Apocalypto

7,5
7,3
Brutalny, a zarazem fascynujący w swoim prymitywizmie świat Majów. Bohaterem filmu jest młody wojownik, który wraz ze współplemieńcami zostaje porwany do niewoli. Wie, że musi przeżyć aby uratować żonę, synka i nienarodzonego potomka. Film pokazuje jak silne potrafią być nienawiść, odwaga, męstwo, zemsta czy miłość.

Aktorzy

WIOSKA:

RUDY YOUNGBLOOD (Łapa Jaguara)

Debiutant. Tancerz i śpiewak pow-wow. Płynie w nim krew Komanczów, Kri i Yaqui. Wychowywał się w Teksasie i Arizonie. Uprawia jeździectwo, biegi przełajowe i boks. Od lat jeździ na tournee z Native American Dance Theatre.

DALIA HERNANDEZ (Siedem)

Debiutantka. Urodzona w Veracruz w Meksyku, studentka Uniwersytetu Veracruz, od 5 lat uczy się tańca.

JONATHAN BREWER (Przytępiony)

Pochodzi z Blood Reserve w Kanadzie. Wystąpił w telewizyjnym filmie „Dream Keeper”. Uczy miejskie dzieci kultury indiańskiej.

_MORRIS BIRD (Kamienne Niebo)

Rdzenny mieszkaniec Kanady, wywodzi się z rodu wodzów indiańskich, wychowywał się w Rezerwacie Rdzennej Kultury i Tradycji. Wystąpił w kilku filmach: „September Dawn”, “Daughters of Joy”, “Into the West”, “Dreamkeepers

AMILCAR RAMIREZ (Zwinięty Nos)

Debiutant. Mieszka w Mexico City, ukończył psychologię. Pracuje jako asystent produkcji i specjalista od montażu w meksykańskiej telewizji.

ISRAEL CONTRERAS VASQUEZ (Dymna Żaba)

Debiutant. Urodzony w Salamance, mieszkaniec Colimy w Meksyku. Tancerz i aktor teatralny. Studiował taniec estradowy.

WOJOWNICY HOLCANE:

RAOUL TRUJILLO (Podstępny Wilk)

Urodzony w Meksyku, znakomity aktor, tancerz, choreograf i reżyser. Wystąpił w wielu filmach kinowych i telewizyjnych, min : „Czarna suknia”, „Miecz Aleksandra”, „Cień wilka”, „Nieśmiertelny 3”, „Najeźdźcy”, „Czarny lis”, „Frankenfish”, „Podróż do Nowej Ziemi”. Jako tancerz i choreograf promował na świecie taniec rdzennych mieszkańców Ameryki, występując z Nikolais Dance Theatre i American Dance Theatre.

GERARDO TARACENA (Środkowe Oko)

Mieszkaniec Meksyku. Studiował aktorstwo, występował w filmach, teatrze i zespołach tanecznych. Uczestniczył w licznych festiwalach tańca na terenie całej Ameryki Południowej. Występował w filmach meksykańskich i amerykańskich: „El Violin”, „Club Eutanasia”, „Bez śladu”, „Człowiek w ogniu”, „Tajemnica Trynidadu”, „Rodzina, ach, rodzina”, „Mexican”.

RODOLFO PALACIOS (Czarny Wąż)

Mieszkaniec Meksyku, studiował sztuki dramatyczne w szkole teatralnej oraz teorię komunikacji na uniwersytecie. Pojawił się w filmach „El cometa”, „Sangre Joven”.

MIASTO:

FERNANDO HERNANDEZ PEREZ (Najwyższy Kapłan)

Jest potomkiem Majów z Chiapas w Meksyku. Obecnie mieszka w Kanadzie w Toronto. Zajmuje się uzdrawianiem naturalnymi metodami rdzennych mieszkańców Ameryki. Wystąpił w filmie „Źródło” (2006).

MARIA ISIDRA HOIL (Dziewczynka z wyroczni)

Debiutantka. Ma 7 lat. Mieszka w małej wiosce Majów Campamento na Jukatanie i mówi tylko w języku Majów. Nigdy nie widziała samochodu, autobusu, samolotu ani hotelu.

Historia Majów

3100 p.n.e. - Stworzenie świata według kalendarza Majów

2600 p.n.e. - Początki formowania kultury Majów na wyżynach i nizinach Ameryki Środkowej. Ukształtowanie technik uprawy roli.

1500 p.n.e. - Rozpoczęcie okresu przedklasycznego, początek rozkwitu kultury.

700 p.n.e. - Pojawienie się w Mezoameryce pierwszego pisma.

400 p.n.e. - Kamienny kalendarz słoneczny Majów, najwcześniejszy z poznanych.

300 p.n.e. - Pojawiają się pierwsze duże miasta: Tikal, Uaxactun, El Mirador. Rządzi król i arystokracja.

200 n.e. - Cywilizacja Olmeków wkracza w okres schyłkowy, dominację w regionie zdobywają Majowie. Rozpoczęcie okresu klasycznego, szczyt rozkwitu wiedzy i sztuki.

