Pressboki

O produkcji

OPOWIADA REŻYSER (Zhang Yimou)

Akcja CESARZOWEJ rozgrywa się w czasach późnej dynastii Tang, ponad tysiąc lat temu. Tangowie byli jedną z najświetniejszych dynastii w historii Chin. Były to czasy przepychu. Jest takie stare chińskie powiedzenie, które brzmi: "złoto i jadeit na zewnątrz, zgnilizna i zepsucie wewnątrz" - pod piękną powłoką często kryje się mroczna i szokująca prawda.

Kompozycja wizualna filmu miała dla mnie kluczowe znaczenie. By wyeksponować bogactwo i przepych, na planie oraz w kostiumach pojawia się bardzo dużo złotego koloru. Ważną rolę gra również oświetlenie. Chińska sztuka malowania na szkle użyta została, aby dodatkowo zintensyfikować wrażenie barwności. Pojawia się na filarach, ścianach, oknach i w wielu innych elementach dekoracji pałacu. Paleta barw i elementy odbijające światło w dekoracji są naprawdę wyjątkowe.

Kostiumy to ubiory typowo chińskie. Yee Chung Man (projektant kostiumów) w sposób ekstremalny potraktował nasz pomysł pokazania wystawności. Większość strojów ma od czterech do sześciu warstw. Każda z nich była ręcznie wyszywana z najdrobniejszym szczegółami. "Smocza szata" i "Suknia Feniksa", w które ubierają się Chow Yun Fat (cesarz) oraz Gong Li (cesarzowa), są wyjątkowo pięknie zdobione. Nad każdym ze strojów przez ponad dwa miesiące pracowało czterdzieści osób, dzięki czemu efekt końcowy jest oszałamiający.

Wierzę głęboko, że najważniejszym elementem filmu jest opowieść. Akcja to tylko sposób opowiadania tej historii. To przez nią pokazywane są związki międzyludzkie i konflikty.

Ching Siu-Tong (reżyser scen walki) i ja, współpracowaliśmy przy wielu projektach. Jego pomysłowość widać dobrze w scenie ataku na pałac tysięcy ubranych na złoto wojowników. Ta ważna scena jest jedną z moich ulubionych w filmie. W tej sekwencji wychodzą na jaw brudne tajemnice rodziny królewskiej. Poza pałacem dochodzi do zamachu stanu. Ta scena łączy przeszłość i przyszłość rodziny królewskiej, która staje w obliczu największego kryzysu, gdyż jej władza może skończyć się w jednej chwili. Dla mnie to najważniejszy moment filmu.

Streszczenie

Chiny, czasy późnej dynastii Tang spowijał mrok intryg, zdrad i brutalnej walki o władzę.

Przez wiele lat cesarzowa i książę Wan, jej przyrodni syn, żyli w niemoralnym związku. Książę czując się jak w pułapce, rozmyśla o ucieczce z pałacu z potajemną ukochaną Chan, córką nadwornego lekarza.

W tym czasie książę Jai, syn cesarzowej, coraz bardziej obawia się o zdrowie matki

W przeddzień chińskiego święta Chong Yang, do wypełnionego chryzantemami cesarskiego pałacu, wraca niespodziewanie cesarz z synem. Pretekstem jest spędzenie święta w rodzinnym gronie. Jednak chłodne relacje panujące w rodzinie wskazują na inny powód.

Gdy rodzina cesarska prowadzi swoje tajemnicze rozgrywki, do pałacu wdzierają się tysiące ubranych na złoto wojowników. W księżycową noc ich stopy tratują tysiące chryzantem. Kto stoi za tą rebelią? Komu wierny jest książę Jai?

Tło historyczne

Późna dynastia Tang (923 - 936) różniła się znacznie od wcześniejszych dynastii Tangów (618 - 907). Czasy późnej dynastii były okresem korupcji, walk i chaosu politycznego, podczas gdy panowanie wczesnej dynastii było złotą epoką bogactwa, stabilizacji i pokoju. Późniejsze lata rządów Tangów charakteryzujące się intrygami dworskimi, doprowadziły do osłabienia władzy oraz upadku scentralizowanych rządów i potęgi cesarstwa. Przez pół wieku królestwo było podzielone i narażone na ataki Mongołów z północy i Turków z zachodu (w "Cesarzowej" książę Jai wraca z wojny z Mongołami).

