się w wielu innych filmach Eastwooda: Niesamowity jeździec, Wzgórze Złamanych Serc, Bird, Pula śmierci, Różowy cadillac i Żółtodziób, po czym przejęła odpowiedzialność za wszystkie kostiumy w jego filmach – początkowo jako kierownik ds. kostiumów na planie Władzy absolutnej, Północy w ogrodzie dobra i zła oraz Prawdziwej zbrodni, a potem jako projektantka kostiumów w filmach Krwawa profesja, Rzeka tajemnic i Za wszelką cenę, a także w Sztandarze chwały i Listach z Iwo Jimy.

Hopper otrzymała nagrodę Emmy za pracę nad kostiumami damskimi w Shakedown on the Sunset Strip, filmie telewizyjnym, którego akcja rozgrywa się w latach 50. ubiegłego wieku. Innymi filmami, które ma na swoim koncie Hopper zarówno jako kierownik ds. kostiumów, jak i ds. kostiumów damskich, są między innymi: Nieugięci, Showgirls, Chaplin, Ucieczka do Edenu, Intersection, Nawiedzony – niektóre domy rodzą się złe, Dziwne dni, Najlepszy kumpel Pana Boga i Nagi instynkt.

Swą karierę w branży kostiumowej Hopper rozpoczęła od projektowania kostiumów do produkcji broadwayowskich, pokazów na lodzie, a także dla opery i baletu w Cincinnati. Pochodząca z tego miasta Hopper przeniosła się do San Francisco, gdzie podjęła pracę w dziale kostiumów w operze i balecie. Pracowała tam cztery lata, w czasie których angażowała się w wiele sezonowych produkcji miejscowych i wyjazdowych, w których udział brały takie światowe gwiazdy opery, jak Beverly Sills i Luciano Pavarotti, i takie legendy baletu, jak Michaił Barysznikow i Suzanne Farrell. Powróciwszy do domu, rozpoczęła karierę w branży filmowej, jako szwaczka na planie miniserialu Centennial, a wkrótce potem dostała angaż w wytwórni Universal Studios, w której najpierw projektowała kostiumy do produkcji telewizyjnych, a potem także kinowych. Następnie Hopper podjęła pracę w należącej do Eastwooda spółce produkcyjnej Malpaso, gdzie nadal pracuje przy filmach fabularnych.

Zderzenie narodów

W czerwcu 1944 r. w czasie nieuchronnego zaostrzenia działań wojennych nowy dowódca pojawia się na Iwo Jimie – generał-porucznik cesarskiej armii Tadamichi Kuribayashi (Ken Watanabe), postać, która do dziś traktowana jest z szacunkiem po obu stronach Pacyfiku, ponieważ jest to japoński dowódca, który stawił najsilniejszy opór siłom amerykańskim na froncie pacyficznym.

Ponieważ Kuribayashi studiował w Ameryce, dobrze zna on potęgę militarną i technologiczną Zachodu. W jego ręce Japonia oddaje los Iwo Jimy, wyspiarskiego posterunku uważanego za ostatnią twierdzę obronną kraju. W przeciwieństwie do innych dowódców, z jakimi mieli do czynienia jego żołnierze i oficerowie, Kuribayashi natychmiast modernizuje operację na Iwo Jimie, reorganizując prowizoryczną taktykę stosowaną od lat na placówce i kładąc kres nieuzasadnionym karom fizycznym nakładanym na podwładnych.

W piekielnym żarze i przepełnionym siarką powietrzu Iwo Jimy Kuribayashi nadzoruje budowę podziemnej fortecy złożonej z pogmatwanego labiryntu tuneli wykutych w czarnej wulkanicznej skale wyspy. Tunele, mimo że budowane w koszmarnych warunkach, przy niedoborze pożywienia i wody dla żołnierzy, dadzą oddziałom tak potrzebną przewagę strategiczną nad zbliżającym się złowieszczym rojem sił amerykańskich. 19 lutego 1945 r. wojska w końcu zostają wysadzone na brzeg wyspy.

Przy tak przytłaczającej liczbie najeźdźców przewidywano, że opór japoński na Iwo Jimie potrwa nie dłużej niż pięć dni. Jednak rewolucyjna taktyka Kuribayashiego zamienia inwazję w historyczną bitwę trwającą ponad miesiąc.

W samym środku wojny, w której śmierć uznawana jest za zaszczyt, generał Kuribayashi rozkazuje swoim żołnierzom walczyć o życie, żyć do samego końca, chronić wyspę i zatrzymać Amerykanów tak długo, jak tylko się da, dla dobra ojczyzny i najbliższych, którzy tam zostali.

W roli błyskotliwego taktyka z Iwo Jimy o złożonej osobowości Eastwood obsadził nominowanego do Oscara Kena Watanabe, którego podziwiał za kreacje w Wyznaniach gejszy i Ostatnim samuraju. „Spotkaliśmy się kilka lat temu na wręczeniu nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej” – wspomina Eastwood. – „Duże wrażenie zrobiły na mnie nie tylko jego zdolności aktorskie, ale i jego osobowość. Doskonale prezentuje się zarówno jako aktor, jak i jako osoba, i poczułem, że dokładnie tego potrzeba do zagrania generała Kuribayashiego”.