600 n.e. - Miasto Tikal – najpotężniejsze miasto Mezoameryki - liczy pół miliona mieszkańców. Z nieznanych powodów upada miasto Teotihuacan.

750 n.e. - Następuje okres wojen i chaosu, podupada handel i pogłębia się konflikt między państewkami Majów.

800 n.e. - Wiele miast pustoszeje, władza przesuwa się na wschód, w stronę takich miast jak Coba w Meksyku.

899 n.e. - Opustoszenie Tikal.

900 n.e. - Upadek wielkich miast rozpoczyna okres poklasyczny. Kultura Majów ulega wpływom Tolteków.

1517 n.e. - Na Jukatan przybywają Hiszpanie, a przywiezione przez nich choroby zabijają 90% populacji Majów. Chociaż większość ośrodków Majów zostaje podbita, bunty przeciwko najeźdźcy trwają jeszcze 100 lat.

1695 n.e. - Hiszpański ksiądz odkrywa ruiny Tikal.

1697 n.e. - Upada ostatnie miasto Majów, Tayasal.

2012 n.e. - 22 grudnia kończy się kalendarz Majów. Według przepowiedni, świat spustoszy seria potężnych trzęsień ziemi.

Istota Apocalypto

"Nastały dni żałoby. Nasza ziemia jest spragniona. Wielka zaraza nęka nasze plony" - Najwyższy Kapłan, APOCALYPTO

Rozległe tereny królestwa Majów rozciągały się na obszarze dzisiejszego Meksyku, Gwatemali, Belize, Hondurasu i Salwadoru. Rozwój tej cywilizacji obejmuje okres od 2400 r. p.n.e. do XV w. n.e. i dzieli się na 3 fazy: przedklasyczną, klasyczną i poklasyczną. Majowie byli społeczeństwem wysoko rozwiniętym, które stworzyło kunsztowną sztukę, własny alfabet i piśmiennictwo, rozwijało nauki matematyczne, astronomię, architekturę, na wysoki poziom wyniosło rzemiosło i budownictwo. Ich olśniewające miasta rozkwitały w sercu dżungli. Wiemy także, że nie były im obce okrutne praktyki, wywoływanie wojen, i że wysoko rozwinięte społeczeństwo zaczęło stopniowo pogrążać się w przemocy, niewolnictwie i chaosie.

Aby dowiedzieć się więcej o przyczynach upadku tej zaawansowanej cywilizacji, Mel Gibson i Farhed Safinia oraz pozostali twórcy filmu ściśle współpracowali z kilkoma archeologami, w tym z najważniejszym konsultantem, dr Richardem Hansenem, współczesnym badaczem, który prowadził prace wykopaliskowe na terenie 26 miast Majów, dziś w większości kompletnie zarośniętych przez dżunglę. Hansen: „W okresie Klasycznym, miał miejsce pełen rozkwit wielkich miast, otoczonych serią mniejszych miasteczek, które dostarczały żywność i różne usługi dużym metropoliom.”

Cywilizacja Majów zawdzięcza swą długowieczność sukcesom w rolnictwie. ”Miasta Majów były pełne upraw; kukurydzy, kabaczków, fasoli, bawełny, kakao i owoców tropikalnych. Zapewnienie pożywienia pozwala na zajęcie się innymi rzeczami, takimi jak astronomia, matematyka, muzyka, sztuka czy wojna.” – mówi Hansen.

U szczytu swego rozwoju, Majowie byli w szczególności skupieni na zrozumieniu pojęcia czasu. „Cykle czasu odcisnęły głębokie piętno i mocno się wplotły w ich ideologię, kosmologię i zachowanie. Cykle życia i cykle czasu stały się schematem przestrzeganym w świecie natury i świecie duchowym”- zauważa Hansen. Fascynacja nauką nie wykluczała przesądów i fascynacji niewidzialnymi siłami. Majowie wierzyli, że świat rządzony jest przez potężne bóstwa, które utrzymywały porządek tylko wtedy, gdy ludzie właściwie się zachowywali i przestrzegali odpowiednich rytuałów i ofiar. W przeciwnym razie można się było spodziewać zemsty rozgniewanych bóstw, w postaci chorób, zarazy, utraty upraw, suszy lub innych klęsk żywiołowych. Wszechmocni kapłani byli jedynymi, którzy mogli porozumiewać się z bogami i to oni nadzorowali regularne składanie ofiar, które obejmowały zarówno żywność, ceramiczne bożki, jak i ofiary z ludzi. Te ostatnie pojawiły się dopiero w późnym okresie poklasycznym i były uznawane za ostateczną i największą ofiarę. Aby zapewnić sobie jak największa liczbę jeńców, z których potem składano ofiary, Majowie wywoływali coraz więcej wojen. Składaniu ofiar towarzyszyły wyrafinowane i okrutne rytuały. Ofiara była rozbierana, malowana na niebiesko i układana na kamiennym ołtarzu. Kapłan przebijał klatkę piersiową krzemiennym lub obsydianowym nożem i wyjmował bijące serce. Ofiara traciła życie, ale zyskiwała, wedle wierzeń Majów, natychmiastowe wejście do Raju.

