O produkcji
Powrót Superfly:
Początki filmu American Gangster
"Sprzedajemy lepszy i tańszy towar niż konkurencja".
-Frank Lucas
Legendarny handlarz heroiną / ojciec rodziny / siewca śmierci, Frank Lucas został po raz pierwszy sportretowany 7 lat temu przez dziennikarza New York Magazine Marka Jacobsona w artykule "The Return of the Superfly". W roku 2000, producent wykonawczy Nicholas Pileggi przedstawił Jacobsona Lucasowi i tak zaczęły się rozmowy z dziennikarzem, który poznawał historię Lucasa od czasów, kiedy jako młody człowiek był świadkiem zamordowania swojego kuzyna przez Ku-Klux-Klan w La Grange, w Północnej Karolinie, aż po dożywotnie więzienie za handel narkotykami.
Dorastający w biedzie w małym miasteczku na Południu, Lucas przyjechał do Nowego Jorku w 1946 roku, gdzie przez 20 lat pracował u boku Ellswortha "Bumpy" Johnsona (inspiracja czarnego ojca chrzestnego w filmach z serii Shaft z lat 70-tych) jako jego prawa ręka. Po śmierci Johnsona w 1968 roku, Lucas przejął władzę. Zaczął importować, nową czystszą heroinę przykładając pistolet do głowy każdego, kto ośmielił się stawić mu wyzwanie.
Zafascynowany artykułem Jacobsona, zdobywca Oskara® Brian Grazer nabył opcję na realizację filmu i spotkał się z Pileggi i Lucasem, aby przedyskutować możliwości produkcji filmu o gangsterze. Grazer postrzegał historię Lucasa jako metaforę chciwości białego kapitalizmu i prawdę mówiąc, jak sam twierdzi, "Nigdy nie słyszał czegoś podobnie interesującego".
Nagrodzony Oskarem® scenarzysta Zaillian spędził miesiące z Lucasem i jego byłym prześladowcą (obecnie prawnikiem) Richie Robertsem, aby nadać odpowiedni kształt opowieści rozciągającej się na dziesięciolecia. Był zafascynowany niezwykłymi relacjami między przestępcą - multimilionerem, a policjantem, który po latach stał się prokuratorem. Brytyjski filmowiec, Ridley Scott zwrócił uwagę na projekt właśnie, między innymi, dzięki paradoksowi w relacjach głównych bohaterów scenariusza. Zanim jednak był gotowy stanąć za kamerą, aby zrealizować film American Gangster, poprosił swojego partnera produkcyjnego Briana Grazera, aby rolę Richiego Robertsa zagrał Russell Crowe, Lucasa natomiast - Denzel Washington.
Kiedy dwaj główni bohaterowie zostali już obsadzeni, producenci rozpoczęli poszukiwania ponad 30 aktorów, którzy byliby ich perfekcyjnym uzupełnieniem.
Chłopaki ze wsi i przestępcy:
kompletowanie obsady filmu
"Sędziowie, prawnicy, gliniarze, politycy… jeśli przestaną rozprowadzać narkotyki, około 100 000 ludzi pozostanie bez pracy".
-Richie Roberts
Do zagrania obok Washingtona i Crowe w filmie American Gangster, Scott i Grazer zdecydowali się zaangażować grupę czołowych aktorów. Ludzi z otoczenia Lucasa, znanych jako Chłopaki ze Wsi - dorastali bowiem w Północnej Karolinie - zagrali zarówno aktorzy z klasycznym wykształceniem, jak i wykonawcy hip-hop.
W postać młodszego brata Lucasa - Huey - i jego prawej ręki wcielił się Chiwetel Ejiofor, brytyjski aktor z imponującym już amerykańskim resume. Inni członkowie rodziny Lucasa to m.in. raper Common jako brat Franka Turner, wschodząca gwiazda hip-hopu, T.I. jako bratanek Franka - Stevie. Legendarna aktorka Ruby Dee, zagrała Mamę Lucas.
