Pressboki

Co się stało z Juno?

Przemiana Juno MacGruff można interpretować na wiele sposobów. Pomimo szeregu przeszkód i dylematów, z którymi musi się zmierzyć, widzowie na całym świecie poddali się jej niewymuszonemu urokowi i apetytowi na życie. Bliska więź z rodzicami i mądre wybory dokonane w trakcie poznawania świata i samej siebie uczyniły bohaterkę, graną przez Ellen Page, jedną z najważniejszych postaci w kinie amerykańskim ostatnich lat.

Scenarzystka Diablo Cody nie ma wątpliwości, że film wywoła dyskusję na temat nastoletnich matek: „To gorący temat. Jedni uznają film za hołd złożony życiu i macierzyństwu, inni zobaczą w nim historię wyzwolonej dziewczyny, która dalej postanawia decydować za siebie. Będą też tacy, dla których ‘Juno’ jest zakręconą historią miłosną i refleksją na temat dorosłości. Na pewno udało nam się poruszyć kwestię miłości, wolności i związków oraz tego, do czego każdy z nas dąży w życiu.”

Gdzie znaleźć Juno?

Wybór odpowiedniej obsady jest podstawą sukcesu filmu, który powstaje na bazie błyskotliwego scenariusza. Najtrudniejszym zadaniem było znalezienie aktorki, która uniosłaby ciężar brzemiennej w wyzwania tytułowej roli. Idealna odtwórczyni musiała przede wszystkim sprawić, że widzowie pokochają Juno ze wszystkimi jej słabościami i wadami. Jason Reitman szybko przekonał się, że Ellen Page, znana widzom z odważnej roli w thirllerze „Pułapka”, stawi czoło temu wyzwaniu.

„Ellen potrafi przekazać bardzo wiele przy pomocy najmniejszego grymasu twarzy. Wielu aktorów bryluje w naśladowaniu, inni podchodzą do pracy metodycznie, pozostali polegają na swoim wdzięku”, zauważa Reitman. Porównując Page np. do Meryl Streep, reżyser podkreśla, że na planie młodziutka aktorka zawsze orientowała się, co w danej chwili Juno czuje, i co jej postać mogłaby powiedzieć. Do tych komplementów przyłącza się m.in Jennifer Garner: „Na próbach nie mogłam się nadziwić, gdzie Jason Reitman ją znalazł. Od razu poczułam, że mamy do czynienia z ważną aktorką”. Grająca macochę Juno Allison Janney przyrównuje Page do młodej Audrey Hepburn: „Obie są w piękny sposób kobiece, nawet wtedy gdy ich postaci wykazują się uporem i zimną krwią”. Podziw dla obsady dopełnia komentarz Jasona Batemana, który nie ukrywa, że sukces całego filmu zależy od jednej aktorki: „To Ellen Page jest naszym przewodnikiem. Na ekranie widać, że nie zachowuje się jak aktorka, konsekwentnie trzyma się swojego naturalnego stylu i każdy z nas czerpie z niej przykład”.

Sama Ellen Page przyznaje, że największą pomocą służył wdzięk jej postaci: „Chciałam ją zagrać ponad wszystko na świecie. To naprawdę wyczesany scenariusz, dzięki któremu w zeszłym roku mogłam zagrać mnóstwo ciekawych ról. ‘Juno’ otworzyło przede mną szereg drzwi.”

Juno, Bleeker i Leah - przyjaciele do grobowej deski

Do ról najlepszych przyjaciół tytułowej bohaterki Reitman wybrał Michaela Cera i Olivię Thirlby. Cera zdobywa serca publiczności jako zadziwiająco wrażliwy ojciec dziecka Juno, a Thirlby wywołuje salwy śmiechu, ostro komentując przemiany, jakie przechodzi jej przyjaciółka.

Dzięki Reitmanowi Cera mógł sprawdzić, jak wygląda nauka w liceum, którą w rzeczywistości porzucił po roku: „Uczyłem się korespondencyjnie”, wyjawia aktor, nie kryjąc sympatii do swojej postaci. „Bleeker szaleje na punkcie Juno, dzięki niej zaczyna doceniać samego siebie. Jej ciąża oczywiście go przytłacza i dlatego wiadomość o oddaniu dziecka do adopcji przynosi mu ulgę. W tym momencie najbardziej zależy mu na uratowaniu przyjaźni. Ma też nadzieję, że Juno zechce zostać jego dziewczyną.”

