Filmy film czarno-biały, aktywista

Młody pisarz, Lucjan Salis, wynajmuje miejsce w pokoju swojego przyjaciela Zygmunta Stukonisa. Oprócz nich w ogromnym pokoju mieszkają jeszcze: student prawa, Józef Bednarczyk, młoda dziewczyna Teodozja razem ze swoim bratem, studentem medycyny, Mieciek, brat Zygmunta, oraz młoda kobieta – Felicja. Lucjan i Zygmunt całe dnie spędzają w barach i restauracjach na piciu wódki i rozmowach o sensie życia. Pewnego dnia do miasta wraca ich przyjaciel „Dziadzia”.

Zbliża się decydujący mecz klubu „Naprzód” z ich odwiecznym rywalem – „Spartą”. Działacze klubu i wierni kibice robią wszystko, by doprowadzić do zwycięstwa swojej drużyny. Cóż, kolejne poczynania, czasami nawet bezprawne zawodzą, a mecz coraz bliżej…

Szczęsny jest bezrobotny i biedny. Przypadkowo napotkanej dziewczynie opowiada swoją historię. W domu przez pracę zaczyna tracić wzrok, opuszcza dom rodzinny w poszukiwaniu lepszych warunków do życia. Udaje się do Włocławka, gdzie wcale nie jest lepiej. Za obronę księdza przed pobiciem dostaje pracę w tartaku. Jest świadkiem morderstwa, w obawie przed zemstą ucieka do Warszawy, gdzie nawiązuje romans. Następnie trafia do wojska.

Tytułowe wiano to dom spółdzielczy, który buduje Drzemlik, ojciec Bronki. Dziewczyna nie jest zbyt atrakcyjna, a ponadto kulawa. Ojciec chcąc znaleźć dla niej męża, chce ją bogato wywianować. Tak też się staje, Bronką zaczynają się interesować miejscowi kawalerowie. Staszek Stosina, który wrócił do wioski z więzienia, proponuje, by ojciec zapisał jej ponadto w posagu trzy morgi ziemi, na których mogliby gospodarzyć. Drzemlik waha się, gdyż to musiałoby się skończyć wystąpieniem, wbrew swoim przekonaniom, ze spółdzielni…

Akcja filmu rozgrywa się w latach 1936–1942. Paweł Lasoń zostaje skazany na osiem lat pozbawienia wolności. Jest przekonany, że zdradził go Stefan. Po wybuchu wojny w 1939 roku ucieka z aresztu, rozpoczyna działalność konspiracyjną na Śląsku. Wkrótce Niemcy aresztują jego żonę. Paweł jest przekonany, że to ponownie sprawa Stefana. Dopiero śmierć przyjaciela pokazuje, że to nie on był zdrajcą.