Lokalni zarządcy i przywódcy wojskowi zawłaszczali sobie fragmenty cesarstwa, co powodowało podział Chin na małe państewka. Trzynastoletni okres, znany jako czasy późnej dynastii Tang uważa się za część okresu "Pięciu dynastii i dziesięciu królestw" (907 - 960), która to nazwa doskonale opisuje ówczesne podziały wewnątrz Chin.

Cesarz i cesarzowa w filmie są postaciami fikcyjnymi. Cesarz może być jednym z owych przywódców wojskowych, którzy zawłaszczali sobie władzę. Kiedy poślubił pierwszą żonę był skromnym kapitanem. Cesarzowa była córką jednego z lokalnych władców. Jej ślub z cesarzem oznaczał sprzymierzenie. Władca chciał, aby postrzegano go jako jednego ze wspaniałych Tangów, podczas gdy tak naprawdę był uzurpatorem.

Postać historyczna - cesarzowa Wu Zetian.

Filmowa bohaterka, którą gra Gong Li, jest wzorowana na postaci pierwszej władczyni w historii Chin - Wu Zetian.

Wu Zetian przyszła na świat w rodzinie królewskiej za panowania dynastii Tang. Kiedy miała 13 lat dołączyła do haremu cesarza Taizonga, a potem jego następcy, cesarza Gaozonga. Wkrótce stała się znaną mistrzynią manipulacji. Dzięki swym umiejętnościom, przekonała cesarza, aby przydzielił jej pozycję tuż za cesarską małżonką. W konsekwencji cesarz ożenił się z Wu Zetian.

Kiedy pięć lat później Gaozong dostał udaru, Wu zakulisowo rządziła krajem. Stworzyła tajną policję, której zadaniem było szpiegowanie opozycji. Więziła bądź zabijała wszystkich, którzy odważyli się stanąć jej na drodze. Po śmierci Gaozonga Wu Zetian rządziła za pomocą marionetkowych cesarzy, którymi byli jej synowie, Zhongzong i Ruizong. W końcu ogłosiła się cesarzową, pierwszą władczynią w historii Chin.

Wu rządziła Chinami aż do zamachu, który nastąpił, gdy osiągnęła wiek 80 lat.

Mimo że droga Wu do władzy była bezwzględna, jej rządy były łagodne. Wu Zetian zmniejszyła liczebność stałej armii. Zamiast arystokratów zatrudniła w rządzie uczonych. Uczciwie traktowała chłopów, obniżając podatki i zwiększając produkcję rolną. Realizowała plan robót publicznych. Walczyła o podniesienie statusu kobiet i zlecała uczonym spisywanie biografii znanych kobiet.

Święto Chong Yang

Święto Chong Yang jest obchodzone w Chinach od czasów starożytnych aż do dziś. Znane jest pod nazwą "Święto podwójnej dziewiątki", ponieważ przypada na dziewiątego września - w dziewiątym dniu dziewiątego miesiąca. W tradycji Yin i Yang owe dziewiątki są podwójnym Yang, co kojarzy się z pozytywną energią i męskością. Chong Yang obchodzi się ucztując z bliskimi, wspominając przodków i starszych członków rodziny, a także wędrując na szczyt góry lub w inne wysoko położone miejsce - takie jak "Taras chryzantem" w Cesarzowej. Czyni się to w hołdzie naturze oraz by uciec przed złymi duchami. Święto kojarzy się także z chryzantemami, winem chryzantemowym i ciasteczkami chryzantemowymi. W chińskim ziołolecznictwie chryzantemy wykorzystywano do odtruwania ludzi i wypędzania zła. Tradycje święta Chong Yang związane z górami i chryzantemami wywodzą się z legendy o wieśniakach, którzy uciekli przed klęską wspinając się w góry dziewiątego września, a potem przepędzili złe moce winem z chryzantem.

Treść

Za murami Zakazanego Miasta skrywane są największe sekrety. Nękane wojnami cesarstwo chyli się ku upadkowi. Rozpoczyna się walka o władzę. Pomiędzy miłością i pożądaniem, wśród intryg i brutalnej walki, czy można wyłonić ostatecznego zwycięzcę?

Epicka historia dynastii Tang w reżyserii Zhang Yimou (Dom latających sztyletów, Hero) jest najdroższą i największą chińską produkcją wszechczasów. Zrobiony z niezwykłym rozmachem film otrzymał nominację do Oscara za najlepsze kostiumy.