Zarówno Thirlby jak i Cera chwalą twórców filmu za wiarygodne sportretowanie nastolatków. Thirlby wyznaje, że „granie głupich podlotków jest zawsze katorgą”. Cera przyznaje jej rację i dodaje, że w scenariuszu pokazującym inteligentną młodzież jest po prostu więcej autentyzmu i szans na dobre kreacje.

Kim jest Juno?

Zrodzona w wyobraźni pisarki Diablo Cody, Juno jest, wśród postaci zaludniających młodzieżowe filmy, bohaterką bezspornie wyjątkową. Łączy zarówno szczerość jak i dowcip, potrafi okazać pewność siebie, a jednak urzeka swoim wdziękiem. Humor i cięty język nie zawodzą jej wtedy, gdy dzieli się z Leą intymnymi szczegółami swojej przygody z Bleekerem, a nawet w trakcie najtrudniejszej rozmowy z rodzicami.

Po obejrzeniu ostatnich młodzieżowych hitów, scenarzystka zrozumiała, że publiczność czeka na narodziny bohaterki zupełnie innego typu: „Juno powstała w sposób najzupełniej naturalny”, wspomina Cody. „Widziałam w niej ucieleśnienie moich własnych przeżyć”. I tak wiele z przygód, a także pikantnych kwestii, dotyczących seksu, które padają w filmie, zostały zaczerpnięte z życia samej autorki: „Z moimi kolegami rozmawiałam dokładnie tak jak Juno i Leah. W jednej ze scen Leah oświadcza, że w trakcie seksu woli być na górze, gdyż tylko wtedy osiąga orgazm. To fragment rozmowy, którą odbyłam z przyjaciółką, gdy obie miałyśmy po 16 lat. Wiele osób może to szokować, ale dialogi w tym filmie są realistyczne”.

Otwartość w sprawach seksu nie jest jedyną cechą wyróżniającą Juno, jak zapewnia odtwórczyni głównej roli w filmie Jasona Reitmana – Ellen Page: „Rzadko trafia się tak dobrze napisana rola nastolatki. Nie ma w niej nawet cienia sztampy, co dla aktorki jest błogosławieństwem. Moje zadanie polegało na pełnym utożsamieniu się z Juno i uwiarygodnieniu jej kwestii oraz relacji z innymi bohaterami”.

Loringowie - ideał rodziny z przedmieścia?

Na pierwszy rzut oka para, która ma zaadoptować dziecko June, wydaje się stereotypowym małżeństwem z dwoma dochodami, pięknym domem i niepodważalną opinią. Każde z nich ma jednak cechy, które czynią ich nieprzewidywalnymi ludźmi z krwi i kości. Grana przez Jennifer Garner Vanessa jest uosobieniem post-feministycznej kobiety sukcesu, której niezależność zapewnia kariera. Jej życiowa satysfakcja mierzy się tym, co Vanessa może zdobyć, a zatem także posiadaniem dziecka. Reitman podkreśla, że Vanessa jest jedną z wielu kobiet, które rozdarte są między wymogami życia zawodowego, a osobistymi marzeniami, takimi jak spełnienie się w macierzyństwie”.

„Juno” jest realistycznym portretem współczesnej młodzieży, ale film daje również okazję do popisu dwojgu utalentowanym aktorom po trzydziestce. Jennifer Garner określa Marka, czyli swojego ekranowego męża, jako „wieczne dziecko”, które nawet po zakończeniu młodzieńczej kariery muzyka rockowego, nadal nie chce dorosnąć. „Gdy w ich życie wkracza Juno, budzi się w nim chęć zaimponowania młodej dziewczynie. To dla mojej postaci wielki cios, gdyż właśnie w tym momencie najwięcej zależy od sukcesu ich związku. Mark po prostu nie jest gotowy na dorosłość, podczas gdy Vanessa ma to już za sobą”. Tak jak w przypadku innych wątków, przewijających się w filmie, tytułowa bohaterka staje się katalizatorem zmian, które w przypadku Loringów wychodzą im najwyraźniej na dobre”.

MacGuffowie - idealni rodzice na nowe tysiąclecie?

Jedynym aktorem, który pojawia się zarówno w „Dziękujemy za palenie” (rola Budda 'BR' Rohrabachera) jak i w kolejnym filmie Jasona Reitmana jest J.K. Simmons, tym razem wcielającym się w rolę ojca Juno. Postać Macka, według reżysera, po raz pierwszy pozwala aktorowi o dość szorstkiej powierzchowności udowodnić widzom, że w rzeczywistości jest wyjątkowo wrażliwym człowiekiem. „Każdy reżyser ma aktora, z którym chce kręcić wszystkie swoje filmy”, wyznaje Reitman. „J.K. jest kimś takim dla mnie. Po prostu znaleźliśmy wspólny język. Jak dotąd pamiętamy go z ról, w których mówił: ‘Panie prezydencie, odpaliliśmy rakiety’. Po niezliczonych twardzielach wreszcie może zagrać idealnego ojca i świetnie sobie poradził”.

