Marta, półsierota, której ojciec zarabiający na życie muzykowaniem popadł w nałóg pijaństwa, toczyć musi walkę o ratowanie ich domu. Film opowiada o trudnościach tej walki, obojętności ludzi, którzy z racji pokrewieństwa powinni poczuwać się do obowiązku przyjścia z pomocą, o nieefektywności zabiegów ze strony instytucji społecznych, które starają się nawet przyjść z pomocą. Także koledzy Marty, pełni młodzieńczej naiwności, nie próbują dostrzec rzeczywistej sytuacji dziewczyny. Jedynie staruszka sąsiadka stara się jej pomóc, okazując ciepło i zainteresowanie. W tych okolicznościach tylko własna wrażliwość Marty, jej wewnętrzna siła i chęć walki o dom wskazują na jedyną drogę wyjścia z sytuacji. Zanim przystąpi do matury, musi już teraz zdawać egzamin dojrzałości z życia.
Film przedstawia najważniejsze wydarzenia od wybuchu powstania do jego upadku w październiku 1831 roku. Przypomina też stosunki społeczno - polityczne w Królestwie Polskim oraz w Europie pozwalające zrozumieć motywy decyzji rozpoczęcia powstania przez grupę sprzysiężonych. Akcentuje jego międzynarodowe znaczenie. Film relacjonuje przebieg walk powstańczych w Warszawie, rekonstruuje najważniejsze wydarzenia polityczno - społeczne, przypomina starcia trzech głównych ugrupowań (konserwatywnego, liberalnego i Towarzystwa Patriotycznego), prezentuje działanie dyplomatyczne Rządu Narodowego, przedstawia w skrócie przebieg działań militarnych od lutego do października 1831 r.
W pokoju przylegającym do jaskini hazardu barona Flondora, służący Stéphane przyprowadził Millera. Miller chce, aby Stéphane pomógł mu w oszustwie. Początkowo niechętny, służący daje się uwieść obiecanej nagrodzie. Inny stały bywalec jaskini hazardu, Kalchberg, również ma problemy finansowe. Aby spłacić długi swojej młodej kochanki Marie, chce pożyczyć pieniądze od Flondora. Tymczasem Claire, żona Flondora, nie jest odporna na urok Millera...
Trąble to dziwne muzykalne stworzenia. Wśród nich pojawia się mały Trąbel-Bąbel, który nie chce grać tradycyjnej muzyki. Początkowo starsze Trąble oburzają się na jego muzykę, ale potem akceptują go, bo muzyka Trąbla-Bąbla rozwesela świat.