• 1910-03-23
  • Tokio, Japonia
Japoński reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Kurosawa jest prawdopodobnie najbardziej znanym reżyserem w Japonii. Jego filmy wywarły wielki wpływ na całe pokolenie twórców filmowych na całym świecie. Jego pierwszy film Saga o dżudo został wydany w 1943 roku, a ostatni w 1999 (już po jego śmierci). Niewielu filmowców może poszczycić się tak długą karierą. Kurosawa urodził się w Omori w Tokio, jako najmłodszy z siedmiorga dzieci. Jego ojciec był oficerem, potomkiem samurajów. W młodości interesował się malarstwem, w szczególności sztuką europejską. Dorastał z bratem Heigem, z którym brał udział w spotkaniach lewicujących środowisk intelektualnych. Był świadkiem przemiany Japonii ze słabo rozwiniętego kraju w potęgę ekonomiczną z zapędami militarystycznymi. Heigo Kurosawa był aktorem i uprawiał sztukę benshi, tzn. odtwarzał głos postaci niemych filmów. Gdy zaczęto nagrywać udźwiękowione filmy, stracił pracę i z tego powodu popełnił samobójstwo. Drugim traumatycznym doświadczeniem z dzieciństwa było trzęsienie ziemi, które nawiedziło Tokio. W 1936 Kurosawa odpowiedział na ogłoszenie wytwórni filmowej poszukującej asystentów, gdzie zapoznał się ze sztuką realizacji filmu, pisania scenariuszy i tworzenia montażu. Jako reżyser zadebiutował oficjalnie w 1943 roku filmem Saga o dżudo. Mimo iż jego najbardziej znanymi dziełami są filmy z lat 50. i 60., reżyserował i pisał scenariusze aż do śmierci. Zmarł 6 września 1998 w Setagayi w Tokio. Akcja najbardziej znanych filmów Kurosawy toczy się w feudalnej Japonii (ok. XIII-XVII wieku). Fabuła kilku jego filmów stanowi adaptacje dzieł Shakespeare’a: Ran został oparty na Królu Learze, Tron we krwi – na Makbecie, a Zły śpi spokojnie – Hamlecie. Ukryta forteca (Kakushi toride no san akunin), opowieść o księżniczce, jej generale i dwóch bufonowatych farmerach, stała się dla George’a Lucasa jedną z inspiracji przy tworzeniu Gwiezdnych wojen. Inne znane filmy Kurosawy to: Rashōmon, Siedmiu samurajów (na podstawie którego nakręcono później western Siedmiu wspaniałych oraz serial anime) czy Straż przyboczna – pierwowzór westernu Seriga Leone Za garść dolarów. Kontynuację Straży przybocznej stanowi film Sanjūrō, samuraj znikąd. Kurosawa wyreżyserował także filmowe adaptacje kilku rosyjskich powieści, m.in. Idioty Dostojewskiego i Na dnie Gorkiego. Film Niebo i piekło oparty został na kanwie powieści kryminalnej Amerykanina Eda McBaina. W szesnastu z jego filmów, nakręconych między 1948 a 1964 rokiem, pojawiają się wciąż ci sami aktorzy, w szczególności Toshirō Mifune, którego współpraca z Kurosawą rozpoczęła się w 1948 (Pijany anioł), a skończyła w 1964 (Rudobrody). Po nakręceniu tego ostatniego Kurosawa zaczął kręcić w kolorze, zmieniając styl swoich filmów, które do tej pory miały charakter raczej epicki. Jego kolejny film, Dō desu ka den, opowiadający o grupie biedaków żyjących na wysypisku śmieci, nie osiągnął sukcesu. Reżyser rozpoczął wtedy pracę przy hollywoodzkim projekcie Tora! Tora! Tora, ale wytwórnia 20th Century Fox zastąpiła go Kinjim Fukasaku zanim film został ukończony. Po tym wydarzeniu Kurosawa próbował popełnić samobójstwo, ale przeżył. Na jego stan psychiczny miał również wpływ fakt, że choć w Europie i USA Kurosawa był ceniony, to w Japonii jego filmy były przyjmowane przez widzów i krytykę chłodno. Zaczął kręcić kolejne filmy: Dersu Uzała, nakręcony w ZSRR, którego fabuła oparta jest o historyczny – z początków XX wieku – epizod z badań Dalekiego Wschodu. Film ten uzyskał nagrodę Oscara w kategorii film obcojęzyczny. Kagemusha, będący opowieścią o sobowtórze średniowiecznego japońskiego władcy, który przejmuje jego tożsamość oraz Ran, który osiągnął spektakularny międzynarodowy sukces i jest uważany za ukoronowanie kariery Kurosawy. Do ostatnich filmów Kurosawy należą między innymi Sny, Sierpniowa rapsodia i Madadayo.
Nagrody i nominacje 47 dodaj nagrody

Aktualizacja danych na tej stronie należy dokonywać poprzez stronę nagród

Oscary Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej

1990 Zwycięzca
Nagroda honorowa

Za osiągnięcia, które zachwycały, inspirowały, wzbogacały i bawiły międzynarodową widownię i za wpływ na filmowców na całym świecie.

