Filmy film czarno-biały, druga wojna światowa

Film składa się z trzech opowieści ukazujących wojnę oczami dzieci. W pierwszej kilkuletni chłopiec, który zgubił się w czasie ucieczki z rodziną z bombardowanej Warszawy. Malcem zaopiekował się samotnie wędrujący żołnierz z rozbitego pułku. Drugie opowiadanie to losy trzech braci, których ojciec został aresztowany i wywieziony do obozu. Chłopcy pozostawieni sami sobie muszą przetrwać czas okupacji. Część trzecia to historia żydowskiej dziewczynki, której rodzina zostaje zamordowana przez Niemców...

Historia rozgrywa się podczas drugiej wojny światowej. Polska pod okupacją hitlerowską, tylko w niektórych rejonach kraju walczą oddziały partyzanckie o różnych orientacjach politycznych. Również w Górach Świętokrzyskich działają grupy AL, BCH, AK, NSZ, a także partyzantka radziecka. Oddział Armii Ludowej, dowodzony przez por. Kołacza, otrzymał zadanie przerzucenia ważnego członka partii w okolice Chełma, gdzie właśnie znajduje się linia frontu…

Kapitan Stefan Janotta jest teraz pilotem cywilnym, ale w czasie II wojny światowej brał udział w niejednej bitwie powietrznej. Wspomina swój pierwszy powojenny lot, kiedy to zawiózł do Paryża ambasadora z ważną misją – walizką pełną rąbanki. W rejsie powrotnym przemycił do kraju piękną dziewczynę, którą poznał w Paryżu…

Rok 1943, radziecki obóz pracy w Azji Środkowej. Dwaj Polacy – BOGDAN SOWIK (Leszek Herdegen) i STANISŁAW KRAWCZYK (Bronisław Pawlik) – pracują przy budowie wielkiego kanału. Pewnego dnia dowiadują się, że w Sielcach nad Oką formuje się polskie wojsko. Pragną się do niego dostać. Jeden z nich ma stary polski paszport, drugi nie ma żadnych dokumentów. Wkrótce udaje im się uciec z obozu... Jadą wagonami towarowymi i bydlęcymi. Ukrywają się w pociągach osobowych. Na chwilę znajdują schronienie u sympatycznej radzieckiej maszynistki w węglarce, lądują też na dachu jakiegoś wagonu, gdzie spotykają wędrowca, który podąża w tym samym kierunku co oni. W końcu trafiają do Sielc. Wraz z innymi uczestnikami szlaku bojowego I Dywizji Piechoty imienia Tadeusza Kościuszki biorą udział w bitwie pod Lenino. Wkrótce docierają do Polski. W Zamościu pomagają dwóm rzekomo głodującym kobietom. Ich oddział dowodzony przez porucznika Nagrabę walczy o przyczółek na Wiśle. Po bitwie okazuje się, że jeden z żołnierzy zaginął. Nikt nie wie, kto to był, co robił, czym się wyróżniał, a nawet czy na pewno zginął. Pozostanie nieznanym...

Akcja filmu rozgrywa się w latach 1936–1942. Paweł Lasoń zostaje skazany na osiem lat pozbawienia wolności. Jest przekonany, że zdradził go Stefan. Po wybuchu wojny w 1939 roku ucieka z aresztu, rozpoczyna działalność konspiracyjną na Śląsku. Wkrótce Niemcy aresztują jego żonę. Paweł jest przekonany, że to ponownie sprawa Stefana. Dopiero śmierć przyjaciela pokazuje, że to nie on był zdrajcą.

Ostatnie dni wojny. Bohaterem jest Michał, uczestnik Powstania Warszawskiego. Po jego upadku pomaga Żydom. Tymczasem rozpoczyna się polowanie na nich. Są oni przekonani, że jest to wina Michała, który ich zdradza.

Lato 1939 roku. Profesor Gabriel Tomicki (Bronisław Pawlik), nazywany przez znajomych don Gabrielem, spiera się podczas zebrania naukowego ze swoim adwersarzem, dr. Stanisławem Dogiem-Leśniewskim. Prof. Tomicki jest germanistą wykształconym na niemieckich uniwersytetach w Heidelbergu i Lipsku. Nie wierzy w możliwość rozpętania wojny przez potomków Goethego, Schillera i Hegla… Dr Dog-Leśniewski, subtelny znawca kultury francuskiej, jest odmiennego zdania. Zacięte spory, jakie od jakiegoś czasu wiodą, nie mają tylko charakteru intelektualnego, lecz również psychologiczny. Tomicki, mężczyzna niepozorny i wątły, na dodatek krótkowidz, ma trudności w kontaktach z kobietami. Dog-Leśniewski jest mężczyzną przystojnym i czarującym, cieszącym się ogromnym powodzeniem u płci pięknej. Tymczasem nadchodzi 1 września. Wybucha wojna. Zafascynowany osiągnięciami ducha germańskiego don Gabriel postanawia zaciągnąć się do wojska. Okazuje się jednak, że jest niezdolny do służby liniowej. Podczas jednego z nalotów poznaje w schronie Florentynę – fordanserkę z klubu nocnego Casanova. Dziewczyna jest jego sąsiadką, lecz przez całe lata nie zwracał na nią uwagi. Wspólnie postanawiają opuścić pogrążającą się w chaosie stolicę. Dźwigając plecaki, maszerują nocą. Za dnia sypiają po stodołach. Tomicki zakochuje się we Florentynie i dzięki niej leczy swój zadawniony kompleks. Udaje mu się także zaciągnąć do wojska.

Na wyzwolonych spod okupanta ziemiach wschodnich powstaje zalążek polskiej władzy. Dzielny sierżant Otryna, w prowincjonalnym miasteczku na Lubelszczyźnie, zostaje komendantem posterunku milicji. Nie jest mu łatwo wprowadzić nowy ład i porządek w mieście. Ponadto musi walczyć z bandą NSZ.

Hitlerowcy wypowiedzieli wojnę, jest 1 września 1939 roku. W wielu miastach obok Polaków mieszkają również Niemcy, nierzadko są też rodziny i małżeństwa mieszane, narodowości polsko-niemieckiej. Tak też jest w opowiadanej w filmie historii tragicznej miłości Piotra Horodeckiego i Anny Marii Boehme, mieszkających w Bydgoszczy, która szykuje się do obrony.

Jacek Renowicki jest dyplomatą, właśnie wyjechał z kraju z kolejną misją. Jego żona Hanka, piękna i młoda kobieta, została sama i przypadkowo dowiaduje się, że Jacek ją zdradza z niejaką Elizabeth Norman. Hanka nie jest mu dłużna, szybko znajduje sobie kochanka, Roberta Tonnora. Tymczasem okazuje się, że Elizabeth jest pierwszą i na dodatek nie rozwiedzioną żoną Jacka a Robert jest...