Ioan Gruffudd (ur. 6 października 1973 roku w Cardiff, w hrabstwie Glamorgan, w Walii) – walijski aktor filmowy i telewizyjny. Jest najstarszym dzieckiem i pierworodnym synem pary nauczycieli – Petera i Gillian Gruffuddów. Ma młodsze rodzeństwo: brata Alun (ur. 1975) i siostrę Siwan (ur. 1980). Mając 12 lat pojawił sę w telewizyjnym filmie Austin, a dwa lata później w walijskiej operze mydlanej BBC Ludzie Valley (Pobol y Cwm, 1987). Oprócz aktorstwa zainteresował się muzyką. Przez siedem lat grał na oboju w South Glamorgan Youth Orchestra. W latach 1992-95 studiował w prestiżowej Royal Academy of Dramatic Art (RADA) w Londynie. Pierwszą rolę na angielskim srebrnym ekranie otrzymał w remake'u telewizyjnym Poldark (1996). Zedebiutował na kinowym ekranie rolą kochanka Oscara Wilde'a w dramacie biograficznym Wilde (1997). Pierwszą rolą hollywoodzką była postać piątego oficera Harolda Lowe w światowej sławy melodramacie Jamesa Camerona Titanic (1997). Znaczną popularność i uznanie wśród telewidzów i krytyków zdobył jako inteligentny i wrażliwy komandor Horatio Hornblower, który musi podejmować bardzo trudne decyzje, bohater serii książkowych C.S. Forestera w telefilmach A&E Hornblower (1998, 1999, 2001, 2003), za którą w 1999 roku na festiwalu programów audiowizualnych w Biarritz otrzymał nagrodę Złota FIPA (Festival International de Programmes Audiovisuels). Krytyka oceniła wysoko jego występ w roli Pipa, który początkowo żyje w stabilnym środowisku, lecz wkrótce doświadcza pewnego rodzaju niezadowolenia, które motywuje ją do działania w telewizyjnym dramacie BBC opartym na książce Charlesa Dickensa' Wielkie nadzieje (Great Expectations, 1999). W 2001 roku wystąpił w teledysku do covera Uptown Girl zespołu Westlife z udziałem Claudii Schiffer. W 2005 roku pojawił się jako Reed Richards w filmie science-fiction Fantastyczna Czwórka (Fantastic Four).