Filmy katyń

Dziennikarz Stephen Underwood trafia na sprawę dotyczącą mordu w Katyniu 1940r.

W 1940 roku Związek Radziecki zamordował ponad 22 tys. polskich jeńców. 4500 z nich zginęło w lesie katyńskim w Rosji. Film niezwykle szczegółowo rzuca światło na paranoidalne i okrutne sowieckie władze które stały za tą zbrodnią. Po raz pierwszy zobaczyć możemy historię zbrodni katyńskiej widzianą z obu stron: ofiar i sprawców. Ujawnia, jak tę zbrodnię, przypisywaną nazistom od 50 lat, w rzeczywistości dokonała sowiecka tajna policja, NKWD...

Inspekcja to wstrząsający obraz ostatnich miesięcy przed dokonaniem zbrodni katyńskiej. Świadectwo patriotycznej postawy polskich oficerów więzionych w sowieckim obozie jenieckim. Wasilij Zarubin, po nieudanej misji na terenie nazistowskich Niemiec, skazany na śmierć ledwo uchodzi z życiem. W obliczu nagle wybuchłej wojny, Stalin postanawia zlecić mu nowe zadanie – werbunek polskich oficerów w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Metoda Zarubina to perfidna gra pozorów. Wykorzystując niepewność polskich oficerów, ich strach i dramatyczną potrzebę wszelkich dających nadzieję informacji, próbuje przekonać ich do nawiązania współpracy z komunistyczną władzą. Powodzenie jego misji zależy wyłącznie od podatności i niezłomności więzionych wojskowych. Czy dadzą się przekonać manipulacjom stalinowskiego oprawcy, wilka w owczej skórze? Na Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” – Sopot 2018 „Inspekcja” zdobyła Grand Prix.

Po śmierci ojca syn dokonuje wstrząsającego odkrycia. W zapomnianej skrytce odnajduje autobiografię swojej babki, stare zdjęcia oficera i tajemniczą pocztówkę. Wszystkie te przedmioty wydają się powiązane z ukrytym przestępstwem, które z kolei wiąże się ze zbrodnią katyńską. Łącząc niezwykłe wywiady z wyrazistą animacją, film przedstawia dążenie do odzyskania prawdy, sprawiedliwości i pamięci - ujawnienia skrywanej tragedii pewnej rodziny.

10 kwietnia 2010 zapisał się w pamięci Polaków jako dzień narodowego dramatu, ale dla bohaterów filmu to dzień ich największego dramatu osobistego. Wraz z parą prezydencką odeszli w szokujących okolicznościach ich najbliżsi. Większości czas upływający od smoleńskiej katastrofy nie przynosi ulgi. Do tej pory stali z boku, nie występowali przed kamerami, nie brali udziału w publicznej dyskusji. Ewart wraz z ekipą filmową towarzyszyła rodzinom na różnych etapach ich zmagań z trudnymi emocjami. Dokument zawiera sekwencje i zdjęcia, które nigdzie wcześniej nie zostały wykorzystane. Wśród bohaterów są: Wanda Buk (córka generała Tadeusza Buka, Dowódcy Wojsk Lądowych), Lucyna Gągor (żona generała Franciszka Gągora, szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego) czy Krystyna Łuczak-Surówka (żona oficera BOR Jacka Surówki).

W 1980 roku Walenty Badylak dokonał samospalenia na rynku w Krakowie, żeby zamanifestować przeciwko przemilczeniu przez władze PRL zbrodni katyńskiej.

Grupa motocyklistów z Polski wyrusza w trasę: Koniuchy, Ponary, Katyń, Ostaszków, Miednoje, Charków, Bykownia, Lwów. Rajd trwa szesnaście dni, a jego cel to oddanie hołdu Polakom bestialsko zamordowanym przez rosyjskich komunistów.

Dokument opowiada o ostatnim świadku katyńskich transportów śmierci, który był przewożony z obozu w Kozielsku do Smoleńska, Dziwnym trafem losu nie dotarł on na miejsce masowej egzekucji polskich oficerów. Mowa o profesorze ekonomii Uniwersytetu Wileńskiego, Stanisławie Swianiewiczu, który po latach na emigracji w Wielkiej Brytanii napisał książkę o sposobach działania NKWD. W filmie wykorzystano materiały archiwalne oraz wspomnienia dzieci pana Stanisława.