Filmy śmierć, walka, usa, waszyngton

Po tym, jak wynaleziona zostaje skuteczna kuracja niwelująca działanie genu "X" odpowiedzialnego za mutację, rząd rozpoczyna wdrażać w życie program szczepień mutantów, którzy zechcą dobrowolnie poddać się leczeniu. Braterstwo pod przewodnictwem Magneto uznaje tą propozycję za poważne zagrożenie i wkrótce okazuje się, że nie były to płonne obawy. Prof. Xavier, przywódca X-manów i dyrektor ośrodka szkoleniowego dla uzdolnionej młodzieży zostaje niespodziewanie skonfrontowany z faktem, że Jean Grey, która była uznana za zmarłą nagle powraca jako obdarzona niespotykaną siłą, ale niestabilna emocjonalnie Phoenix. Film dotyka tematu inżynierii genetycznej i sposobu wykorzystania możliwości tkwiących w tej dziedzinie nauki, włączając w to rozważanie moralny aspekt działania w tym zakresie.

X-Men są następnym ogniwem ewolucji. Każde z nich przyszło na świat w wyniku niepowtarzalnej mutacji genetycznej, a los obdarzył ich niezwykłymi mocami. Otacza ich powszechna nienawiść i uprzedzenia. Społeczeństwo nie chce zaakceptować ich odmienności, boi się ich i skazuje na życie w odosobnieniu. Profesor Charles Xavier, najpotężniejszy telepata na świecie, założył szkołę, gdzie ”mutanci” uczą się wykorzystywać swoje moce dla dobra całej ludzkości - ludzkości, która nie chce uznać ich prawa do życia i samostanowienia.

Syn burmistrza Portland, Scott Favor (Reeves) przyjaźni się z Mike'em Watersem (Phoenix). Nie byłby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że Scott rzadko bywa w domu, a jego główną rozrywką są narkotyki i męska prostytucja. Mike, poszukujący matki, jest zmuszony do takiego życia. Scott wybrał je jako bunt przeciw ojcu.

Zagadnięty, major Bennett Marco (Frank Sinatra) powie, że sierżant Raymond Shaw (Laurence Harvey) jest bohaterem zasługującym na Order Honorowy. Jednak wbrew temu, co mówi, Marco ma mieszane uczucia. Dziwaczny, powtarzający się senny koszmar wywołuje u niego niepokojące przeczucie, że w Shawie jest coś bardziej zdradzieckiego, niż heroicznego. Czy to możliwe, by Shaw był zdrajcą? Czy Marco zdoła przekonać armię do swych podejrzeń? Jaką rolę odegra w tym wszystkim zwariowana na punkcie władzy matka Shawa (Angela Lansbury)? Wiele pytań. A czasu tak mało...