Gibson był zafascynowany dychotomią pomiędzy jasnymi i ciemnymi stronami kultury Majów: „Pod wieloma względami kultura ta była tak wyrafinowana, a pod innymi względami tak barbarzyńska. Interesujące jest także przekonanie Majów o tym, że po okresie wzrostu nieuchronnie nadejdzie okres upadku. Być może była to samospełniająca się przepowiednia, ale z niesamowitą dokładnością określili okres prosperity na 400-500 lat, po którym nastąpi rozpad i destrukcja”.

Wyższe klasy coraz bardziej skupiały się na ostentacyjnej konsumpcji, elity walczyły o władzę, kontrolę nad bogactwem, manipulowały podporządkowanymi społecznościami przy użyciu terroru, strachu i upokorzeń. Przyszła pora płacenia ceny za bezprecedensowy rozwój – a był nią upadek jednej z najwspanialszych starożytnych cywilizacji.

„Ta sama historia powtarzała się na przestrzeni wieków w wielu kulturach na całym świecie. Nawet dzisiaj degeneracja środowiska i degradacja systemów społecznych może doprowadzić do powszechnej głębokiej frustracji, która z kolei prowadzi do różnych katastrofalnych i tragicznych wydarzeń.” – twierdzi dr Hansen.

Rozpad cywilizacji Majów nie miał jednej konkretnej przyczyny, lecz kilka, wzajemnie powiązanych: wylesienie, trudności klimatyczne takie jak susza i związany z nią głód, nasilenie działań wojennych, rozprzestrzenianie się chorób, utrata ważnych szlaków handlowych i powszechne bunty. Wszystkie te czynniki miały swój udział w postępującym rozkładzie społeczeństwa. Dr Hansen poświęca szczególną uwagę wylesieniu. Odkrył, że w procesie tworzenia wapiennych tynków, które pokrywały świątynie, pałace, place i pomniki, Majowie rozpalali ogniska do podgrzewania wapienia.

„Około 5 ton świeżego drewna było potrzebne do wytworzenia 1 tony niegaszonego wapna. Jedna piramida w El Mirador wymagała poświęcenia 1.600 akrów drzew. To ile akrów było potrzebne na całe miasto? A przecież imponujące budowle powstawały w wielu miejscach, powodując dewastację lasu na gigantyczną skalę. Kiedy znikł las, glina wdarła się na bagna, likwidując dostęp do naturalnego kompostu, który służył jako nawóz w rolnictwie. Nastąpiły kłopoty z wyżywieniem ludności, a co za tym idzie z utrzymaniem licznych naukowców, kapłanów, astronomów, żołnierzy i przywilejów wynikających z życia w zaawansowanej cywilizacji. Zniknęły porządek i spokój.”

Choć upadła wielka cywilizacja, nadal żyją jej potomkowie: w Meksyku i Ameryce Środkowej jest ich około 4 milionów, z czego największą grupę stanowi ok. 300 tysięcy Majów Yucatec – zamieszkujących półwysep Jukatan w Meksyku.

Język jednoczący wielonarodową obsadę

"Prawdziwa inwencja twórcza zaczyna się tam, gdzie kończy się język" - Arthur Koestler

Realizacja APOCALYPTO postawiła przed reżyserem wiele nowych wyznań. Nie tylko musiał się dogadać debiutantami i amatorami, którzy mówią w różnych językach, lecz także musiał nauczyć ich języka Yucatec. W dialekcie tym nadal porozumiewają się niektórzy mieszkańcy Jukatanu, ale jest on kompletnie nieznany gdzie indziej. Właściwa wymowa wypowiadanych przez aktorów kwestii była niezwykle ważna, bo od niej zależał autentyzm gry. Rudy Youngblood twierdzi: „To kwestia szacunku. My nie tylko przedstawiamy postaci, ale cały styl życia, w tym sposób mówienia. Tak więc bardzo ważne było zrozumienie języka i kultury”.

Przez 5 tygodni aktorzy byli ćwiczeni przez native speakerów w poprawnej wymowie tekstów, a następnie każdy z aktorów otrzymał odtwarzacz MP3, aby móc wsłuchiwać się w melodię i wymowę swoich dialogów.

Legenda, która zaczyna się wraz z końcem cywilizacji

"Strzeż się ciemności za dnia. Strzeż się człowieka z jaguarem, bo poprowadzi cię on na śmierć" - Kapłanka Wyroczni

Wielka cywilizacja Majów kwitła w Ameryce przez ponad 1000 lat, budując imponujące miasta, wznosząc wysokie piramidy, tworząc zaawansowane społeczeństwo, szczycące się wielkimi osiągnięciami w kulturze i nauce. Kiedy z niewyjaśnionych przyczyn cywilizacja ta upadła, jedyne co po niej pozostało, to parę zarośniętych przez dżunglę piramid i mroczna tajemnica. 500 lat po jej upadku, Mel Gibson postanowił zgłębić tę niezbadaną historię.