Zdobywca Oskara® Cuba Gooding, Jr., został zaangażowany jako główny rywal Lucasa w handlu narkotykami, Nicky Barnes, natomiast Armand Assante zagrał Dominica Cattano, cierń w boku Lucasa, który tak jak wszyscy jest zszokowany tym, że czarny gracz uzurpuje sobie władzę i sprowadza na ulice tańszą i czystszą heroinę. Innym cierniem w boku Lucasa (ostatecznie także Robertsa) jest nowojorski detektyw Trupo, grany przez Josha Brolina. Do roli żony Lucasa, Evy, byłej Miss Puerto Rico, którą przestępca wprowadza stopniowo w świat zbrodni, Scott potrzebował młodej kobiety z cechami "pewnej niewinności". Idealna okazała się pochodząca z Puerto Rico, Lymari Nadal.
Na przeciwnym biegunie świata Franka żyje Richie Roberts i jego ludzie. Kiedy policjant oddaje władzom ponad milion dolarów z handlu narkotykami - ku rozgoryczeniu swojego partnera Javiera Rivery (John Ortiz) - staje się naznaczony i wyrzucony poza nawias policyjnej społeczności - przekupni gliniarze przestają mu ufać.
Dostając szansę dowodzenia oddziałem Essex County SIU, Roberts musi wyselekcjonować grupę detektywów, którzy byliby w stanie działać pod przykrywką i być tak twardzi, jak kryminaliści, których ścigają. Do tych ról, Scott i Grazer zaangażowali doświadczonych aktorów charakterystycznych Johna Hawkesa i Yula Vazqueza, a także kolejnego muzyka RZA - założyciela grupy hip-hopowej Wu-Tang Clan.
Podczas gdy zawodowe życie Robertsa kwitnie, jego osobiste jest w ruinie. Do roli żony Laurie, która właśnie ma zamiar od niego odejść została wybrana Carla Gugino.
Po dopięciu na ostatni guzik spraw związanych z obsadą, Scott, Grazer i pięciokrotny współpracownik Scotta, scenograf Arthur Max rozpoczęli żmudny proces odtwarzania nowojorskiego Harlemu i Wietnamu z późnych lat 60-tych i wczesnych 70-tych.
Próba uchwycenia ery wojny w Wietnamie:
Zdjęcia w Nowym Jorku i Tajlandii
"Muszę wszystko obejrzeć - to moja praca domowa. Oglądam miejsca, wnętrza domów… to jak ludzie żyli, ubierali się.".
-Ridley Scott
American Gangster to jedna z najbardziej rozciągniętych w czasie historii, jakie opowiedziano w i o Nowym Jorku. Chociaż Frank Lucas prowadził swoje imperium narkotykowe głównie poza Harlemem, produkcja odbywała się we wszystkich pięciu dzielnicach Nowego Jorku, głównie w istniejących już obiektach zdjęciowych. Dodatkowo 5 dni zdjęciowych spędzono między innymi na przedmieściach Long Island.
Chociaż istniały oczywiste trudności w odtworzeniu Nowego Jorku sprzed 30 lat, reżyser znał dosyć dobrze miasto właśnie z tamtego okresu - we wczesnych latach 60-tych spędził bowiem sporo czasu w Bowery District. Jego długoletni współpracownik, scenograf Arthur Max, skupił się na poszukiwaniach takich rejonów Nowego Jorku, które przypominałyby to miasto z wczesnych lat 70-tych. W trakcie tych poszukiwań, okazało się np. że Harlem zmienił się znacznie od czasów Franka. Aby więc oddać nastrój tej dzielnicy, ekipa kręciła 20 przecznic na północ od otoczonej złą sławą 116 ulicy Lucasa. Zdjęcia zrealizowano na 136 ulicy zmieniając odpowiednio oznakowanie.