Znany na całym świecie aktor był zaskoczony faktem, że generał Kuribayashi był jednym z niewielu żołnierzy japońskich, którzy tak dobrze znali Stany Zjednoczone. „Studiował w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, miał proamerykańskie podejście i wielu przyjaciół wśród Amerykanów” – opisuje Watanabe. – „Z całych sił starał się walczyć o życie, za swój kraj i rodzinę, ale zmagał się także z dylematem, ponieważ musiał walczyć przeciwko przyjacielowi, za jakiego uważał Stany Zjednoczone”.

Postać dowodząca historyczną potyczką zafascynowała aktora do tego stopnia, że bardzo zaangażował się w rolę i nawet podrzucał scenarzystce sugestie oparte na własnych dociekaniach. „Ken pojechał do rodzinnego miasta generała Kuribayashiego, spotkał się z jego rodziną i zabrał stamtąd wodę do postawienia pod pomnikiem generała na wyspie. To tradycyjny japoński sposób czczenia tych, którzy odeszli” – wyjaśnia Lorenz.

Kiedy przyszedł czas na nakręcenie zdjęć z udziałem Watanabe na wyspie, aktorem owładnęły emocje. „Powiedział nam nawet, że cieszy się, że większość zdjęć została już nakręcona w Los Angeles” – wspomina Lorenz. – „Jego emocje były tak silne, iż obawiał się, że nie byłby w stanie dokończyć roli po doświadczeniach z Iwo Jimy”.

Eastwood i jego długoletnia współpracowniczka, zmarła niedawno dyrektor ds. obsady Phyllis Huffman, pracowali z mieszkającą w USA koleżanką po fachu Japonką Yumi Takadą i spółką Warner Entertainment Japan nad obsadzeniem filmu zespołem utalentowanych aktorów.

„Nie znałem wielu aktorów, więc obejrzałem ich filmy i materiały z przesłuchań” – mówi Eastwood. – „Aktorstwo to aktorstwo. Kiedy jest dobre – jest dobre, nawet jeśli nie rozumiesz języka, w którym mówi aktor”.

Kazunari Ninomiya, bardzo popularny członek znanej grupy Arashi, który zwrócił na siebie uwagę jako aktor telewizyjny i teatralny, gra rolę starszego szeregowego Saigo – dobrotliwego żołnierza, który obiecuje swej ukochanej żonie Hanako (Nae), że wróci żywy z pola walki i marzy jedynie o zobaczeniu swojej maleńkiej córeczki. „Gram zwykłego piekarza, który zostaje postawiony w sytuacji zmuszającej go do wyrzeczenia się własnego człowieczeństwa w zamian za przeżycie” – mówi Ninomiya.

Saigo jest jednym z żołnierzy, których przed brutalną karą ratuje rozkaz Kuribayashiego. Ten wyraz łaski głęboko wpływa na jego chęć życia. „Wojna jest tak okrutna, że nikogo nie oszczędza, a blizny wojenne nigdy nie bledną” – mówi Ninomiya.

Metody generała Kuribayashiego, obalające utarte konwencje, zrażają do niego niektórych doświadczonych oficerów, ale także zyskują mu oddanych zwolenników, takich jak podpułkownik Takeichi Nishi (Tsuyoshi Ihara) – znany arystokrata i złoty medalista w jeździectwie z igrzysk olimpijskich w Los Angeles w 1932 r. Tsuyoshi Ihara, znany ze swoich ról w takich filmach, jak Hanochi i Minna no Ie, oraz w sztuce teatralnej „Rouningai”, wciela się w postać barona Nishi. „Podczas igrzysk olimpijskich otrzymał tytuł honorowego obywatela Los Angeles” – opisuje Ihara. – „Wśród Amerykanów był dobrze znany i cieszył się popularnością. Dlatego ludzie w Japonii mawiają, że gdyby sam baron Nishi został wysłany do Stanów Zjednoczonych, znacznie lepiej spisałby się w dyplomacji niż wielu zawodowych dyplomatów”.

Podobnie jak generał Kuribayashi, baron Nishi uważał Amerykanów za przyjaciół. Zresztą podczas badań filmowcy dotarli do opowieści o amerykańskim filmowcu, Sy Bartletcie, który znał barona Nishi z czasów pobytu w Los Angeles. „Bartlett wylądował na Iwo Jimie po przejęciu wyspy przez Stany Zjednoczone i dowiedział się, że na wyspie był baron Nishi” – tłumaczy Lorenz. – „Dlatego przez głośnik nadał wiadomość do niego, prosząc go , by wyszedł i poddał się”.

„Ciekawe, jak się czuł, gdy usłyszał ogłoszenie armii amerykańskiej o mniej więcej takiej treści: „Baronie Nishi, jest pan naszym przyjacielem, proszę wyjść!”” – relacjonuje Ihara. – „Chciałbym, byśmy za pomocą tego filmu mogli powiedzieć, dlaczego ludzie ze sobą walczą”.

