Filmy surrealizm, superbohater, naukowiec, laboratorium, nadprzyrodzona moc

Wynalezienie lekarstwa odwracającego proces mutowania prowadzi do odwrócenia biegu historii. Po raz pierwszy mutanty stają przed wyborem: zachować swą unikalność, co oznacza skazanie się na wieczną izolację i alienację, czy też wyrzec się pozyskanej w wyniku mutacji mocy. Przeciwstawne punkty widzenia przywódców mutantów - Charlesa Xaviera, który naucza tolerancji, i Erika Lehnsherra, który wierzy w przetrwanie najsilniejszych, zostają poddane ostatecznej próbie - dochodzi do wojny, która ma rozstrzygnąć wszelkie spory.

Nowy Jork, rok 1985. Świat ogarnięty jest strachem i paranoją. Ludzie, którzy kiedyś nosili maski, by walczyć z przestępczością, teraz są pozbawionymi praw banitami, ukrywającymi swoją tożsamość. Jedynie nieliczni pracują dla ludzkości, pod ścisłą kontrolą rządu Stanów Zjednoczonych. Pewnego dnia, w tajemniczych okolicznościach, ginie Komediant, jeden z najbardziej znanych superbohaterów, wypchnięty z 30 piętra swojego apartamentu. Rorschach, jego dawny kompan, rozpoczyna śledztwo. Jest przekonany, że jego śmierć nie była przypadkowa. Podejrzewa, że ktoś pozbywa się bohaterów, a jego pierwszym celem był właśnie Komediant. Zamierza przestrzec członków grupy, którzy kiedyś walczyli u jego boku...

Profesor Charles Xavier, najpotężniejszy telepata na świecie, założył szkołę, w której "mutanci" uczą się wykorzystywać swoje moce dla dobra całej ludzkości - tej samej, która nie chce uznać ich prawa do życia i samostanowienia... W szkole profesora Xaviera pojawia się dwoje nowych "mutantów": Logan / Rosomak, samotnik ze stalowymi szponami u rąk, który posiadł niezwykłą moc regeneracji i Marie / Ruda, wyalienowana nastolatka, która pochłania siły życiowe i wspomnienia każdego, kogo dotknie. Rosomak i Ruda wstępują w szeregi "X-Menów", którzy stają do walki z dawnym kolegą profesora Xaviera, Erikiem Lehnsherrem zwanym "Magneto". Magneto, dysponujący ogromną mocą "mutant" odwrócił się od społeczeństwa, wyznaje bowiem pogląd, że ludzie i "mutanci" nie mogą pokojowo współistnieć...