Któż spodziewałby się, że idol miłośników kina z całego świata, gwiazda kolejnych części „Mad Maxa” i „Zabójczej broni”, nagrodzony Oscarem, bezkompromisowy reżyser „Walecznego serca” i „Pasji”, zwróci się teraz ku legendarnej, owianej tajemnicą i niezwykle kuszącej cywilizacji, w której umieści akcję niezwykłego thrillera, opierającego się na sile obrazu i emocji.

Na początku Gibson wiedział jedynie, że chce nakręcić film, którego osią jest pościg, w którym bohater musi dać z siebie absolutnie wszystko, a całość ma być opowiedziana głownie za pośrednictwem obrazu, wzbudzając najbardziej pierwotne odruchy i emocje.

O wspólne napisanie scenariusza Gibson poprosił Farhada Safinię. Obaj zagłębili się w fascynującą historię królestwa Majów: miesiącami czytali mity o stworzeniu i zniszczeniu, święte proroctwa „Popul Vuh”, oraz studiowali wyniki badań archeologicznych. Potem zwiedzali wszystkie pozostałości po cywilizacji Majów. Gibson: „Stałem na szczycie świątyni w El Mirador w Gwatemali, w jedynym ocalałym skrawku dżungli w tym kraju. Patrząc przed siebie widziałem zarysy 26 innych miast – wszystkie umiejscowione wokół nas, jak na tarczy zegara. Wtedy poczułem wielkość tej cywilizacji”. Gibson i Safinia odbywali również długie rozmowy z dr Richardem Hansenem, sławnym archeologiem i ekspertem w dziedzinie historii Majów, który został także konsultantem w filmie. Odkrył on niektóre sekrety Majów, a w szczególności, jak mogło dojść do upadku tak niezwykłego społeczeństwa. W jego opowieściach często można było znaleźć paralele między rozkładem cywilizacji Majów a naszym współczesnym chaosem. Safinia wyjaśnia: „Chcieliśmy poznać powody upadku Majów. Odkryliśmy, że wyszczególnione przez naukowców i archeologów problemy gnębiące ówczesną społeczność, są niesamowicie podobne do tych, których doświadczamy współcześnie w naszej cywilizacji, szczególnie jeśli chodzi o szeroko pojętą degradację środowiska, nadmierną konsumpcję i demoralizację społeczno-polityczną”. Gibson dodaje: „W całej historii symptomy upadku cywilizacji były zawsze takie same. Pisząc scenariusz raz po raz uświadamialiśmy sobie, że wiele rzeczy, które poprzedzały upadek Majów, dzieje się również teraz. Ważne było dla mnie podkreślenie tej paraleli, bo widać, że pewne cykle rozkwitu i upadku się powtarzają. Wydaje nam się, że współczesny człowiek jest bardziej oświecony, ale jesteśmy podatni na działanie tych samych sił.”.

Na takim historycznym tle twórcy umieszczają losy głównego bohatera – Łapy Jaguara. To zwykły młody mężczyzna, popchnięty przez splot okoliczności do heroicznych czynów. Poznajemy go w jego rodzinnej wsi, jako młodego ojca, myśliwego i potencjalnego przywódcę swojej małej indiańskiej społeczności. Nagle, w jednej chwili, cały jego świat zostaje zburzony. Pojmany w niewolę, zmuszony jest do długotrwałej, wyczerpującej wędrówki przez dżunglę do wspaniałego miasta Majów, gdzie ma zostać złożony w ofierze bogom, aby przebłagać ich gniew i prosić o zakończenie klęski głodu, pustoszącego królestwo. Widząc swą bliską śmierć, Łapa Jaguara postanawia zwalczyć strach i dokonać szalonej ucieczki z rąk oprawców. Przez całą drogę towarzyszy mu kamera, ukazując wszystko, co widzi, czuje i doświadcza. I chociaż nasz bohater żył w tajemniczej cywilizacji wiele wieków temu, to jego losy, odwaga i nieustępliwość w walce o rodzinę, dziś nie są mniej aktualne. Gibson wyjaśnia: „Głównym >czarnym charakterem

Majowie we współczesnym świecie

"Kiedy upada drzewo, spada gwiazda. Koniec lasu będzie i naszym końcem" - współczesny członek starszyzny Majów, Chan Kin

Jeśli wizja Gibsona miała zostać zrealizowana, reżyser musiał znaleźć aktorów, dzięki którym historia będzie autentyczna. Od początku reżyser był przekonany, że zatrudni tylko rdzennych mieszkańców Ameryki, a obsada będzie kompletnie nieznana publiczności kin. „Nie oznacza to jednak, że w filmie nie będzie wspaniałych kreacji aktorskich” – dodaje Gibson.

