Film nie ma prostego zakończenia. Każdy osobiście powinien spojrzeć nań własnymi oczyma. Nie podlega banalnym twierdzeniom, ponieważ chowa w sobie istotę szaleństwa głównego bohatera. 9

Reżyser, William Lustig, stawia przed sobą trudne zadanie. Jak Fiodor Dostojewski przyglądał się Raskolnikowi, tak ten poddaje dekonstrukcji psychikę mordercy. Główny bohater, Frank Zito (Joe Spinell), sprawia wrażenie cichego outsidera. Pod skorupą wyobcowania kryje się jego głęboka depresja. Opowiada jednej z bohaterek o śmierci swojej rodzicielki w rzekomym wypadku, co sprawiło, że czuł się porzucony. Sytuacja ulega klaryfikacji w momencie wyjścia na jaw prawdy o matce Franka. Poddawała go nie lada torturom. Zamykała w szafie czy przypalała papierosami. W momencie kiedy Zito - będąc młodym - doświadcza jej straty, gubi szanse na zrozumienie własnego nieszczęścia. Nagle sens przemija, kończąc zakopany gruzowiskiem bolesnych wspomnień.

Od samego początku muzyka (Jay Chattaway) i udźwiękowienie budują gęstą atmosferę grozy. W powietrzu wisi zabójcze ostrze wahadła, które wnet przetnie mgłę ulicznych zakamarków, wbijając się w nią niczym kołek w wampiryczne serce. Cierpliwe wybrzmiewanie melodii wprowadza w stan niepokoju. Nie do końca zamierza lękać, ale upomina o grząskim gruncie, po którym stąpa widz. Sceny gore są pieczyste, w pełni satysfakcjonujące (szczególnie moment, kiedy Frank strzela przez przednią szybę samochodu w głowę kierowcy, która rozlatuje się na kawałki jak eksplodujący arbuz). Za efekty wizualne odpowiada nie kto inny, jak legendarny Tom Savini. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na kolor oraz konstrukcję pomieszczeń. Wzornictwo tapet jest po prostu zniewalające. Maniak to arcydzieło w swojej kategorii.

Gwoli diegezy. Frank morduje kobiety, aby błagalnie zatrzymać czas w niewinności. Ulega projekcjom wyobrażeń ich hulaszczego trybu życia. Dostrzega w nich zło. Pokłosiem tego schematu myślowego jest konserwatywna logika oraz przekonanie o własnej nieomylności. Płeć piękną utożsamia z matką, a zatem z okropieństwami, jakich na nim dokonywała. Panicznie się jej boi. Świadomie nie chce mordować, lęka się własnych czynów, jednak nienawiść jest dużo silniejszym impulsem niż racjonalność. Frank "zatrzymuje czas", odbierając zamordowanym kobietom skalp, który przybija do głowy manekina (w taki sposób zgromadził całkiem niezłą gromadkę). Mężczyzna otacza się lalkami i manekinami jak zdjęciami; wiecznie żywe, niezmienne, piękne. Z czasem widz rozpoznaje w bohaterze lęk przed odrzuceniem, przed pozostaniem sierotą (jak spotkało go to za młodu). Zanim jakakolwiek kobieta zada mu "śmiertelny" cios, on zdoła zatrzymać jej reprezentację w czasie i sprawić, że pamięć po niej będzie unosić się jak słodki zapach opiumowego kadzidła.

Frank Zito jest ofiarą w równiej mierze jak mordowane kobiety. Narracja analizuje psychikę pod kątem sprzeczności, jakie występują w umyśle mężczyzny, oraz stara się przyglądać nieodstępującym go na krok halucynacjom. Ostatecznie Maniak stawia pytania związane z seksualnością człowieka. Czym jest miłość? Czym jest erotyzm? Gdzie leży granica spełniania ukrytych fantazji? Jak postrzegać perwersje?

Film nie ma prostego zakończenia. Każdy osobiście powinien spojrzeć nań własnymi oczyma. Nie podlega banalnym twierdzeniom, ponieważ chowa w sobie istotę szaleństwa głównego bohatera. Maniak jest jednym z najlepszych dzieł traktujących o umysłowej przestrzeni tzw. seryjnych morderców (termin dopiero na przełomie lat 80./90. trafił na stałe do dyskursu publicznego).