1986 Nominacja
Oscar

Najlepszy reżyser

BAFTA Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych

1981 Zwycięzca
BAFTA

Najlepszy reżyser

MFF w Cannes Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes

1980 Zwycięzca
Złota Palma

Najlepszy film

1956 Udział w konkursie
Złota Palma

Najlepszy film

Berlinale Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie

1961 Udział w konkursie
Złoty Niedźwiedź

Najlepszy film

1959 Udział w konkursie
Złoty Niedźwiedź

Najlepszy film

1959 Zwycięzca
Srebrny Niedźwiedź

Najlepszy reżyser

1959 Zwycięzca
Nagroda FIPRESCI

Nagroda w konkursie (Competition)

1954 Udział w konkursie
Złoty Niedźwiedź

Najlepszy film

Cezary Francuska Akademia Sztuki i Techniki Filmowej

1986 Nominacja
Cezar

Najlepszy film zagraniczny

1981 Zwycięzca
Cezar

Najlepszy film zagraniczny

MFF w Wenecji Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji

1965 Udział w konkursie
Złoty Lew

Najlepszy film

1965 Zwycięzca
Nagroda OCIC

Najlepszy film

1963 Udział w konkursie
Złoty Lew

Najlepszy film

1961 Udział w konkursie
Złoty Lew

Najlepszy film

1957 Udział w konkursie
Złoty Lew

Najlepszy film

1954 Udział w konkursie
Złoty Lew

Najlepszy film

1954 Zwycięzca
Srebrny Lew

Najlepszy reżyser

1951 Zwycięzca
Złoty Lew

Najlepszy film

Japońska Akademia Filmowa Japońska Akademia Filmowa

2001 Zwycięzca
Ryuu Masayuki

Najlepszy scenariusz

1992 Nominacja
Ryuu Masayuki

Najlepszy film

1992 Nominacja
Ryuu Masayuki

Najlepszy reżyser

1992 Nominacja
Ryuu Masayuki

Najlepszy scenariusz

1991 Nominacja
Ryuu Masayuki

Najlepszy film

1991 Nominacja
Ryuu Masayuki

Najlepszy reżyser

David di Donatello Włoska Akademia Filmowa

1986 Zwycięzca
David di Donatello

Najlepszy reżyser - film zagraniczny

1986 Nominacja
David di Donatello

Najlepszy film zagraniczny

1981 Zwycięzca
David di Donatello

Najlepszy reżyser - film zagraniczny

1977 Zwycięzca
David di Donatello

Najlepszy reżyser - film zagraniczny

MFF w Moskwie Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Moskwie

1979 Zwycięzca
Nagroda specjalna

Wybitny wkład w kinematografię światową

1975 Zwycięzca
Złoty Medal

1975 Zwycięzca
Nagroda FIPRESCI

Independent Spirit Awards Film Independent

1986 Nominacja
Nagroda Specjalna

MFF w San Sebastián Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián

1985 Zwycięzca
OCIC AWARD

Nagroda główna

Jussi JUSSI Fińska Fundacja Filmowa

1959 Zwycięzca
Dyplom Zasługi

Amerykańska Gildia Reżyserów Filmowych Amerykańska Gildia Reżyserów Filmowych

1992 Zwycięzca
Nagroda za całokształt twórczości

1986 Zwycięzca
Specjalna złota nagroda jubileuszowa

1953 Nominacja
DGA

Wybitne osiągnięcie reżyserskie w filmie fabularnym

Norweski Międzynarodowy Festiwal Filmowy Den norske filmfestivalen i Haugesund

1986 Zwycięzca
Amanda Award

Najlepszy film międzynarodowy

BFI London Film Festival Festiwal Filmowy w Londynie

1986 Zwycięzca
BFI Fellowship

Reżyser

Nagroda Bodil Stowarzyszenie duńskich krytyków filmowych

1986 Zwycięzca
Merit Awards

Najlepszy film nieamerykański

Nagroda Nastro d'Argento Stowarzyszenie Włoskich Dziennikarzy Filmowych

1981 Zwycięzca
Srebrna taśma

Najlepszy reżyser zagraniczny

1977 Zwycięzca
Srebrna taśma

Najlepszy reżyser zagraniczny

Cahiers du cinéma Nagroda miesięcznika "Cahiers du cinéma"

1991 Udział w konkursie
Nagroda jury

1990 Udział w konkursie
Nagroda jury

1985 Udział w konkursie
Nagroda jury

Więcej informacji

Proszę czekać…