Castingi odbywały się w Meksyku, głownie na Jukatanie, ale także w południowej Kalifornii i Nowym Meksyku, Kanadzie oraz w Ameryce Środkowej. W rezultacie w USA znaleziono dwie osoby, w Kanadzie – trzy, a reszta wywodzi się z Meksyku i Ameryki Środkowej, w tym 700 statystów, którzy zagrali mieszkańców metropolii Majów. Niektórzy wywodzą się z tak odizolowanych społeczności indiańskich, że nigdy nie byli w pokoju hotelowym.

„Aktorzy musieli wykazywać się fizyczną sprawnością, mieć atletycznie zbudowane ciała i dużo samozaparcia. – wyjaśnia Carla Hool, szefowa castingu. W trakcie castingu prosiliśmy o zademonstrowanie poruszania się i biegu oraz przeczytanie poezji Majów. Nie zależało nam na doświadczeniach aktorskich, choć w rezultacie mamy w obsadzie kilku wspaniałych aktorów, ale chodziło nam bardziej o wygląd i sposób poruszania się”.

Do głównej roli Łapy Jaguara wybrano Rudy’ego Youngblooda, Indianina, w którego żyłach płynie krew Komanczów, Kri i Yaqui. Dysponujący naturalną ekspresją tancerz pow-wow, pieśniarz, a w dodatku znakomity sportowiec, biegacz i bokser doskonale wcielił się postać walczącego o prawo do życia młodego wojownika. Sprawność fizyczna i wysportowanie Youngblooda pozwoliło mu na samodzielne wykonywanie większości scen kaskaderskich, łącznie z zapierającymi dech w piersiach scenami skoku ze szczytu wodospadu oraz ucieczki przed jaguarem.

W rolę Podstępnego Wilka, zawziętego wojownika, który najpierw uprowadza Łapę Jaguara do niewoli, a potem ściga go w dżungli, wcielił się Raoul Trujillo, mieszkaniec Nowego Meksyku, znany aktor kinowy i telewizyjny („Czarna suknia”, „Podróż do Nowej Ziemi”), doskonały tancerz i choreograf. Przystojny aktor musiał być oszpecony skomplikowaną charakteryzacją, aby przerażał swoim wyglądem. Grając Podstępnego Wilka, Trujillo chciał pokazać, że nie jest to postać jednoznacznie zła. „Jest postacią, która funkcjonowała od zawsze, we wszystkich kulturach – tłumaczy aktor. Jest cieniem bohatera filmu. To za jego sprawą Łapa Jaguara przechodzi tę całą drogę, dzięki której może stać się nadzieją dla ludzkości na przyszłość.

Rodolfo Palacios, aktor z Mexico City otrzymał rolę zdradzieckiego Czarnego Węża, ponieważ w spontaniczny i niewymuszony sposób potrafił być przerażający. Palacios codziennie był poddawany 7-godzinnej charakteryzacji, podczas której powstawały skomplikowane tatuaże, którymi pokryty był wojownik.

Gerardo Taracena, aktor meksykański, zagrał kolejnego okrutnego wojownika, Środkowe Oko. Z kolei Jonathan Brewer z Blood Reserve w Kanadzie zagrał najzabawniejszą chyba postać Przytępionego, ofiary niewybrednych dowcipów współziomków Łapy Jaguara. Brewer, aktor i nauczyciel przybliżający dzieciom kulturę indiańską, wybrany został ze względu na swój imponujący wzrost i łagodność w sposobie bycia.

W roli Wielkiego Kapłana w świątyni pojawił się Fernando Hernandez, potomek Majów, urodzony w Chiapas, a obecnie żyjący w Kanadzie, gdzie prowadzi ceremonie uzdrawiania.

Piękną żoną Łapy Jaguara, Siedem, została Dalia Hernandez, tancerka i studentka z Veracruz.

Obsada APOCALYPTO wywodzi się z przeróżnych, niezwiązanych z aktorstwem zawodów. Znaleźć tu można tancerzy, mimów, akrobatów, gimnastyków, artystów cyrkowych, muzyków, a nawet asystenta produkcji telewizyjnej i nauczycielkę nauczania początkowego z Cancun.

O filmie

"Wielką cywilizację można pokonać od zewnątrz, dopiero gdy ulega rozkładowi od wewnątrz." - Will Durant

Łapa Jaguara – młody wojownik z plemienia zamieszkującego dżunglę, doświadcza dramatycznych zmian w życiu swoim i swoich współplemieńców. Odwieczny porządek harmonijnej egzystencji zostaje brutalnie zburzony przez okrutnych obcych przybyszów. Mężczyzna zostanie zmuszony do odbycia niebezpiecznej wyprawy do nieznanego mu świata, cywilizacji opartej na strachu i ucisku, gdzie czeka go straszny koniec. Nie poddaje się jednak i podejmuje desperacką próbę ratowania życia i ucieczki z przeklętego miasta. Miłość do żony i rodziny, więź z plemieniem dadzą mu nadludzką wprost siłę, potrzebną by samotnie przemierzyć dżunglę i stawić czoła depczącemu po piętach pościgowi.

