Filmy wojsko, prl

Marek Późny przyszedł na świat gdzieś na polskiej prowincji, w znamiennym roku 1968. Jego doświadczenia w sposób naturalny stają się doświadczeniami jego pokolenia, a także sporej grupy Polaków. No, może nie wszystkie: nie każdy wszak wybiera na swych idoli autorytety tak skrajne, jak Pan Bóg Wódz Narodu Wybranego i Winnetou Wódz Apaczów. Obaj każdy na swój sposób stają się doradcami dojrzewającego Marka, jego drogowskazami w kluczowych momentach życia.

Katowice, rondo przy pomniku Powstańców Śląskich w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku. Ulicą jedzie sznur wojskowych ciężarówek. Oddział ZOMO, bijąc związkową ochronę, brutalnie wyciąga z mieszkania przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność w kopalni "Wujek".

Grupa przyjaciół spotyka się, by pożegnać się z przyjacielem, który najbliższe dwa lata spędzi w wojsku. Próbują go pocieszać, że ten czas szybko minie.

W grudniu 1970 roku na Wybrzeżu polskie wojsko wystrzeliło 46 tysięcy pocisków różnego kalibru do demonstrujących Polaków. Jeden z tych pocisków trafił w 18-latka, który przeszedł do legendy... Największa polska produkcja od czasu filmu Popiełuszko. Wolność jest w nas. W przejmującym obrazie, porównywanym do nagrodzonej Złotym Niedźwiedziem Krwawej niedzieli Paula Greengrassa, Antoni Krauze przypomina jedną z najmroczniejszych kart z historii PRL-u. Widowiskową rekonstrukcję dramatycznych wydarzeń w Gdyni, zakończonych brutalną pacyfikacją manifestantów przez oddziały wojska i milicji w grudniu 1970 roku, wyróżniają nie tylko rozmach inscenizacyjny i trzymająca w napięciu akcja. Warto zwrócić uwagę na wybitne kreacje Piotra Fronczewskiego jako Zenona Kliszki oraz Wojciecha Pszoniaka jako Władysława Gomułki.

„Uwertura” w ironiczny sposób pokazuje proces rekrutacji poborowych. Widzimy wszystkie poszczególne etapy – od szczegółowego badania lekarskiego, na rozmowie z wysoko postawionymi wojskowymi kończąc.