Filmy kot, alegoria, retrospekcja

Wydarzenia przedstawione w filmie, maja miejsce niedługo po części pierwszej. Tym razem dochodzi do znacznego pogorszenia stosunków, między ludźmi i mutantami. Pewna organizacja rządowa, dokonuje ataku na szkołę Xaviera. Porywają oni większości uczniów, z zamiarem uczynienia z nich broni przeciwko mutantom. Z ataku udaje się jednak uciec kilku członkom X-MEN, którzy łączą swoje siły z Magneto i atakują siedzibę organizacji.

W wigilię Halloween, w przeddzień swego ślubu, ginie dwoje młodych ludzi. Shelly Webster zostaje brutalnie zgwałcona i zamordowana, a jej narzeczony, muzyk rockowy Eric Draven Brandon Lee postrzelony - wypada przez okno i umiera na miejscu. Jego dusza jednak poprzysięga mordercom zemstę. Dokładnie rok później, również w wigilię Halloween, Eric powraca. Nie jest żywy, ale nie jest też martwy. Towarzyszy mu kruk, jego łącznik ze światem żywych. Po kolei odszukuje odpowiedzialnych za swą tragedię. Morduje ich spłacając dług, a być może jego dusza znajdzie wreszcie ukojenie...

Andriej Rublov był średniowiecznym, rosyjskim mnichem znanym jako wybitny twórca ikon. W filmie Tarkovskiego możemy zobaczyć jego biografię, pokazaną jednak bardzo wybiórczo i potraktowaną z dużą swobodą artystyczną. Andriej (w jego roli Anatoli Solonitsyn) jest wrażliwym, religijnym artystą przeżywającym różne rozterki, niekiedy przyziemne - takie jak spotkanie z pogańską, hedonistyczną religią, brak weny artystycznej czy też najazd Tatarów i cierpienie. Mimo to, przemierzając kresy średniowiecznej Rosji, powoli zbliża się do wypełnienia swojej życiowej misji, jaką jest tworzenie ikon ku czci Chrystusa. Film podzielony jest na osiem części, a postać Rublowa, luźno zaadoptowana na potrzeby obrazu, została pokazana z niezwykłym pietyzmem i wzniosłością.