APOCALYPTO to pełna rozmachu, fascynująca, chwilami mrożąca krew w żyłach wizja starożytnego świata, która, jak żaden inny film, przemawia do współczesnego widza. Symptomy upadku cywilizacji Majów mają zadziwiająco wiele odniesień do świata współczesnego. Kolejne dzieło Gibsona to nie tylko rozrywka, to także ostrzeżenie...

Twórcy

MEL GIBSON (scenariusz, reżyseria, produkcja)

Aktor, producent i reżyser, niekwestionowana gwiazda świata filmu. Był współautorem scenariusza i wyreżyserował oraz wyprodukował w 2004 roku słynną „Pasję”. W 1995 roku Gibson wyprodukował, wyreżyserował i zagrał główną rolę w „Braveheart – Waleczne Serce”. Film zdobył 5 Oscarów z dziesięciu nominacji, w tym dla najlepszego filmu i za najlepszą reżyserię oraz Złoty Glob dla najlepszego reżysera.

Firma producencka Icon Productions, którą Gibson założył wraz z Bruce`em Davey’em, oprócz debiutu reżyserskiego Gibsona „Człowiek bez twarzy” (1993), wyprodukowała liczne filmy z udziałem Gibsona, min.:„Hamleta” (1990), „Maverick” (1994), „Braveheart”(1995), przebojową romantyczną komedię „Czego pragną kobiety” (2000), dramat wojenny z Wietnamu „Byliśmy żołnierzami”(2002), czarną komedię „Śpiewający detektyw” (2003).

Równocześnie aktor grał w filmach produkowanych przez inne wytwórnie, będąc jak zawsze gwarancją kasowego sukcesu. Tak było w przypadku „Patrioty”(2000), w którym wcielił się w postać przypadkowego bohatera wojny secesyjnej, czy thrillera SF „Znaki”(2002), gdzie grał pastora przeczuwającego inwazję kosmitów.

Wśród ról, którymi podbił serca kinomanów na całym świecie, znajdziemy te z kolejnych części „Zabójczej broni” (1987, 89, 92, 98), dowcipnego westernu „Maverick”, thrillera psychologicznego „Teoria spisku”, artystycznie wysmakowanego „Hamleta” w reżyserii Franco Zeffirellego, „Człowieka bez twarzy” i przebojowego thrillera „Godzina zemsty”(1999).

Gibson urodził się w Nowym Jorku jako szóste z jedenaściorga dzieci, a mając 12 lat przeprowadził się z rodzicami do Australii. Światowy sukces odniósł, gdy George Miller obsadził go w filmie „Mad Max” (1979). Potem zagrał rolę kalekiego chłopaka w „Timie” - za tę rolę przyznano mu nagrodę Australian Film Institute. Wystąpił także w dwóch kolejnych częściach „Mad Maxa”(1981, 85), które przyniosły mu międzynarodowy rozgłos, a rola w wyreżyserowanym przez Petera Weira „Gallipolli” (1981) przyniosła mu drugą nagrodę AFI i umocniła jego pozycję artystyczną. Weir i Gibson spotkali się ponownie na planie „Roku niebezpiecznego życia” (1983).

Amerykańskim debiutem aktora był obraz „Rzeka” (1984), w którym grał u boku Sissy Spacek. Następnie zagrał w przygodowym filmie „Bunt na Bounty”(1984), w mrocznym romansie „Pani Soffel”(1984), „Tequila Sunrise” (1988), „Ptaszku na uwięzi”(1990) i „Air America”(1990) i w kasowym hicie „Okup” (1996).

BRUCE DAVEY (produkcja)

Davey jest prezesem Icon Productions, firmy założonej wspólnie z Melem Gibsonem w 1989 roku. Ich pierwszym wspólnym filmem był „Hamlet”(1990), a następnie „Wiecznie młody”(1992), „Człowiek bez twarzy”(1993), „Odlotowe szaleństwo” (1993), „Maverick”(1994) i „Braveheart – Waleczne serce”(1995) – zdobywca pięciu Oscarów.

Davey był także producentem filmów „Wieczna miłość”(1994), „Godzina zemsty”(1999), „Podróż Felicji”(1999), „Million Dollar Hotel”(2000), „Czego pragną kobiety”(2000), „Byliśmy żołnierzami”(2002), „Śpiewający detektyw” (2003), „Paparazzi” (2004) i ”Pasja” (2004).

FARHAD SAFINIA (współautor scenariusza, współproducent)

APOCALYPTO jest jego debiutem scenariuszowym. Urodzony w 1975 roku w Teheranie, w wieku 4 lat przybył z rodziną do Europy. Studiował w King’s College w Cambridge oraz w Nowym Jorku w New School University na wydziale filmu i New York University Tisch School of the Arts. Obecnie mieszka w Los Angeles.

DEAN SEMLER (zdjęcia)

Zdobywca Oscara za zdjęcia do „Tańczącego z wilkami” (1990). Jeden z najznakomitszych operatorów na świecie, który ma na swoim koncie tak znane filmy, jak: kolejne części „Mad Max”, „Koktail”, „Młode strzelby” I i II, „Martwa cisza”, „Bohater ostatniej akcji”, „Super Mario Bros”, „Kolekcjoner kości”, „Gruby i chudszy” II, „Byliśmy żołnierzami”, „XXX”, „Znamię”, „Bruce Wszechmogący”, „Alamo”, „Klik: i robisz co chcesz”.