Realizacja filmu rozpoczęła się na Brooklynie w jego części zwanej Williamsburg, zamieszkanej obecnie przez artystów i muzyków adaptujących strychy i magazyny na apartamenty. Chociaż ekipa produkcyjna codziennie zmieniała lokalizacje, jednym z obiektów zdjęciowych, gdzie przebywała najdłużej, bo prawie tydzień była Governors Island. Wyspa ta znajduje się kilka mil od Statui Wolności i jest byłą wojskową bazą szkoleniową, którą rząd Stanów Zjednoczonych zwrócił Nowemu Jorkowi w 2003 roku. Budynki, w których mieszkał kiedyś personel wojskowy, zostały wykorzystane m.in. jako miejsce, w którym odbywało się paczkowanie heroiny Lucasa.
v Jeśli chodzi o zdjęcia zewnętrzne, sporo czasu poświęcono taniemu osiedlu Marlboro Projects w południowym Brooklynie, gdzie znajduje się 28 budynków mieszkalnych, które zamieszkuje ponad 1 700 rodzin. Jest to także miejsce zamieszkania licznych handlarzy narkotyków, drobnych złodziei i gangsterów.
Na szczęście nie wszystkie obiekty były takie ponure. Jednym z najpiękniejszych była posiadłość, wykorzystana jako dom włoskiego mafioso Dominica Cattano (Armand Assante) w Old Westbury Gardens, Long Island. Same ogrody liczyły sobie 160 akrów i otaczały domostwo zbudowane w 1906 roku dla magnata stalowego Johna Phippsa.
v Po zakończeniu zdjęć w Nowym Jorku, ekipa przeniosła się do Tajlandii, gdzie Scott odtworzył okres, jaki Lucas spędził w Południowo-wschodniej Azji. W tej części Tajlandii, około 2 godzin na północ od miasta Chiang Mai, zrealizowano sceny z podróży Lucasa na bogate w opium pola makowe Złotego Trójkąta - Burma, Tajlandia i Laos. To właśnie w tym rejonie Azji, 30 lat temu zbierano większość makowych plonów.
Ekipa scenograficzna zbudowała tam tradycyjną tajską wioskę i stodołę na środku pola orzeszków ziemnych, która była centrum obróbki opium. Tam właśnie tam Lucas zawarł pierwsze kontrakty z wojskowymi dostawcami narkotyków, członkami armii Kuomintanga.
Dźwięki pokolenia:
Muzyka w American Gangster
"Proszę, nie porównujcie mnie z innymi raperami. Raczej z traperami. Jestem bardziej jak Frank Lucas niż Ludacris. Lude to mój koleś, ale ja nie rozprowadzam. Frank Lucas jest w porządku, ale ja nie donoszę.
-Jay-Z, "No Hook", album "American Gangster"
Reżyser Ridley Scott oraz producent Brian Grazer byli nieugięci, co do tego, że na ścieżce dźwiękowej filmu musi znaleźć się także muzyka, która rozbrzmiewała w świecie Franka Lucasa 30 lat temu. Kierownik muzyczny, Kathy Nelson, wyjaśnia, "To był jeden z najpłodniejszych okresów w muzyce. Początki sceny funkowej. Harlem był tak samo związany z muzyką, jak z narkotykami. Scena muzyczna po prostu eksplodowała, głównie R & B i funk".
Na płycie znalazły się jednak nie tylko funk i R & B, ale także klasyczny blues, soul i hip-hop. W filmie można usłyszeć Johna Lee Hookera; legendę gitary Bobby'ego Womacka; sławy rhythm'n'bluesa The Staple Singers czy Lowella Fulsona.
Co więcej, film wywarł takie wrażenie na jednym z gwiazdorów hip-hopu, że ten zdecydował się na nagranie oryginalnego materiału, wydanego równolegle z filmem American Gangster. Po obejrzeniu jednego z pierwszych pokazów specjalnych, raper i szef Def Jam Records Jay-Z był tak mocno poruszony kreacją Denzela Washingtona jako Franka Lucasa, że poczuł inspirację do stworzenia materiału muzycznego sięgającego do jego własnych doświadczeń jako handlarza narkotyków - swego rodzaju paraleli między jego życiem, a życiem gangstera z lat 70-tych, Lucasa.
W swoich piosenkach, raper opowiada o konflikcie między kuszącym życiem gangstera i kogoś, kto postawił karierę muzyczną ponad egzystencję na ulicy. Podobnie, bowiem jak Frank Lucas, muzyk dobrze zna przyprawiające o zawrót głowy skutki stania się "uzależnionym od tego, co się dzieje w życiu w danym momencie".