Szeregowego Shimizu, młodego i pełnego ideałów byłego członka tokijskiej żandarmerii wojskowej, który dostaje bolesną nauczkę na wojnie, gra Ryo Kase, który zwrócił na siebie uwagę całego świata kreacjami w filmach Pacchigi!, Antena i Scrap Heaven. „Shimizu odkrywa, że jest człowiekiem, który może dokonywać zmian, nie trzymając się kurczowo ani nie rezygnując z wyznawanych ideałów, nawet w sytuacjach, gdy ideały biorą w łeb” – mówi Kase. – „Myślę, że ma naprawdę odwagę wybrać to, co dla niego dobre w tej sytuacji”.

Przez cały czas trwania produkcji Kase stawiał się na miejscu swojego bohatera. – „Bardzo mocno czułem, że nie chcę umierać” – wspomina. – „Chciałem żyć znacznie dłużej, przez cały czas kręcenia filmu. Wydaje mi się, że powinienem zachować to uczucie na całe życie”.

Shidou Nakamura, słynny aktor teatru kabuki, który zdobył uznanie za rolę w filmie Yamato, Ping Pong i Ima Ai ni Yukimasu, a na świecie został zauważony u boku Jeta Li w filmie Fearless, gra porucznika Ito, bardziej tradycyjnego dowódcę, który początkowo sprzeciwia się niekonwencjonalnym strategiom Kuribayashiego. „Jest surowym wojownikiem, który został wykształcony i wyszkolony na oficera” – opisuje Nakamura. – „Był przekonany nawet w najgorszych chwilach, że prędzej popełniłby samobójstwo jak honorowy wojownik, niż przeżył, salwując się ucieczką. Ito można uznawać za żałosnego, ale tak naprawdę, moim zdaniem, był bardzo ludzki”.

Kiedy przyszedł czas, by rozpocząć produkcję, pomiędzy amerykańskim reżyserem a japońską obsadą prawie nie istniała bariera językowa. Wydawało się, że ich komunikacja wykracza poza język mówiony. „Muszę przyznać, że ta obsada jest najlepsza ze wszystkich, z którymi dotychczas pracowałem” – mówi Eastwood. – „W przeszłości pracowałem z bardzo dobrymi obsadami, ale ta grupa... ich etyka pracy była pierwszorzędna. Praca z nimi była bardzo przyjemna i łatwa” – i dodaje żartobliwie – „choć nigdy nie rozumiałem, co mówią!”.

Dla aktorów film był ogromną szansą na pracę z mistrzem kina przy projekcie, który dla nich wszystkich miał głęboki sens. „Dla mnie jako aktora i człowieka praca pod kierunkiem Clinta Eastwooda była najcenniejszym i najwspanialszym doświadczeniem” – mówi Tsuyoshi Ihara. – „Clint Eastwood i cała ekipa bardzo chcieli nakręcić doskonały film. Taka była atmosfera na planie. Wszyscy byli dla nas mili i serdeczni. Choć różnimy się kulturą i językiem, nie powinno być żadnej różnicy w grze aktorów i aktorek. Odważyłem się nawet podać mu kilka propozycji i przyjął je. Będę to wspominał z sympatią do końca życia”.

Te słowa potwierdza Shidou Nakamura. „Produkcja była jak długa pogawędka” – mówi. – „Podczas gry mogliśmy pokazać swoje naturalne emocje”.

Nae, która gra żonę Saigo, dodaje: „Kiedy obejrzałam Za wszelką cenę, zapragnęłam, by zagrać w jego filmie. Wspaniale pracuje się pod jego kierunkiem. Jest łagodnym i świetnym reżyserem”.

Skłonność Eastwooda do dawania aktorom swobody w zgłębianiu własnych ról jest jednym z darów reżysera, mówi producent wykonawczy Paul Haggis: „On uwielbia haiku. Znajduje emocje w scenach, ale aktorom pozwala naprawdę tworzyć w ich własnych sferach, więc dochodzi tu do współpracy artystów. To prawdziwe współdziałanie. I myślę, że dlatego artyści tak za nim przepadają. Dlatego przepadają za nim zarówno artyści, jak i scenarzyści. Naprawdę wymaga od ciebie wszystkiego, co najlepsze. Wymaga, ale potem akceptuje. I idzie dalej. To wspaniały sposób na kręcenie filmów”.

Choć aktorzy odgrywali sceny ukazujące niewyobrażalną brutalność wojny, Eastwood dawał im czas na znalezienie własnych momentów cichej prawdy. „Wysłuchiwał moich opinii i zgadzał się z wieloma z nich” – wspomina Ken Watanabe. – „Pod tym względem był dokładnie taki, jak mój ojciec. Atmosfera u niego na planie była zawsze ciepła, wyrazista, inteligentna i bardzo komfortowa na każdym etapie pracy”.

Podobnie jak w Sztandarze chwały, w Listach z Iwo Jimy wykorzystane zostały materiały z walk nakręcone na pokrytych czarnym piaskiem plażach Islandii i samej Iwo Jimy. Niektóre sceny filmu zostały nagrane w studiach Warner Bros. i w plenerach niedaleko Los Angeles.