Ci, którzy widzieli oba dzieła Reitmana, wskazują ojcowski charakter ról Simmonsa. W „Dziękujemy za palenie” Nick Naylor dwoi się i troi, żeby zyskać przychylność swojego „wychowanka”, Juno natomiast zawsze może liczyć na wsparcie Macka MacGuffa. „Mojemu ojcu zawdzięczam wiele cennych rad i lekcji”, zapewnia reżyser. „Wspaniale się dogadujemy i jestem mu za to bardzo wdzięczny, dlatego w moich filmach często pojawiają się podobne relacje między rodzicami a dziećmi”.

Podobnie jak Allison Janney, Reitman zagrał w dwóch produkcjach swojego ojca – filmach „Części intymne” i „Sześć dni, siedem nocy”. Aktorce reżyser nie szczędzi pochwał za popisową rolę w „American Beauty”. Janney odwzajemnia komplementy, podkreślając podobne zdanie na wiele tematów oraz bezpośredniość w kontakcie z resztą ekipy. O postaci, granej przez gwiazdę serialu „Prezydenci poker” scenarzystka Diablo Cody mówi: „To moja ulubienica. Znalazła się w „Juno” z powodów czysto narcystycznych: „Sama jestem macochą i gdy oglądam filmy o macochach, okazuje się, że zawsze mają napięte relacje z dziećmi, stoją im na drodze do szczęścia albo są wręcz wcieleniem zła. Pomyślałam, że przyszedł już czas pokazać prawdę. Moja super-macocha jest twarda, ale jest też rodzicem, któremu widzowie kibicują”.

Janney podkreśla, że „Juno” pokazuje całe spektrum postaw kobiet. „Gram matkę ze starszego pokolenia. Jennifer Garner uosabia współczesny, niezwykle kobiecy typ macierzyństwa, w którym tradycyjny model rodziny jest ideałem. Juno jest z kolei kobietą, która dorasta i może jeszcze wybrać, którą drogą pójdzie.” Zdaniem scenarzystki Diablo Cody kobiety często padają ofiarami zaszufladkowania: „Myślimy o nich jak o przesadnie emocjonalnych stworzeniach, które mają uwrażliwić cały świat. Sranie w banię: kobiety są silne, sprytne i niepokorne. Chciałam też pokazać, że wbrew wizerunkowi, kreowanemu przez media, nastolatki nie tylko maja obsesję na punkcie swojego wyglądu”.

Narodziny Juno

Postać Juno nigdy nie ujrzałaby światła dziennego, gdyby producent Mason Novick nie trafił na internetowy blog autorstwa Diablo Cody, który śledził codziennie przez pół roku! Zachwycony jej dowcipnym, nowoczesnym i wyraźnie kobiecym spojrzeniem na świat, postanowił zaproponować Cody stworzenie scenariusza. Pisarka miała już przygotowaną książkę „Candy Girl: A Year in the Life of an Unlikely Stripper”, którą, za wstawiennictwem Novicka, opublikowało wydawnictwo Gotham Books. „Zastanawialiśmy się nad jego ekranizacją, ale potrzebowaliśmy próbki jej umiejętności”, wspomina Novick. Tą próbką był właśnie scenariusz „Juno”, który według producenta sfilmowano praktycznie bez większych zmian.

Jennifer Garner, której powierzono rolę Vanessy Loring marzącej o adopcji dziecka, podziela zachwyt nad pracą Cody: „Ma unikalne spojrzenie na świat, którym uwodzi czytelnika i wciąga w stworzony przez siebie świat pełen emocji”. Scenarzystka z kolei cieszy się, że to Reitman zajął się reżyserią „Juno”: W ‘Dziękujemy za palenie’ pokazał wielki talent i sprawność warsztatową, widziałam więc, że oddaję moje dziecko w najlepsze ręce.”