TOM SANDERS (scenografia)

Nominowany do Oscara za scenografię do „Szeregowca Ryana” (1998) i „Drakulę” (1992).

Wcześniej współpracował z Gibsonem przy „Walecznym sercu”, „Byliśmy żołnierzami”, „Maverick”. Ponadto ma na swoim koncie: „Szybki jak błyskawica”, „Hook”, „Zabójcy”, „Mission Impossible II”, „W 80 dni dookoła świata”, „Z ust do ust”.

JAMES HORNER (muzyka)

Jeden z największych współczesnych kompozytorów muzyki filmowej. Zdobywca 2 Oscarów i 2 Złotych Globów za muzykę do „Titanica”. Nominowany do Oscarów za muzykę do „Domu z piasku i mgły”, „Pięknego Umysłu”, „Walecznego serca”, „Apollo 13”, „Pole marzeń”, „Obcy – decydujące starcie”. Uhonorowany 6 nagrodami Grammy, między innymi za piosenkę roku 1987 („Somewhere Out There”) i 1998 („My Heart Will Go On”).

Ponadto skomponował muzykę do: „Park Gorkiego”, „Star Trek” II i III, „Kokon”, „Imię róży”, „Szklana pułapka”, „Willow”, „Kochanie, zmniejszyłem dzieciaki”, „Chwała”, „Opowieści z krypty”, „Czas patriotów”, „Raport Pelikana”, „Człowiek bez twarzy”, „Jumanji”, „Apollo 13”, „Maska Zorro”, „Dzień Zagłady”, „Wielki Joe”, „Grinch – świąt nie będzie”, „Gniew oceanu”, „Piękny umysł”, „Cena honoru”, „Troja”, „Plan lotu”, „Legenda Zorro”.

Wyprawa do dżungli

"Najbardziej urzekający księżyc zaświecił nad lasem" - z "Pieśni Dzitbalche", starożytnego poematu Majów

Ekipa rozglądała się za okolicą, w której można by wykreować atmosferę prawdziwej dżungli. Przetrząsano Meksyk, Gwatemalę i Kostarykę, gdzie pośród piętrzących się trudności, okazywało się, że prawdziwych tropikalnych lasów deszczowych już prawie nie ma. W końcu gęsty i bujny las, który „gra” kluczową rolę w filmie, znaleziono nieopodal Catemaco w Meksyku. To jeden z ostatnich zachowanych fragmentów dżungli w Meksyku, przez tubylców nazywany po prostu „La Jungla”. Równocześnie, aby wybudować miasto Majów, ekipa zaanektowała plantacje trzciny cukrowej w Boqueron, 45 minut od Veracruz.

Aby zapewnić filmowi najwyższej jakości zdjęcia, Gibson zaprosił do współpracy operatora Deana Semlera, zdobywcę Oscara za zdjęcia do „Tańczącego z wilkami”. Gibson pragnął, by film bazował na śmiałych acz ryzykownych efektach wizualnych. Potrzebował operatora, który poradzi sobie z filmowaniem w stylu „ognia maszynowego”.

Obaj twórcy zdecydowali się na zastosowanie cyfrowej kamery najnowocześniejszego systemu High Definition Genesis, firmy Panasonic. Choć to nowość na rynku, Semler był zdania, że system ten zwiększy mobilność, wszechstronność i zdolność filmowania w ekstremalnie trudnych warunkach pogodowych. Ponadto do unikalnego filmowania pogoni Genesis oferował efekt stroboskopowy, dzięki 360-stopniowej przysłonie. Semler wyjaśnia: „Ten system okazał się fenomenalny w scenach pogoni, generując obraz, jakiego nie uzyskałoby się z żadnej innej kamery.” System Genesis dał również twórcom możliwość użycia naturalnych źródeł światła i filmowania pod baldachimem lasu deszczowego, gdzie w godzinach popołudniowych poziom światła jest bardzo niski. Ponadto możliwe było filmowanie w nocy przy świetle ognisk palących się wokół wioski, z nadzwyczajnym zachowaniem szczegółów.

