Filmy prl, socjalizm

Karierowicz z Pułtuska marzy tylko o jednym – o władzy. Pewnego dnia dostaje nominację na „eksponowane stanowisko” w stolicy. Ma być gospodarzem domu w jednym z bloków na Ursynowie. Mieszkańców zniechęca do siebie już podczas przeprowadzki, która obfituje w niespodzianki i konflikty. Okazuje się, że operator dźwigu Zbigniew Kotek i lekarz Zygmunt Kołek otrzymali przydział na to samo mieszkanie. Jedynym wyjściem jest przedzielenie lokalu na pół. Ubecy mają założyć podsłuch u opozycjonisty prof. Dąb-Rozwadowskiego, ale pluskwa trafia do innego lokatora. Tajniacy podsłuchują nauczycielkę flirtującą z zapalonym myśliwym, docentem Furmanem. Ten opowiada jej o wyczynach na polowaniu. Nic dziwnego, że UB uznaje profesora za groźnego terrorystę. Najbardziej niezadowolonym z przydziału M jest weteran praskich podwórek, wielbiciel wódki i gołębi, Józef Balcerek. Robi wszystko, by pozostać wśród kumpli. Ale i jego opór zostaje złamany przez władzę. Gospodarz domu z finezją zatruwa życie lokatorom. Wydaje zarządzenia, orzeka w kwestiach spornych, nie waha się inwigilować życia sąsiadów. W końcu mieszkańcy tworzą tajną opozycję i zaczynają bojkotować rządy Anioła.

Jest sierpień roku 1980. W stoczni Gdańskiej rozpoczyna się strajk. Jednym z jego organizatorów jest Maciek Tomczyk syn Mateusza Birkuta. Władze radiokomitetu wysyłają na Wybrzeże redaktora Winkla, aby zebrał materiały na temat Tomczyka. Mają one posłużyć do spreparowania reportażu oczerniającego przywódców strajku. Winkel wnika w środowisko opozycji. Poznaje prawdę o życiu Tomczyka, spotyka ludzi, nie boją się głośno mówić o zbrodniach władzy ludowej. Zaczyna rozumieć, że w Polsce rzeczywiście można coś zmienić. Ale czy starczy mu odwagi, by przejść na stronę barykady?

Rok 1976. Na korytarzu gmachu Telewizji, Agnieszka - dyplomantka szkoły filmowej - przekonuje "ważnego" redaktora o potrzebie powstania filmu o Mateuszu Birkucie, przed laty przodowniku pracy, którego błyskotliwa kariera skończyła się nagle i niespodziewanie gdzieś około roku 1952. Po pertraktacjach dziewczyna dostaje wreszcie taśmę i niezbędny sprzęt. Rozpoczyna prywatne śledztwo, mające ustalić przyczyny sukcesu i upadku Birkuta.

Rzeczywistość lat 50-tych. Główny bohater poddany jest presji skrajnych autorytetów. Z jednej strony fascynuje go wizja "nowego człowieka", wiernego socjalistycznej idei. Z drugiej zaś idea ta ulega weryfikacji pod naporem prawdy - przesiąkającej z Radia Wolna Europa i w skutek brutalności UB, do której dochodzi przy aresztowaniu ojca. Ten konflikt wartości nie może doczekać się prostego rozwiązania.

Dwunowelowy film Lecha Majewskiego i Krzysztofa Sowińskiego pokazujący skutki industrializacji i przemian społeczno-obyczajowych Polski gierkowskiej. Bohater pierwszej, stary człowiek, patrząc, jak jego wieś stopniowo znika pod olbrzymim spychaczem, próbuje zatrzymać proces niszczenia. Kiedy jednak uświadamia sobie, że zmiana jest nieunikniona, chce odejść na własnych warunkach. Bohaterami drugiej opowieści są młodzi małżonkowie, mieszkańcy miasta: ona się tu urodziła, on przyjechał ze wsi. W oczekiwaniu na własne „M-ileś” mieszkają u jej rodziców, co rodzi konflikty, choć kryzys ich związku ma głębsze podłoże…

Etiuda dokumentalna wychwalająca socjalizm (de facto komunizm), a krytykująca kapitalizm.