Filmy świątynia

IX wiek. W nadgoplańskim kraju rządy sprawuje książę Popiel. Aby zapewnić sukcesję swojemu synowi książę musi pozbyć się swoich bratanków, którzy są prawowitymi następcami tronu. Nasz bohater zabija jednego z nich, a o morderstwo oskarża drugiego. Następnie za namową swojej żony morduje pozostałych członków swojego rodu. Popełnione przez Popiela zbrodnie wywołują bunt kmieci, którym przewodzi Piastun - były opiekun książęcych bratanków.

Młody dziennikarz, przyjechawszy do Kachetii na tradycyjne religijne święto "alawerdoba", poświęconego zbiorom, stawia przed sobą cel zakłócić tradycyjny pochód wierzących i niewierzących. Bohater zabiera cudzego konia i pociąga w pogoń za sobą niedużą grupę chłopów. Lecz wspiąwszy się na kopiec świątyni Alawerdi zaczyna pojmować głupotę swojego pomysłu...

Polska prapremiera sztuki Goethego odbyła się w 1961 roku w warszawskim Teatrze Współczesnym. Doczekała się też wersji telewizyjnej (premiera 8 lutego 1965 roku). Nowe możliwości techniczne sprawiły, że inscenizacja Erwina Axera jeszcze zyskała na wartości. Pełnym blaskiem jaśnieje też kreacja Zofii Mrozowskiej jako Ifigenii, z pewnością jedna z najlepszych w bogatym dorobku tej aktorki. W mitologii greckiej Ifigenia pozostaje w cieniu swego sławniejszego rodzeństwa – Elektry i Orestesa. Jej losy są wszakże nie mniej dramatyczne, choć pozbawione piętna zbrodni. Przeciwnie, to dzięki Ifigenii naznaczony klątwą bogów ród Atrydów doczekał się moralnego odrodzenia. W klasycznie zbudowanej sztuce Johanna Wolfganga Goethego mniej znana z córek Agamemnona urasta do rangi jednej z najpiękniejszych pod względem etycznym postaci mitologii. Pomimo że sztuka Goethego dotyka spraw makabrycznych i mrocznych, tchnie z niej niezwykły optymizm. Wedle autora „Fausta” człowiek nie może uciec od swego przeznaczenia. Z drugiej wszakże strony dzięki uczciwości, sprawiedliwości i umiłowaniu prawdy jest w stanie odnieść zwycięstwo nad gwałtem i nienawiścią. W dramacie Goethego przemoc, podstęp, zawiść i duma uznają wyższość niezdolnej do kłamstwa i podłości bezbronnej Ifigenii.