Scenograf Tom Sanders ( “Szeregowiec Ryan”, “Waleczne serce”, “Dracula”) miał również wielkie pole do popisu. Stanął przed jedynym w swoim rodzaju wyjątkowym zadaniem ożywienia prymitywnych pierwotnych wiosek i państw-miast opływających we wszelkie bogactwa. Sanders zapoznał się najpierw z technikami budowlanymi stosowanymi przez starożytnych Majów, zarówno przy wznoszeniu fortyfikacji, piramid czy pomników, jak i zwykłych budynków, rynków, dzielnic kupieckich czy zwykłych chat. W ścisłej współpracy z Richardem Hansenem, zapoznawał się z narzędziami, przyborami domowymi, bronią, rodzajem tkanin i naczyń, jakimi posługiwali się Majowie. Jeśli chodzi o wioskę Łapy Jaguara, gdzie ludzie żyli w harmonii z naturą, okazało się, że nie ma żadnych historycznych źródeł, mówiących jak takie wioski wyglądały. Opisywano lub rysowano tylko życie szlachetnie urodzonych. Tak więc Sanders musiał posłużyć się wyobraźnią: „Uznałem, że interesującym pomysłem byłoby stworzenie chat przypominających gniazda w lesie. Wszystko we wsi jest obłe i organiczne, kontrastując z mechanicznym, pełnym kątów prostych kamiennym miastem.” – mówi Sanders. Zbudowanie miasta, tak aby robiło ogromne wrażenie, tętniącego różnorodnym życiem, wraz całym chaosem, przejawami niewolnictwa, głodu czy strachu – centrum władzy u schyłku potęgi Majów – było ogromnym wyzwaniem. Misję rozpoczęto od budowy szczegółowej makiety. „Jestem rzeźbiarzem i zawsze zaczynam pracę od zbudowania całego planu w postaci dużej 5 metrowej trójwymiarowej makiety.” – opisuje scenograf. – W ten sposób mogę zobaczyć wzajemne usytuowanie wszystkich elementów planu oraz wybrać najlepsze miejsca dla kamer, aby spełniały wizję Mela”.

Następnie zatrudniono ekipy budowlane, rzeźbiarzy, modelarzy, malarzy, gipsowników, specjalistów od zieleni, którzy przekształcili makietę w prawdziwe miasto. Kolejnym etapem było sztuczne postarzenie budynków, aby ukazywały stan upadku w jakim znajduje się metropolia, łącznie ze ściekami płynącymi w zanieczyszczonych miejskich kanałach. Tarasowe pola kukurydzy i innych upraw zostały wyhodowane, a następnie „zabite”, aby uzupełniały ponury obraz głodu i ogólnej klęski. „Podstawowym założeniem było, że znajdujemy się w środku długotrwałej suszy i aby ją przerwać, kapłani składają wiele ofiar z ludzi. Chcieliśmy pokazać katastrofę ekologiczną, która doprowadziła do takiej sytuacji”- tłumaczy Sanders. Wybudowane na planie piramidy były wzorowane na tych, które znaleziono w starożytnym mieście Tikal, jednej z największych metropolii Majów.

Stworzenie wiarygodnej wizji życia Majów wymagało również doskonałych kostiumów (Mayes Rubeo) i charakteryzacji (Aldo Signoretti i Vittorio Sodano). Począwszy od skąpo odzianych wieśniaków, z zatyczkami w uszach i spróchniałymi zębami, skończywszy na kunsztownych strojach dworu królewskiego i kapłanów, z bogatymi haftami, misternymi nakryciami głowy i ogromnych rozmiarów biżuterią. Każdy element strojów został wykonany ręcznie przez meksykańskich artystów. Autorka kostiumów, Meksykanka Mayes Rubeo, już wcześniej, dla potrzeb filmu dokumentalnego, prowadziła dogłębne badania nad strojami starożytnych Majów. Dokładnie wiedziała, jak wyglądały stroje codzienne i uroczyste. Zatrudniła 52 fachowców, łącznie z profesorami sztuk pięknych, studentami wydziału mody i wzornictwa, hafciarkami, i artystami tworzącymi ozdoby z piór, którzy tworzyli indywidualne stroje dla każdego z bohaterów. „Chcieliśmy pokazać różnorodność i złożoność stylów obowiązujących w różnych klasach społeczeństwa Majów.” – wyjaśnia Rubeo.

Specjaliści od charakteryzacji, styliści fryzur, perukarze, w liczbie 300 osób z Włoch, Francji, Irlandii i Anglii, również mieli pełne ręce roboty. Zajmowali się malowaniem tatuaży, symulowaniem rytualnych uszkodzeń ciała. Niektórzy bohaterowie: Król, Królowa, Najwyższy Kapłan, Jadeitowa Kobieta, mieli tak wyrafinowany wygląd, że charakteryzacja każdego z nich trwała 4 godziny, a Czarny Wąż codziennie spędzał na charakteryzacji 7 godzin. Specjaliści od charakteryzacji musieli też odtworzyć niezwykłe deformacje ciała, które były u Majów wyznacznikiem wysokiego statusu. Aktorzy i statyści mieli zakładane specjalne szpulki na uszy, wydłużone płatki uszu, przetykane ozdobami z kości lub kamienia. Do uszu aktorów doklejano specjalne fragmenty z silikonu, malowane następnie pod kolor skóry aktora. Inną typową dla tej cywilizacji deformacją było cofnięcie i spłaszczenie czoła, które osiągano przymocowując deseczkę do czoła niemowlęcia. Aby osiągnąć taki efekt, aktorzy mieli podgalane głowy i zakładane wydłużone treski.

Więcej informacji

Proszę czekać…