Wśród atutów scenariusza „Juno” Novick wymienia język, który uwiarygodnia sytuacje i emocje przywoływane przez Cody: „Idealnie naśladuje styl, w jakim porozumiewają się dziś młodzi między sobą oraz w kontaktach z dorosłymi. Każda z postaci posługuje się własnym językiem i nikt nie brzmi fałszywie. To dzięki niej „Juno” stał się jednym z niewielu filmów dla młodzieży, którego twórcy nie podchodzą do widzów jak do półgłówków”.

O filmie

„Może załatwimy to oldskulowo? Dzieciaka zapakuję do koszyka, puszczę w szuwary i tam wyłowicie swojego Mojżeszka” – JUNO

Proszę Państwa – oto Juno (Ellen Page), pewna siebie i do bólu szczera nastolatka, która dość nonszalancko podchodzi do swojej dziewięciomiesięcznej nauki dorosłości. Obdarzona wyjątkowym poczuciem humoru dziewczyna twardo stąpa po ziemi, ale w głębi serca jest zwykłą nastolatką, próbującą zrozumieć zmiany, które w niej zachodzą.

Podczas gdy jej szkolne koleżanki przesiadują całymi dniami na myspace.com, Juno nie poddaje się żadnym modom i podąża za głosem swojego serca. Za jego podszeptem pewnego nudnego popołudnia postanawia kochać się z nieśmiałym Bleekerem (Michael Cera). Gdy zaskakuje ją wiadomość o niechcianej ciąży, razem z najlepszą przyjaciółką Leą (Olivia Thirlby) zaczyna przeglądać lokalne pismo z ogłoszeniami w poszukiwaniu idealnych rodziców zastępczych dla swojej latorośli. Jej wybór pada na zamożną parę - Marka i Vanessę Loring (Jennifer Garner i Jason Bateman), którzy od dawna starają się zaadoptować dziecko. Ojciec i macocha Juno (J.K Simmons i Allison Janney) są oczywiście zszokowani wiadomością o jej błogosławionym stanie, ale też jurnością niepozornego Bleekera. Wspierają jednak decyzje córki i towarzyszą jej we wszystkich trudnych chwilach. Kiedy zbliża się wielki dzień, gotowość Loringów do adopcji zaczyna słabnąć. Czy rozsądek i humor pomogą dzielnej i coraz tęższej Juno wyjść z najnowszych opałów?

Świat Juno

W filmie widzimy metamorfozę bohaterki na tle zmiany pór roku, jesień przechodzi w zimę, akcja kończy się zaś wiosną”, tłumaczy Reitman. Zapytany o dobór barw, przeważających w „Juno”, czyli głębokiego bordo i złota zdobiących szkołę głównej bohaterki oraz koloru liści w scenach rozgrywających się jesienią i wiosną, reżyser przyznaje: „Już w ‘Dziękujemy za palenie’ akcentowaliśmy obecność tytoniowych brązów w strojach głównych postaci. Juno na początku przemierza świat skąpany w ponurych brązach i zieleni w swoim czerwonym kapturze. Gdy nie poddaje się smutkowi i przegryza sznur z lukrecji, widzowie rozumieją, że znowu stała się dzieckiem i śmieją się z absurdalności tej sytuacji.

Scenograf Steve Skalad, ponownie współpracujący z Reitmanem, skorzystał z okazji skomponowania wystroju pokojów aż trojga zupełnie odmiennych nastolatków. Udało mu się także wypełnić dom prostolinijnych MacGruffów pamiątkami z ich bogatej przeszłości. Z kolei posiadłość Loringów musiała odzwierciedlać ambicje jego właścicielki, która czytała pewnie wszystkie magazyny o wystroju wnętrz i starała się dostosować do udzielanych tam wskazówek.

Kostiumolog Monique Prudhomme wyszła z podobnego założenia dobierając garderobę dla Vanessy i Marka. „Ona ubiera się prosto i z klasą, preferuje białe rękawy, kołnierze, wszystko idealnie wyprasowane. Jason Bateman nosi natomiast sweter, w którym wygląda konserwatywnie i dostosowuje się do stylu żony. Widać, że to ona dyktuje, co on ma robić i to nie zawsze mu odpowiada. Widzowie stopniowo zauważają konflikt w domu Loringów w miarę, jak jego ubrania upodabniają się do stylu Juno.

W opisie wizualnej strony „Juno” nie można pominąć otwierającej film sekwencji stworzonej w studiu Shadowplay. Ręcznie malowane klatki następują po sobie w błyskawicznym tempie, składając się na pomysłową animowaną czołówkę. Wcześniej Shadowplay przygotowało pamiętne napisy początkowe do „Dziękujemy za palenie”, przypominające prawdziwe opakowania papierosów.